Roguelike dediğimiz tür, adından da belli olduğu üzere “Rogue” benzeri oyunlar demek. Peki nedir bu Rogue?

Rogue, 1980lerde yazılmış bir oyun ve içinde şu anda Nethack, Tales of Maj’Eyal, Sword of the Stars: The Pit ve diğer roguelike’larin özelliklerini taşıyan ilk oyun. Dolayısıyla bu özellikleri taşıyan oyunlara roguelike deniliyor.

Peki Nedir Bu Özellikler? Neye Roguelike Diyoruz?

Bu sorunun net bir yanıtı var. Bu yanıt 2008’de Berlin Roguelike Geliştirici Konferansında açıkça tanımlanmış haldeler ve buna “Berlin Yorumu” denilmekte:

Ünlü roguelikelardan Angband’ın tilesız arabirimi. Nasıl? Çok kullanıcı dostu değil mi?

•  Roguelike oyunlar, rastgele yaratılmış tile bazlı haritalara, yaratıklara ve eşyalara sahiptirler ve bunlar her yeni oyunda en baştan yaratılır. Yaratılan haritalar ise tipik olarak koridorlarla birbirine bağlanan odaları içerir. Bunlardan bazıları hazine odaları veya yaratık inleri gibi önceden ayarlanmış odalar olabilirler. Eğer oyun açık alan içeriyorsa (ki bu Berlin yorumuna aykırıdır, roguelike’lar açık alan içeremez denilir burada) nehir veya dağlar gibi doğal yeryüzü şekilleri de üretilebilir.
• Roguelike’lar geleneksel olarak “permadeath” oyunlardır. Yani oynadığınız karakter öldüğünde, oyun biter. Yaratılan yeni karakter de yeni bir evrende yaratılacaktır. Yapılan kayıtlar ise oyuncunun, oyunu aynı karakterle daha sonra sürdürebilmesi için yapılır ve karakter ölümünde silinir. Bu mekaniği save dosyanızı kopyalayıp yapıştırarak bertaraf edebilirsiniz, ancak teknik olarak o noktada hile yapmış sayılırsınız.
• Savaş sistemi tur bazlıdır. Oynanış ise hareket temellidir, yani ben bir adım atarım ve bu adım bağlamında oyunun diğer mekanikleri işler. Zehirlendiysem ve hareket etmediysem mesela zehir bana işlemez. Her hareket bir tur demektir diyebiliriz aslında.
• Roguelike’lar genel olarak birbirleriyle etkileşen kompleks sistemlere sahiptir. Yani oyun içerisinde bir sorunun birden fazla çözümü vardır. Bir kilitli kapı bulduğunuzda tekmeleyerek açmak, kilidi maymuncukla etkisiz hale getirmek veya fireball atarak kapıyı ve kilidi komple uçurmak mümkündür. Hatta Nethack’te eğer kazmanız varsa kapının altından bile geçebilirsiniz. Bu türden etkileşimlere izin veren bir yapısı vardır roguelike’ların.

Kabul etmek lazım, diğerinden sonra kesinlikle daha güzel görünüyor.

• Roguelike’larda odak milleti kesmektir. Başka çözümler sunulmaz.
• Büyülü eşyaların özellikleri ise hemen verilmez. Mesela Nethack’te scroll bulursunuz ve karakteriniz: “A-ha! Bu bir fireball scroll’u!” diyemez. Envanterde atıyorum sadece “sarı scroll” diye görürsünüz. Kullandığınızda kurbağaya mı dönüşürsünüz, ateş topu mu atarsınız, yoksa size düşman bir ejder mi çağırırsınız, işin o kısmı Rastgele Sayı Tanrısına kalır ve bunlar da oyundan oyuna değişir, yani bir karakterinizin bulduğu sarı scroll diyelim ki kendinizi kurbağaya çeviriyor, bunu gelecek karakterinizde kırmızı scroll’a atayabilir oyun.
• Karakterin hayatta kalması iyi kaynak yönetimine dayalıdır. Oyun içinde, oyuncuyu iyileştirecek veya kötü durumları bertaraf etmesine yarayacak eşyalar az sayıdadır ve oyuncu bunları akıllıca ve yerinde kullanarak uzun soluklu bir karakter oyunu oynayabilir.
• Önemli sayıda roguelike tek kişilik oyunlardır. Açıkçası zaten bu multiplayer olduğu anda mud veya mush haline dönüşür bana sorarsanız.

Berlin yorumu bunları söylemekte…