Çizgi romanlardan uyarlama bir dolu film, dizi ve kitap okuduğumuz mevzusunu es geçiyorum. Onlarla ilgili yığınla içerik bulmak mümkün. Ancak elimizdeki malzeme bunun tam tersi şekilde cereyan edecek. Gerçi yakın zamanda yol edebiyatının duayenlerinden hayatını yolculuklarda ve çeşitli işlerde çalışarak geçiren Jack London’ın Deniz Kurdu adlı kitabının çizgi roman uyarlaması hakkında yazdık, ettik. Şimdi sırada benim de çok severek okuduğum bir başka yazar var; Neil Gaiman.

Sitedeki ilk yazılarımdan önemli bir kısmını oluşturan isimdi Neil Gaiman ve zaman zamanda burada onunla ilgili bir şeyler yazıyor olacağım sanırım. Ne zamandı tam olarak hatırlamıyorum yazarın Mezarlık Kitabı’nı buraya konuk etmiştim. Şimdi de sırada çizgi romanı var!

“Bu kitap hangisiydi” diye soran olursa şöyle alayım:

Senaryodan bahsederek giriş yapalım. Efendim, Nobody Owens normal bir çocuk olabilirdi. Lakin bir çocuk mezarlıkta büyüyüp, ölülerin tek etten kemikten arkadaşı olduğu zaman pek de normal olamıyor anlayacağımız üzere. Jack denen adamın (unutamadığım karakterlerdendir) bütün ailesini katlettiği gece -adam profesyonel cidden- biraz şansın yardımı ile emekleyerek kendisini en yakın mezarlığa atar. Orada ölüler tarafından sahiplenilen, isim verilen Nobody Owens mezarlığın yeni sakini olarak hayatına başlar. Artık nasıl bir hayatsa…

Çizgilerin Ruhu

Yazar olarak nelere hayat verdiğini, romanları geçtim çizgi romanlarda da gördük. Sadece Sandman desem sanırım yeter. Ki uzun zamandır baskısı yok. Birileri el atsa da adam gibi başlayıp okuyabilsem. Neyse, Sandman, Günaha Son Çağrı (sitede şahane bir incelemesi var bu arada) derken şimdi de Mezarlık Kitabı’nın çizgi roman hali elimizde. İthaki Yayınları’nın da uzun zaman sonra yayınladığı ilk çizgi roman olduğunu da söylemekte fayda var. Tam hatırlamıyorum en son ne bastıklarını ama bir tek Hellboy’u hatırımda, başka da bir şey anımsamıyorum. Konu dağıldı mı, evet. Hem de bayağı. Ancak ısınma turları şart.

İngilizce olarak kaç yıldır piyasada olan uyarlamada Gaiman’a daha evvel ortaya çıkardığı işler sayesinde Eisner ve Harvey Ödülü almayı başaran P. Craig Russell eşlik ediyor. Bu noktada şunu söylemekte fayda var. O da kitabın ruhu, atmosferi için en iyi isim olduğu. Yukarıda bahsettiğim Sandman işlerinde de zaman zaman yazara eşlik eden Russell, burada da harika bir iş ortaya çıkarmış. Çizgi romanı okurken ne bir kopukluk, ne bir tempo düşmesi, ne bir aykırılık hissettim. Eserin orijinal yapısına, kitap formatına sonuna kadar sadık kalınmış.

Belki bir iki ufak dokunuşla hikayenin daha ilgi çekici hale gelmesi sağlanabilirdi. Misal giriş kısmı biraz daha uzun, biraz daha geniş bir biçimde anlatılsa da olumsuz bir sonuç çıkmazdı ortaya. Ancak dedik ya eserin aslına sadık kalma olayı. İyi yönde yapılacak değişiklikler gırla olmasına karşın her zaman aslı daha makbul. Okumayı sevdiğim şekil en azından bu. Bu arada ülkemizde film kapağı ile yayınlanan Coraline’in Bloomsbury baskısı ile çıkan çizgi romanınında çizeri olarak görev almış, o da çok şık olmuş cidden.

İki cilt halinde yayınlanan çizgi romanın ilk cildinde birbirinden yetenekli altı tane illüstrasyon sanatçısı kadroda yerini almış. Özellikle ilk bölümün çizeri Kevin Nowlan’ın çizgileri çok hoşuma gitti. Onda da karakter çizimleri en beğendiklerim. Kitabı okurken gözümde canlanan Silas’ı bu bölümde sayfalarda gördüm resmen. Sanatçılar, yazarın ruh üflediği hikayeye beden vermişler resmen. 2009 yılının En İyi Roman dalında Hugo Ödülü kazanan bir kitabına da bu kalitede çizgiler yakışırdı açıkçası. Çizgi roman okuma konusunda pek becerikli, istekli ya da fazla zaman ayırmadığım için ana akım seriler hakkında pek fazla fikir sahibi değilim. Öyle olunca da bu ve benzeri farklı şeyleri edinip, okumak her zaman daha ilgi çekici geldi. Mezarlık Kitabı’nın bu hali de tam istediğim tarzda olmuş.

Sona Gelirken

İlk olarak bu yazının bu kadar gecikmesinden dolayı günah çıkarmak istiyorum. Okuyalı hayli oldu esasen ama kendimi toplayıp yazıya geçememiştim. Ancak başlayınca yazmak iyi geldi açıkçası.

Kitabı sevenler zaten çizgi romana sempati ile başlamak için yeterli sebeplere sahip. Okumayanlar için kitap şart değil ancak ben kitabı da şiddetle tavsiye ediyorum. Okuduğum en iyi Neil Gaiman kitaplarından bir tanesi oldu. İthaki Yayınları’nın aslına uygun baskı kalitesi ve başarılı çevirisi ile okuyucuyu karşılıyor. P. Craig Russell başarılı çalışması ve harika illüstrasyonları ile alın, okuyun, tavsiye edin. Nobody Owens ve Jack denen adam öyle her zaman karşınıza çıkacak karakterlerden değil.