Bana 52 Yıllık Karakteri Özet Geç!

Hala mı? Hay hay, geçeyim. Tahmin edebileceğiniz gibi, çizgi romanlar siyasi olaylar ve Amerikan halkının tepkileri göz önünde bulundurularak geliştirilir. Bu nedenle Tony Stark’ın Anti-komünist kahramandan başlayıp, çok uluslu şirket entrikalarına kadar giden uzun bir suç savaşı hayatı var. Düşmanları da ona göre zaten; eski ortağı kel iş adamı Obadiah Stane, buram buram imaj kokan Mandarin gibi.

Özellikle 80 ve 90’larda, Stark’ın hayatı kendi gibi zırh kullanan başka suçluları alaşağı etmekle veya kendi şirketinden çalınan teknolojileri kovalamakla geçer. Anlayacağınız Stark da kapitalizmin ikiyüzlülüğünden sık sık payını alır, ama oyunun kurallarını gayet iyi bilir. Düşman ve entrika skalası Amerika’ya yayılır. Hatta zırh tasarımlarıyla ilgili bir entrikayı deşifre etmek için, Iron Man’i medya önünde güya hizmetinden kovmuşluğu vardır çünkü Iron Man olarak yapacaklarının kendisine bağlanmasını istemez.

Ancak değişmeyen şey, sürekli kötüye giden sağlığıdır. Kadınlarla arası iyi demiştim, yani işini bitirinceye kadar. Eski sevgililerinden biri tarafından gerçekleştirilen bir saldırıda omurgası hasar alır ve tekerlekli sandalyeye mahkum olmamak için omurgasına bir çip yerleştirir. Sinir sistemi yetersizliği baş gösterdiğinde ise, kendisine ikinci bir deri yaratır.

Sağlık değince, Tony’nin alkolik olduğunu ve bununla mücadele ettiğini de unutmamak gerek. Hatta bir kere sarhoşken kullandığı zırhla neredeyse birini öldürür ve bu yüzden suçluluk duygusu yakasını bırakmaz. Alkolizm, karaktere verilmiş en güçlü kişisel kusurlardan biridir; pek çok hikayede işlendiğini görürüz.

Mesela bir noktada (hatta 2000’lerde), AI korkusu da hikayeye etki eder. Stark’ın zırhı kendi zekasını ve duygularını kazanır. İlk başta Tony bundan hoşlanır, çünkü gelişmiş bir kontrole sahiptir. Ancak zırh, gitgide agresifleşerek önce Tony’yi pasifize ederken kontrolü tamamen ele geçirmeye çalışır. Bu noktada Stark kalp krizi geçirir. Bu noktada zırh, programlandığı üzere yaratıcısını kurtarmak için kendini feda eder ve Tony’ye yeni ve yapay bir kalp verir. Bu olaylardan sonra, Stark bir süre çok eski bir zırh modelini kullanacaktır.

Stark’ın kapitalist ve düzenci kişiliği bazen Civil War gibi maceraları da beraberinde getirir; burada Stark Amerikan hükümeti için Superhuman Registration Act’i geliştirir. Buna göre süper güçleri olan herkes, kendini devlete bildirmek zorundadır. Genç süper kahramanlar için eğitim zorunluluğu da vardır. Ancak bu, kahramanlar arasında yol ayırımına sebep olur; Fantastic Four’dan Reed Richards bunu desteklerken, Captain America buna şiddetle karşı çıkar ve kayıt yaptırmayanları yakalaması istendiğinde hükümetle bağlarını koparır.

Stark’ın yönettiği kayıt yaptırmış kahramanlarla, Captain America’nın liderliği altında karşı taraftakiler savaşmaya başlar. Bir noktada Captain America, Iron Man’i yendiği halde daha fazla kişinin ölmemesi için teslim olur. Ancak hapisteyken suikaste uğrar. S.H.I.E.L.D.’in başına geçerek yeni bir Avengers takımı kurmuş olan Stark, onun ölümünden müthiş bir suçluluk duyar ve zaferinin buna asla değmediğini söyler. O kadar maceranın arasından buna özellikle değindim, çünkü Stark’ın kişiliğini ve motivasyonunu en iyi yansıtan hikayelerden biri olduğunu düşünüyorum.

