Bir Takım Sıkıntılar

Orijinal Elo sisteminin suistimal edilebilirliği ve ciddi hataları olduğu biliniyor. Bunlardan bahsetmek istiyorum, ancak yine hızlıca daha güncel sorunlara geçebilmek için bunları kısa tutacağım.

Bana göre ilk sıkıntı puan enflasyonu. Sıralamaya katılan her oyuncu, belli bir puanı sisteme katmış oluyor ve bu yüzden yüksek dereceli çok kişi oluşabiliyor. Özellikle de “rating floor” denilen alt sınırlar belirlendiğinde, üst puanlarda bir yığılma başlayabiliyor. 1979’da 2700 puanın üzerinde tek bir oyuncu varken, günümüzde bu sayı 40’tan fazladır. Bu durum bilgisayar oyunlarında da karşımıza çıkacak, fakat aksi yönde.

Bizi ilgilendiren asıl nokta ise puan deflasyonu. Oyuncular genelde sisteme düşük puanla giriyor ve diğer oyunculardan puan alarak yükseliyor. Sonunda oyunu bıraktıklarında, başkalarından yürüttükleri çokça puanı da yanlarında götürüyor. Bu da puan deflasyonuna yol açıyor.

Üçüncü sıkıntı, yüksek dereceli oyuncuların puanlarını koruyabilmek için bazı riskli maçlardan kaçınmaları, hızlı yükselen ve dolayısıyla sistemin puanlarını doğru hesaplayamadığı rakiplerle (overrated) maç yapıp kolay puan kapmaları gibi şeyler olabiliyor. Bunlara benzer olayları engellemek için bilgisayar oyunlarında önlemler alındığını görüyoruz.

Şimdi geçelim bilgisayar oyunlarındaki kullanımlara.

MMR

MMR, yani Match Making Rating. Buna Elo puanları da diyebiliriz. Bu puanlara göre belli aralıktaki oyuncular (örneğin MMR 1200-1350) birbirine denk sayılır, ve birbirlerine karşı kazanma ihtimalleri %50 gibi görülür. Böylece karşımıza bize uygun rakipler düşer. Kendi MMR aralığımızdan düşük adamlar zayıf rakip, yüksek MMR’lı oyuncular ise zorlu rakip sayılır. Elo’dakiyle aynı. Durum puanı sizinkinden çok daha yüksek olan bir satranç oyuncusu ile maç yapmak ile aynı şey direkt olarak. Kandıramazsınız beni!

Takım Oyunları

Tüm takım oyunları için belli bir adaptasyon yapmak gerekli. Çünkü orijinalinde 1v1 oyun olan satranç için tasarlanmış sistem, takım oyunlarına uyarlanmak zorunda. Bu noktada, 1v1, 2v2, 3v3, 4v4, 5v5 gibi takımlar için puanlamalar görüyoruz. Bunları da oyuna tek başına girme veya takımla girme arasında ayırdıklarını da görüyoruz. Mesela StarCraft II’de birlikte oyuna girdiğimiz her arkadaş grubu için ayrı bir puan hesaplaması yapılıyor. Çok kötü oynayan bir arkadaşla girdiğimizde bronz ligde, iyi oynayan bir arkadaşla girdiğimizdeyse master ligde olabiliyoruz.

Takım oyunu uyarlamalarında sistemin temellerinin değiştiğini düşünmüyorum. Yine benzer mekaniklerin işlediğine neredeyse eminim. Her takım için karşılarına %50 yenme ihtimallerinin olduğu,  birbirine denk rakipler getirmeye çalışıyor, yine galibiyetle belirlenen bir formül kullanıyor, yine belli rating floorlara bakıyor. Mantık aynı.

Orijinal Kullanımı

Orijinal kullanım, şu an gördüğüm kadarıyla sadece Rocket League’da var. Dota 2’nin arkasındaki MMR sistemi açıklanmıyor ama az modifiyeli Elo gibi duruyor. Ayrıca orijinal Elo sisteminin, satranç turnuvaları için bile yıllar içinde bazı değişimlere uğradığını göz ardı etmemek gerek.