En Çok Satan Bilgisayar Rekoru Hangisine Aittir?

Dünyanın gelmiş geçmiş en çok satan bilgisayarı olarak Guinness Rekorlar Kitabı’na giren tek bilgisayar Commodore International şirketinin, halk arasında Commodore 64 diye bilinen C64 modelidir. Tam olarak ne kadar sattığı bilinmese de 2007 tarihinde Commodore’un kurucusu Jack Tramiel’in iddiasına göre 30 Milyon’dan fazla sattığı sanılmaktadır. Bu rekor günümüzde hala kırılamamıştır.

Projeyi başlatan Yeş Terakura’nın amacı, MOS Tech tarafından üretilen özel çipler sayesinde piyasadaki konsollardan çok daha üstün bir konsol üretmekti. Bu yolda tasarlanan Commodore MAX ya da Japonya’da bilinen adıyla Ultimax aslında C64’ün atasıdır.

Commodore 64’ün atası Commodore Max

Çok kısa bir süre piyasada kalıp durdurulan MAX projesi, Jack Tramiel’in emriyle konsoldan tam teşekküllü bir bilgisayar projesine dönüştü.

C64’ün MOS 6510 CPU’su yaklaşık 1 Mhz hızındaydı. Tam hızı modelden modele değişmektedir. Amerikan versionunda NTSC sinyalinin çözünürlüğü daha düşük olduğundan CPU 1 Mhz’in biraz üzerinde, Avrupa versionunda ise biraz altında çalışmaktaydı.

C64’ün o zaman için inanılmaz kabul edilecek 64kB’lık bir RAM’ı vardı. İşletim sistemi 20kB büyüklüğünde ayrı bir ROM üzerinde saklanmaktaydı.

Commodore 64

GPU olarak kullandığı VIC-II ise 320×200 çözünürlükte 16 renk görüntü verebiliyordu. Ayrıca SID adında üç kanal sentetik müzik yapabilen bir ses çipi vardı. Bunu dönemin popüler bilgisayarları ile karşılaştırdığımızda Apple’ın siyah beyaz, IBM’in iki tonda görüntü falan verdiğini ve ses olarak da sadece bip diyebildiklerini farkederiz. C64 gerçekten de uzaydan gelmiş gibi bir bilgisayardı.

Tramiel için C64 adeta bilgisayarların Ford-T modeliydi. Muadili bilgisayarların yarı fiyatına satılarak Texas Instruments firmasının iflasına, Apple’ın da neredeyse yok olma noktasına geldiği büyük bir krize sebebiyet vermiştir… Commodore’un felsefesi basitti. Kendi sözleri ile: “Biz, bir kaç zengin çocuğuna değil, halka bilgisayar satıyoruz.”

1982 yılında piyasaya sürülen C64 1994 yılına kadar üretim ve satışta kalmıştır. Üretiminin durdurulacağı açıklanan 1994 yılında bilgisayarın kendisinin üretim maliyeti disk drive’ının üretim maliyetinden daha düşüktü.

1994’te Commodore International firmasının iflası ile C64 efsanesi de sona ermiştir.

Teksas’ta Çöle Gömülmüş Kartuşlar mı Var?

“Teksas’ta çölün ortasına gömülen kartuşlar meselesi” muhtemelen oyun dünyasının en büyük gizemlerinden biridir.

Namco’dan Pacman’in ev versionunu yapma haklarını alan Atari, 1981 yılının Ekim ayında geliştirici Tod Frye’a noel sezonuna kadar oyunu bitirmesi talimatını vermişti. Geciken oyun ancak 1982 Mart’ında piyasaya çıkabilmiştir. Oyunun 5 ayda bittiği ve Atari 2600’ün orijinal Pacman Arcade makinesinde olan hafızanın 1/16’sına sahip olduğu düşünülürse bu bile büyük başarıdır.

Ortaya çıkan şey bütün zamanların gelmiş geçmiş en kötü portlarından biriydi. Atari ucuz olsun diye 8 yerine 4 kB’lık kartuşlar kullanıp 12 milyon tane basmıştı oyunu. O zamana kadar satılmış olan Atari 2600 sayısının 10 milyon olduğunu düşünürsek Atari’nin zihninde ne olduğunu anlamakta zorlanabiliriz. Belki de Pacman’in ilaveten 2 milyon konsol sattıracağına inanıyorlardı.

Pacman 7 milyon satmasına rağmen Atari’yi büyük zarara sokmuştur. Elinde kalan 5 milyon kartuşun yanında müşteriler kartuşları kitleler halinde geri vermeye ve Atari oyunlarını boykot etmeye başlamıştı.

Bundan ders almayan ve CEO Ray Kassar’ın tarihe geçen açıklamasına göre “Bok paketleyip üstüne fiyat koysak satarız.” mantığından yola çıkan Atari 1982 Temmuz’unda genç yönetmen Steven Spielberg ile yeni filmi E.T.’nin oyununu yapmak üzere 25 Milyon dolar karşılığında anlaştı. Ünlü geliştirici Howard Scott Warshaw’un oyunu bitirmek için yine noele kadar vakti vardı. 5 ayda biten oyunu gören Steven Spielberg, oyunun piyasaya çıkmasını istememiş ve yerine kahramanın E.T. olduğu bir Pacman klonu yapılmasını önermiştir. Hem Warshaw hem de Kassar tarafından reddedilen bu fikir ve akabinde yalnızda 1.5 milyon satan oyun Atari’ye oldukça pahalıya malolmuştur. Zira pazarlama ve baskı dahil olmak üzere Atari bu projeye 125 Milyon Dolar yatırmıştı. Bugün E.T. bütün zamanların en kötü oyunu olarak bilinir.

Bu iki projenin sonucu olarak Atari 1983 yılında 540 Milyon dolar zarar açıklamış, bunun üzerine konsol bölümü kapatılmış, bilgisayar bölümü de Commodore’u kuran ve sonra kurduğu şirketten kovulan Jack Tramiel tarafından yok pahasına satın alınmıştır.

Atari’nin elinde kalan milyonlarca oyun kartuşunun Teksas, El Paso’da bir çöle gömüldüğü söylenir. Atari’nin çöle elektronik atık gömdüğü resmi kaynaklara göre doğru olsa bile ne gömdüğü gerçekte hala bilinmemektedir.