2008’deki ilk Iron Man filmin ardından çıkan Secret Invasion serisinde ise, Stark’ın en eki düşmanlarından Obadiah Stane’in oğlu Ezekiel Stane ortaya çıkar. Sizin anlayacağınız, sürekli yeni bir düşman ve zırhla seriler devam eder (dersem inanmayın, filme yetişmem lazım).

Peki Ya Güçleri?

“O zırh varken ne gücü?” dediğinizi duyar gibiyim ama iş o kadar basit değil, özellikle de zırhlar Stark’ın bedeniyle iç içe geçmeye başladıktan sonra. Savaşlar ağırlaştıkça Stark kendi bedenine bazı modifikasyonlar yapıyor ve en bilineni, yukarıda bahsettiğim Extremis süreci. Stark, yine  teknolojiyle etkisini arttırdığı beyin gücüyle zırhları kontrol ederken, bazı suçlulardan kurtulması için kendi biyolojik yapısını da yeniden programlaması gerekiyor. Ancak yine de şu başlık daha doğru olacak;

Kişisel Yetenekleri

“Dahi. Milyoner. Playboy. Hayırsever.” Tamam tamam. Matematik, fizik, kimya ve bilgisayarlar konusunda tam bir uzman. Elektronik ve mekanik mühendisliği konusunda Reed Richards, Bruce Banner gibi isimler bile karşısında duramıyor. Türkiye’deki her FM öğrencisinin hayali anlayacağınız. Marvel evrenindeki en zeki karakterlerden biri, üstelik Bleeding Edge Armor gibi zırhlarla daha da geliştiriyor zekasını. O yüzden karşısına çıkan suçlular da ona göre.

Stark, tam karizmatik iş adamı diyebileceğimiz profilden ve burada Kaptan Amerika’dan dövüş eğitimi aldığını söylemem de yerinde olur. Bir yerden sonra dövmeyi de öğreniyor yani. Ayrıca, kapitalist filan ama tam bir şirket etiği insanı. Özellikle plaza ortamında büyük saygı görüyor ki hakkı, çünkü pek çok şirketi sıfırdan başlatıp milyoner kıvamına getirmiş. Sonuna kadar çalışanlarının arkasında duruyor, ama bir çalışanı ona ihanet edecek olursa yandı.

Ha! Unutmadan; bir dönem Savunma Bakanı olarak da görev yapmıştı.

Medya ve Sinema

Öncelikle, Iron Man Marvel’in en popüler karakterlerinden biri, o nedenle yer aldığı bütün animasyonlar ayrı bir yazının konusu olabilir, hatta belki bir ara yaparız. Türkiye’de ilk bilinenlerden biri, sanırım “Spider Man and His Amazing Friends” ve kendi adını taşıyan Spider Woman, Hawkeye, Scarlet Witch, War Machine ve Century ile birlikte çalıştığı Iron Man serisi. Bunun yanısıra Iron Man: Armored Adventures ve Fantastic Four, X-Men başlıcaları olmak üzere konuk olduğu pek çok animasyon bulmak mümkün.

Robert Downey Jr.

Sinemada ise, 2008’de Iron Man adlı filmde Robert Downey Jr. tarafından canlandırıldı ki, cidden darısı her karakterin başına, aktörüyle bu kadar özdeşleşen süper kahraman bence azdır. Iron Man 1, 2’den sonra vizyona giren ve pek çok hayran tarafından “Iron Man 3 değil miydi o?” diye dalga geçilen Avengers’tan sonra, gerçek Iron Man 3 geldi ve kanımca 2’den çok daha başarılı olduğu için hepimiz rahatladık. Ben de izninizle yazıyı burada bitiriyor ve Avengers: Age of Ultron’u görmeye gidiyorum, hepimize iyi seyirler.

* Howard Hughes: Amerika’nın ilk milyarderlerinden, hayatını merak ediyorsanız Leonardo Di Caprio’nun oynadığı Aviator’u izleyebilirsiniz.

** Alex Toth (1928-2006), 1940-1980’ler arasında çizgi roman sektöründe çalışmış bir çizer, bugün bildiğimiz Hanna-Barbera ekolünün yaratılmasında büyük payı olanlardan biridir. 

Kişisel Not: 1 Mayıs’ta Tony Stark’ı yazmak da tuhaf oldu doğrusu, Red Guardian filan yazmalıydım. 🙂