Bir önemli 2.5D yöntemi de 2 boyutlu yöntemlerle bir grafiğe parlaklık, gölge ve yansıma vermektir. Bu tip yöntemlere 2. pixel art yazımda da değinmiştim ama en basitinden cep telefonu arayüzlerindeki birçok ikonu örnek verebilirim. Ya da görsel olarak daha sevimli bir örnek isterseniz Hearthstone oyunundaki kart arkalıklarına bakın. Bunlar, büyük oranda 2 boyutlu illüstrasyonlarla yapılmıştır, ancak derinlik, parlaklık, gölge gibi efektlerle 3 boyutlu etkisi vermektedir.

Aslında benzer yöntem gerçek 3D grafikerin içinde de sürekli kullanılmaktadır. Harita (map) denilen 2D kaplamalar, birçok 3D modeli, poligon sayısını coşturmadan detaylandırmak için kullanılmaktadır. Haritalar da aynı şekilde 2.5D’dir.

Bir diğer 2.5D teknikle özellikle platform oyunlar ve dilimize “gitmeli” olarak çevrilebilmiş “side-scrolling” oyunlarda sık karşılaşmaktayız. Parallax-scrolling denen bu teknikte arkaplan 2 ya da daha fazla katmana bölünür ve farklı hızlarda hareket ettirilerek 3D etkisi verilir. Pixel art ile yapmayı sevdiğim bu tekniğe de ileride değineceğim.

Shadow of the Beast adlı meşhur oyundan bir Parallax-scrolling örneği.

Sanıyorum buraya kadar okuduysanız 2.5D nedir ve neye hizmet eder aktarabilmişimdir. Bu noktada yazının girişinde değinmiş olduğum yanlış kullanım durumunu düzeltmek adına bir de 2.5D’nin ne olmadığına değinmek istiyorum:

2.5D’nin tam tersine, 3D grafiklerle 2D etkisi yakalamayı hedefleyen teknikler vardır. Bunların en meşhuru renderda çizgi-film etkisi yaratan “cel-shading” tekniğidir. Özünde bir render motoru türüdür. Çalışma presibiyse basittir: 3D görüntüdeki ışık ve gölge, monokrom bir negatif olarak alınır, render görüntüsünden çıkarılır (böylece tüm cisimler degrade gölgelerden arındırılır) ve her objenin etrafına koyu renk birer kontür atılır.

Iron Man – Armored Adventures

Bu tekniği sanırım ilk olarak 13 yıl önce XIII (evet 13, tesadüfe bakın ki) adlı oyunda gördüm. O zamanlar oldukça az rastlanan teknik, 3D teknolojisinin ucuzlaması ve aksine çizgi film animasyon maliyetlerinin artması sebebiyle yaygınlaştı. Bugün birçok çizgi film serisinde kullanılan cel-shading, sıkça arkaplan illüstrasyonlarıyla birlikte kullanılsa da, yumuşak geçişleri ve çizgi film abartısından uzak görüntüsüyle hemen fark edilebiliyor. Old-school kafalardaki izleyici bu tekniği gerçek el çizimi olmadığı için pek sevmiyor ama gençler alternatif bir CGI tarzı olarak baktığı için pek kafaya takmıyorlar. Sanırım cel-shading’in 2.5D olmadığını söylememe artık gerek kalmamıştır.

2.5D’nin bir diğer yanlış kullanımıysa rotoscoping tekniği. Canlı çekilmiş bir filmin her karesinin üzerinden kalemle geçilerek çizgi filme dönüştürülmesiyle uygulanan bu tekniği Waking Life ve A Scanner Darkly gibi meşhur filmlerde gördük. Bu teknik, özünde gerçek bir el çizimi animasyondur ve 2.5D değildir. Bunun kolay ya da popüler deyimle “cheesy” bir teknik olup olmadığını düşünmek ise size kalmış.

A Scanner Darkly filminden bir kare.

Bir de Minecraft ile popülerleşen, “pixel gibi 3D” yani “voxel” denen tekniği kullanan oyunlara 2.5D denildiğine şahit oldum ki bu da tamamen yanlıştır. Bu oyunlar 3D oyun klasmanına girer.

En popüler yanlış kullanımlardan biri de özünde gerçek zamanlı 3D olarak hazırlanmış olan, fakat karakterin 3 boyutlu hareket etmediği oyunlara 2.5D denmesi. Trine ve Bionic Commando serisi ve Flashback’in yeniden yapımı gibi oyunlarda karşılaştığımız bu tanım o kadar yaygınlaştı ki, yakında resmi bir tür halini alacaktır sanıyorum.

Flashback adlı oyunun 3D yeniden yapımı.

Terminolojik karışıklıkları aradan çıkardıysak en büyük yanlış anlamaya gelmek istiyorum: 2.5D kötü bir şey değildir. Bilakis, iki boyutlu bir görüntüye 3D etkisi vermek, hangi yöntemle olursa olsun ekstra emek ister ve eseri, sanatın tarih öncesinden beri hedeflediği “gerçekçilik” kıstasında bir basamak yukarı taşımak için kullanılır.

İlerleyen zamanda özellikle pixel art tekniğiyle çeşitli 2.5D yöntemlerine daha detaylı değineceğim. Şimdilik hepinize güzel günler diliyorum.