Serideki Drama Anlayışı

Beklentiniz ne olursa olsun genel görüş babından kendi düşüncemin nedenlerini vermek istiyorum. Serideki drama anlayışı ve karakter tasarımları düşman karakter kadrosunun bile eşi benzerine daha önce rastlanmamış hale gelmesine yol açıyor. Hatta bazıları için büsbütün üzülüyor, bazılarını da daha önce yaptıklarından ötürü bizzat cezalandırmak istiyorsunuz. Hatta seride 10 bölümden kısa görünen düşman karakterler bile ölmeden bize kendi hayalleri yada acılarını göstererek sarsılmamıza neden oluyor. Anlatımın yoğunlaştığı Kamille etrafındaki karakterlerin tek tarafa bakan “beyaz-siyah” ayrımında figüranlar olmaması, aksine kendi içlerinde de kargaşa yaşıyor olmalarının da yansıtılışı seriyi klasik yapan yanlardan birisi. Başta Kamille Bidan’ın, sonra da diğer tüm karakterlere yapılan betimlemeler ve onlara yöneltilen tüm karşıt durumlarda verdikleri tepkiler onları tek boyutlu karbon karakterler olarak görmemizi engelliyor. Hatta bir noktadan sonra Kamille karakterinin zaman içerinde geçirdiği olgunlaşma sürecini adeta kendimizde hissediyoruz.

Görüyoruz ki aslında hikayedeki tüm karakterler geçmişte yaptıkları hataların ya da kendi kişisel zayıflıklarının karma’sını çeken/çekecek olan, “figüranlaştırılma” illeti ile en ufak alakası olmayan insanlar. Acı çekiyor ve üstlendikleri amaç uğruna bu acılarını arka plana atıyorlar. Çoğu serinin aksineyle eski hataları yada kişisel zaafları bu karma oluşu sürecinde bile farkedilir noktalar olmakta. Ağzından çıkan tek bir sözle savaş başlatıp bitirebilecek güçte bir karakter olan Haman Karn karakteri ise, bir kadının komutanlık yeteneğini ve savaş gibi olayları domine edebilme gücüne dair topyekün anime dünyasında bir başka eşi çıkmayacak bir karakter fakat onun bile dizginleyemediği eski bir hesabı ve karanlık tarafa kayma hikayesi var.

Daha fazla anlatmama aslında çok da gerek yok: Hikayenin gücünü izledikçe hissedeceksiniz gerçi ama önceki serilerde görünen bazı karakterlere dayanması ve ileriki serilerde görünecek yeni karakterlere de yol açması, bu şekilde oluşan kadronun da klişelerden uzak şekilde işlenmesi yönünden benzersiz bir senaryo Zeta Gundam.

A New Translation

Seriyi batıda ilk kez resmi şekilde gösterileceği 20. yıl dönümünde Japonya’da yeniden gündeme getirmek isteyen Sunrise, yeni sahneler, yan roller için bazı yeni seslendirmen değişimleri ve tümüyle elden geçirilmiş ses efektleri eklenerek “A New Translation” adlı bir film üçlemesi haline getirdi. (Yeni sahnelerin filmlerin süresine oranı ilk filmde %33, diğer filmlerde ise %60 civarındadır. ) Bu üçlemenin ilk filmi olan “Heir of the Stars” 1-14 arasını, ikinci film olan “Lovers” 15-32 arasını, son film olan “Love Is Pulse of Stars” 33-50 arasını içeren, bazı sahnelerin alternatif bazı sahnelerle yeniden kurgulandığı bir yorumun yanı sıra film üçlemesi için özel hazırlanmış alternatif sonu da içerir.

