“Nükleer bombalar patlamaya başladığında devlet bizi sığınaklara yönlendirdi. Sığınağa gittiğimde giriş kapısında biri daha bekliyordu, ismini sordum. “Andrew Ford” dedi, pek konuşkan biri değil.”

Yönetici Olmak!

Fallout Shelter’da yeraltı sığınağının yöneticisi (Overseer) olarak görev alıyoruz. İlk görevimiz sığınağa gelen kişileri işlerine yerleştirmek. Oyunun başında 13-15 kişi sığınağa geliyor, 3 çeşit görev yerimiz var ve bu görev noktaları çalışanların özelliklerine göre daha verimli hala geliyor.

S.P.E.C.I.A.L. sistemine göre her karakterin yedi özelliği var. En az bir, en fazla on olabiliyor, zırhlar sayesinde daha da yükselebiliyor.

“Sığınağa girer girmez bizi lise öğrencisi gibi sıraya soktular. Sırayla bize hem fiziksel hem zihinsel testler yaptılar. Daha önce ne yaptığımızın pek bir anlamı yok, burada yeni bir hayata başlıyoruz. Overseer benim test sonuçlarımdan pek memnun olmadı sanırım. Suratını ekşiterek ‘Sen de enerji üretiminde çalış bari…’ dedi.”

İlk başta sadece üç tip çalışma alanımız var,

Power Generator: Enerji üretimi güçlü kişileri (S: Strength) buraya yerleştirin,
Water Treatment: Su arıtımı  yapılan yer, dikkatli kişileri (P: Perception) buraya yerleştirin,
Diner: Yemekhane, çevik kişileri (A: Agility) buraya yerleştirin,
Sonrası için Science Lab ve Medbay’e zeki kişileri (I: Intelligence) yerleştirin. Zeki insanlara fazla gerek yok. Ortalama elli kişiye iki kişi yeterlidir.

İlk gelen kişilerden Strength, Agility ve Perception’ı beş (5) olan birer kişi gelecek. Bunları doğru yere yerleştirdiğinize dikkat edin. Daha sonrasında (karttan gelenler hariç) böyle yüksek yetenekli insanlarınız olmayacak.

Ayrıca sığınağınız yüz kişiye ulaştığında yapabileceğiniz Nuka-Cola üretim noktası, dayanıklı (E: Endurance) kişilere ihtiyaç duyuyor.

Bir de yaşama alanları var (Living Quarters). Burayı da yeni sığınak bebekleri üretmek için kullanıyoruz, evet bu iş hala eski usulde yapılıyor. Hamile kalma oranı karizmatik kişilerle daha hızlı oluyor fakat karizmatik insanları eşleştirmeyin (Bknz: Madde 2), eşleştirdiğiniz kişilerin karizmalarını gece elbisesi vasıtasıyla yükseltin.

“Enerji merkezinde çalışmak oldukça sıkıcı, üniversite okumuş adamım ben! Burada işler kol kuvvetiyle yürüyor. Andrew oldukça maharetli bu konuda, maşallah pistonları, manivelaları kolaylıkla çeviriyor.”

Çalışanlar yeteneklerine göre yerleştirilirse daha mutlu oluyorlar. Yanlış tesiste çalışan kişiler mutsuz oluyorlar.

Görev yaptıkça para ya da beslenme çantası (Lunchbox) kazanıyorsunuz, beslenme çantasından dört kart çıkıyor, para, enerji, su, yemek, silah, zırh ya da en güzeli yüksek seviyeli ve yüksek yetenekli bir kişi gelebiliyor. Oyunun en eğlenceli kısmı bu diyebilirim, zaten para ile satın alacağınız tek şey bu kartlar.

1- Düzen Her Şeydir!

Andrew’la biraz muhabbet açayım dedim, adam tam bir mal çıktı. Buradaki durumumuzu sorgulatmak için sorular soruyorum “Dışarısı çok fena, mutantlar var yaaa. İki ayaklı fok balığı görmüş Henry dayım.” diye cevap veriyor. Ulan iki ayaklı ayı olmuşsun, fare gibi tünelde yaşıyorsun korktuğun şeye bak.