Bu alternatif son sebebiyle olayların sonraki aşaması sonraki TV serisi olan Mobile Suit Double Zeta Gundam’ı retcon‘layarak olayları doğrudan Mobile Suit Gundam: Char’s Counter Attack filmine bağlar. Canon kabul edilen olay akışında Mobile Suit Gundam: Char’s Counter Attack sonrasında yer alan Mobile Suit Gundam Unicorn içerisinde Mobile Suit Double Zeta Gundam’a birçok atıf bulunmaktadır. Bu nedenle “A New Translation” üçlemesinin genel kronolojiden ayrı bir paralel evrende geçtiği varsayılmıştır.

Film üçlemesinin ayriyeten kendi içinde dramatik bir yönü daha bulunuyor. “A New Translation”, film üçlemesinin birçok sahnesinde kaptan Bright Noa’yı yeniden seslendirmek için -kanser tedavisi görmesine karşın- geri dönen efsanevi seslendirici Hirotaka Suzuoki’nin son rolü olmuş, son filmin gösterime girmesinden sadece 5 ay sonrasında 56 yaşında aramızdan ayrılmıştır. Kendisinin Gundam Unicorn’da devam ettirilen rolü Ken Narita tarafından devranılmıştır.

“A New Translation” filmlerinin vizyona girdiği sırada Titans’ın diğer yeni MS’lerini test eden takım hakkındaki Advance of Zeta roman serisi devam ettiğinden bu yapımdaki dizaynların plastik maketlerini tanıtmak amacıyla serinin 2. filminde bu roman serisinde görülen TR 121 Gundam Hazel ve GM Quel saniyelik olarak cameo yapmaktadır.

Son olarak belirtmek gerekirse, JRock ve Visual Kei megastarı Gackt, film üçlemesi için 5 şarkı vermiş, hatta ilk filmin açılış şarkısı “Metamorphose” klibinde bizzat Gundam ambiansı yaratmıştır.

Notlar

• Mobile Suit Zeta Gundam’ın devam serisi Double Zeta Gundam’da bu seriyi sağ bitiren birçok karakter yeniden görülebilir. Bunun yanısıra Gundam çokluevrenine ilişkin sırasız şekilde kısa bölümler içeren Gundam Evolve miniserisinin 2’nci, 9’uncu, 12’nci ve 13’üncü bölümleri Mobile Suit Zeta Gundam’ın tie-in’i niteliğindedir.
• Serinin batıda satışa sunulan versiyonu, ABD’deki başkanlık seçimlerinin yarattığı boşlukta hayli aceleye gelerek yetiştirilebildiğinden (ki bu kararın arkasında George W. Bush’un yeniden seçilmesinin serinin gelecekte izleyicilere sunulması karşısında engel teşkil edebileceği gibi bir komplo teorisi vardır) bu durum bazı çeviri hatalarına sebep olmuştur. Hayranlar arasında yaygın bir başka komplo teorisi, JPOP şarkıcısı Mami Ayukawa’nın seslendirdiği “Toki wo Koete” gibi nispeten neşeli bir şarkı yerine “Theme of Z” gibi militaristik tınılara sahip sert bir enstrümantal şarkı kullanılmasının sebebinin o sıralarda Irak’a yönelik Sınırsız Özgürlük operasyonunun hala devam ediyor olmasıydı.
• Serinin açılış ve kapanış şarkıları İstanbul doğumlu bir aileden gelen müzisyen Neil Sedaka’nın “Better Days Are Coming”,  “For Us To Decide” ve “Steppin’ Out” şarkıları cover’lanıp Japonca sözler yazılarak oluşturuldu. Bunlar içerisinde ilk açılış şarkısı olan “Toki wo Koete” sözleri de tıpkı klasik serinin neredeyse tüm şarkıları gibi yönetmen Yoshiyuki Tomino tarafından yazılmıştır.
• Kamille Bidan, ilk Japon olmayan Gundam karakteri olduğu gibi seri içerisinde açık şekilde otistik olduğu dile getirilmiş ilk Anime karakteridir. (Daha doğru bir tabirle atipik otizm veya asperger sendromu)
• Kamille feminen bir isim gibi görülebilir ama Belçika’da sık rastlanan bir erkek ismidir. Benzer şekilde bu ismin serideki telafuzu Türkçe’deki “Kamil” gibi okunmaktadır.
• Kamille’in doğum tarihi 11 Kasım, I. Dünya Savaşı’nı bitiren Compiègne anlaşmasından hareketle verilmiştir. Benzer şekilde Kamille’in ismi de Fransız İhtilali devrimcilerinden biri ve Robespierre’in yakın arkadaşı olan Camille Benoît Desmoulins’den hareketle verilmiştir.
• Ekibe yeni dahil olan tasarımcılardan Mamoru Nagano, Quattro’nun serinin genelinde kullanacağı birimi için kendi hazırladığı Five Star Stories Manga’sındaki Knight of the Gold’dan hareketle “Delta Gundam” adlı ve altın sarısı bir birim tasarlamıştı. Fakat yönetmen Tomino hikayede ana karakterin kendi gelişimiyle doğrudan alakalı olmadıkça yeni bir Gundam eklenip bu konuda enflasyon yaratılmasına karşıydı. Bu nedenle bu birimin dizaynı Kazumi Fujita tarafından elden geçirilip T100 Hyaku Shiki olarak yeniden isimlendirildikten sonra Gundam olmayan bir birim olarak hikayeye eklendi. Delta Gundam fikri ise sonradan Gundam Unicorn roman serisinin Anime adaptasyonu için retcon’lanan hikayesinin arka planında MSN-001 olarak isimlendirildi ve Hajime Katoki’nin tasarladığı MSN-01A1 Delta Plus modelinin üretime konmamış ön modeli olarak kurgulandı. Mobile Suit Zeta Gundam serisinde buna benzer şekilde Mamoru Nagano’nun Juusenki L Gaim ve Five Star Stories’deki işlerinden alıntılayarak tasarladığı fakat son halinde bir hayli değişen birkaç karakter ve MS daha bulunmaktadır.
• Argama doktorunun ismi Hasan’dır ve Mobile Suit Gundam Unicorn serisinde de görünür.
• Orijinal script’de Sayla Mass karakterinin de kadroda yeralması planlanmıştı fakat seslendirmen Yuu Inoue’nin serinin yayına girdiği sırada Afrika’da safariye çıkması sebebiyle kendisinin serideki varlığı saniyelik bir cameo’dan ibaret kalmıştır.
• Bir Gundam geleneği olarak bir serinin başrol karakterini seslendiren kişinin paralel evren yada yan serilerde rakip karakteri seslendirmesi bu seri ile başlamıştır zira Kamille Bidan’ın seslendiricisi Nobuo Tobita sonraki yapımlardan Gundam 0083’de Zeon pilotlarından biri olan Karius Otto’yu ve G Gundam’da ise Ulube Ishikawa’yı seslendirmiştir.
• Son olarak Mobile Suit Zeta Gundam, bir Gundam’ın bir başka Gundam ile dövüşmesi, rakip taraftan Gundam çalınması, müttefik karakterin düşman, düşman karakterin müttefik olması gibi zamanla Gundam trope’u haline gelmiş öğelerin ilk kullanıldığı seridir. Aynı zamanda animelerde başrol karaktere yönelik “plot armor” mukavemetini kıran ilk denemelerden birisi olarak nitelendirilmektedir.

Sonuç Faslına Geçersek

Zeta Gundam gerçek bir klasik, hem de asla eskimeyecek nadir efsanelerden birisi. Eğer bu seriyi izleyip de sevmezseniz bitirmek için bir şans tanıyın. Hala sevmezseniz 1 yıl sonra tekrar izleyin, olmazsa 5 yıl sonra… Göreceksiniz, bir noktada seri sizi mutlaka anlatmak istediği şeyleri fark ettirecek ve tüm benliğinizle sizi düşünmeye ve değişmeye zorlayacak. Öyle bir seri ki, eşi ileride bile asla yapılamayacaktır kanımca.