Sığınağınızı inşa ederken organizasyon çok önemli, farklı odaları yan yana dizerseniz bir süre sonra sığınağınız tam bir keşmekeşe dönüşebilir. O yüzden oyun başlangıcında önerilen noktalardaki yaptığınız odaları da yıkarak ilk katı yaşam alanı, ikinci katı enerji alanı, üçüncü katı yemek alanı, dördüncü katı da su temizleme tesisi yaparak derine doğru gelişmeye devam edin. Benzer tip odalar yan yana olursa otomatik olarak birleşiyor. Yatayda sekiz adet oda yapma hakkımız var bunu (3+2+3) şeklinde yapı aralara asansör koyarsanız iyi verim alırsınız.

Tam rahata erdik derken Overseer çalışma alanlarını genişletti. Bir kaç kişi çok büyük bir tesisi idare etmeye çalışıyoruz. Üretim yetersiz olduğunda mikrofondan gelen korkunç mekanik ses bize bağırmaya başlıyor işleri hızlandırmamız için. Bu korkunç boğucu ortamdan şimdiden bıktım. Su üretim tesisinde çalışan Janet tek sohbet edebildiğim insan. Sanırım ondan hoşlanıyorum.”

2- Göbüşler Bebiş Dolsun!

“Akşamları odama çekildiğimdeki tek zevkim radyo yayınını dinlemek. Nükleer felaketten sonra radyo ve TV yayını kalmamıştı. Olsa bile burası çeker mi bilemiyorum. Ben de evden apar topar çıkarken aklıma hard diskimi almak gelmemişti. Ne güzel müziklerim vardı oysa. Burada ise kırkların caz müzikleri çalıyor, hoşuma gitmeye başladı, aşık oluyorum galiba.”

En büyük sıkıntı insan kaynağı. Eğer radyo istasyonu kurarsanız hem yaşayanların mutluluğu artıyor hem de düşük bir şansla dışarıdan insan geliyor.

Bunun için yaşam alanlarına erkekli kızlı çiftleri yollayıp yeni nesiller üretiyoruz. Burada dikkat etmeniz gereken nokta eğer yüksek yetenekli insanları çiftleştirirseniz çocukları da yüksek yetenekli oluyor (tasarımcı genetiği hesap etmiş). Fakat bir süre sonra odalara koyduğunuz kişilerin halvet olmadığını göreceksiniz, “Ailemle olmak güzel.” gibi sözler sarfediyorlar. Başlangıçta bunun karizmasızlık (C: Charisma) sebebiyle kız tavlayamama olduğunu düşünsem de sonra farkettim ki yakın akrabalar birbirleriyle ilişkiye girmiyorlar (tasarımcı ahlak kurallarını da ihmal etmemiş). Soyad kadın ya da erkekten alınabiliyor, bu karışıklığı önlemek, kanbağını önceden tespit etmek için çiftlerin ve yeni doğanların soyadlarını değiştirebilirsiniz. Bu tip genetik üstünlüklü insanlar yaratmaya başladığınızda (bir yeteneği en az üç olan) dışarıdan gelen kişler sizin için külfet olmaya başlıyor, o zaman radyo yayınını durdurabilirsiniz.

‘”Gelecek üretme merkezi! adını havalı koyunca bir şey değişiyor sanki. Resmen koyun ya da tavuk gibi bizi odalara kapatıp çiftleştiriyorlar. Janet  ile denk gelmek için uğraşıp durdum. Kafa dengi güzel bir kız, o da benden hoşlanıyor. Overseer müsaade etmedi, Janet’i su üretim merkezinde çalışan Josh’la eşleştirdi. Aynı bölgede çalışanların birliktelikleri daha olumlu oluyormuş. ‘Olumlu’ ne demekse! Senden nefret ediyorum Josh! Radyo yayınını da kapatmışlar zaten, burası daha iğrenç bir yer haline gelebilir mi acaba?”