Wolverine, muhtemelen çizgi roman tarihinin en cesur girişlerden birini yapmış olan süper kahramandır. 1974 yılında yayınlanan The Incredible Hulk #180’in son karesinde ilk kez okuyucuyla tanışan Kanadalı süper kahramanımızın ilk tam macerası, bir sonraki sayı olan The Incredible Hulk #181’de gerçekleşir. Aklından zoru olmayan hiç kimse kıyasıya savaşan Hulk ve Vendigo’nun arasına girip ikisine de gider yapmazdı, ama Wolverine bundan keyif bile alıyor gibiydi.

Olayı algılayamayanlar için; Hulk böyle bildiğiniz Hulk, Vendigo ise Hulk’la başa baş kapışabilecek kadar güçlü, bir Pokemon gibi kendi ismi dışında tek kelime bile edemeyen dev bir yaratıktır. Neyse… Wolverine, her ne kadar hikayenin sonunda Hulk’tan temiz bir dayak yemiş de olsa, kısa süre sonra çizgi roman dünyasına kalıcı olarak geri döner.

The Incredible Hulk #181 (1974)

John Romita Sr. ve Len Wein tarafından yaratılan Wolverine, aylar sonra yayınlanan Giant Size X-Men (1975) adlı tek atımlık hikayeyle kalıcı olarak X-Men’e geçiş yapar. Bu arada Giant Size X-Men’i aklınızda bir kenara not edin. Zira batmakta olan ve artık tekrar sayıları yayınlayarak idare etmeye çalışan seriyi kurtararak X-Men’in günümüze kadar gelmesini sağlayan hikayedir. Detaylar için daha önceden kaleme aldığım oldukça eğlenceli olan şu yazımı tavsiye ediyorum:

Wolverine Kimdir?

“Yaptığım işte en iyiyim, ama pek de hoş bir şey yaptığım söylenemez…”

Wolverine, ya da gerçek adıyla James Howlett, 1880’li yılların sonunda Kanada’da güya John ve Elizabeth Howlett’in evladı olarak doğmuş bir mutanttır. “Güya” dedim, zira James aslında evin kahyası Thomas Logan’ın oğludur. Alkolik ve istismarcı bir karakter olan Thomas, diğer oğlu Dog’un Rose adlı bir kıza tecavüz girişimi yüzünden malikaneden kovulur. İçip içip iyice sarhoş olan ve intikam için geri dönmeye karar veren Thomas, akşam malikaneye gelerek olay çıkarır ve John Howlett’i tüfekle öldürür. James’in mutant güçleri olan pençeler işte tam olarak burada devreye girer ve Thomas’ı (Evet, gerçek babasını) öldürür.

Bu olaydan sonra Rose ile kaçan James, yıllar boyunca madenciler arasında “Logan” ismini kullanarak çalışır. Ancak günün birinde eski hasmı Dog’un da dahil olduğu bir olayda pençeleriyle kazara Rose’u öldürünce kederden kendini vahşi doğaya teslim ederek inzivaya çekilir (Hikaye, buraya kadar Türkçe olarak Wolverine: The Origin adıyla yayınlandı).

Wolverine: Origin (2001)

Yetişikinlik Dönemi

Logan, yakalanıp bir sirke kapatılana kadar yıllarca vahşi doğada kurtların yanında yaşar. Tutsak edildiği sirkten Victor Creed’in (Sabretooth) kardeşleri Clara ve Saul yardımıyla kurtulur. Ancak Saul, Logan’ı Nathaniel Essex’e, yani geleceğin Mister Sinister’ına teslim etmek istemektedir. Logan işin sonunda Nathaniel Essex’i de, Saul’u da öldürür (Essex ölmez tabi).

Olaylar sonrasında medeniyete kısmi bir dönüş yapan Logan, bir süre Kanada’da yaşayan Blackfoot adlı yerlilerin yanında yaşar. Ancak o dönemlerde birlikte olduğu kadın olan Silver Fox, Victor Creed tarafından öldürülür. Acısını kalbine gömerek orduya katılmaya karar verir ve Birinci Dünya Savaşı boyunca Kanada ordusunda hizmet verir. Daha sonra ise Japonya’ya taşınarak Itsu adlı bir kadınla evlenerek Daken adlı bir çocuk dünyaya getirirler. Ancak Logan’ın oğlunun varlığından bir takım sebepler yüzünden uzunca bir süre haberi olmayacaktır.

İkinci Dünya Savaşı’nda kariyerine paralı asker olarak devam eden ve Captain America ile görev yapan Logan, daha sonra Sabretooth ve Omega Red gibi tekinsiz üyeleri olan, CIA’in kurduğu Team X adlı gizli ekibine katılır. Tam burayla işi bittiğinde ise, Kanada Savunma Bakanlığı’nda görev yaparken Weapon X programı tarafından kaçırılır. Kemikleri adamantium’la kaplanır ve hafızası tamamen silinir. Weapon Plus programının devamı olan Weapon X hakkında detaylı bir yazımız da mevcut:

Weapon X deneyleri sırasında

Süper Kahraman Olma Yolunda

Weapon X’in elinden kanlı bir şekilde kurtulmasıyla tarih tekerrür eder ve Logan bir kez daha vahşi doğada hayvan gibi yaşamaya başlar. Ta ki Kanadalı süper kahraman grubu Alpha Flight’ın üyeleri Guardian ve Vindicator tarafından bulunana kadar. Pençeli kahramanımızı tekrar medeniyete döndüren ikili, daha sonra Kanada hükümetine bağlı Department H için çalışmaya başlamasını da sağlarlar. Logan işte tam bu dönemde ünlü Hulk ve Vendigo karşılaşmasına müdahale edecektir.

Sonrasında ikinci kere kurulan X-Men ekibine (Aslında üçüncü kez, detayları merak ediyorsanız X-Men Kökenli Süper Kahraman Ekipleri adlı yazımı okuyun) Profesör Charles Xavier tarafından davet edilir. İşin ilginci, 2008 yılında yayınlanan Wolverine: Origins #29’da Wolverine’in ilk başta beyni yıkanmış olarak Charles Xavier’a suikast için orada olduğu, ancak Xavier’in bu komutu sildiği ortaya çıkmıştır.

Porsuk mu?

Wolverine, latince “mustelidae” adıyla anılan, gelincik, porsuk, sansar, su samuru ve vizon gibi hayvanları içeren etçil bir memeli ailesine mensuptur. Bu ailenin en önemli özelliği, küçük boylarına rağmen çok hiddetli ve saldırgan olmalarıdır.

Wolverineler sadece Kuzey Amerika’da bulunmaktadır ve “wolverine” kelimesinin Türkçe’de direkt bir karşılığı yoktur. Bu yüzden tıpkı kanguruların okunduğu gibi Türkçeye yerleştiği gibi “volverin” olarak kullanmak doğru olacaktır.

“Porsuklarla bir sorunun mu var ahbap?” SNIKT!

Ulusal kanallarımızdan birinde yayınlanan 2000 yapımı X-Men filminde Wolverine “sansar” olarak çevrilmiştir. Bu kötü bir çeviri olmamakta birlikte aslında fiziksel özellikleri çok daha benzeşen “porsuk” daha uygun olurdu diye düşünüyorum.

Güçleri

Logan’ın birbirine bağlı üç temel mutant yeteneği vardır: İyileşme faktörü, gelişmiş duyular ve pençeler. Bunlara ek olarak, Weapon X projesi dahilinde iskeleti ve pençeleri adamantium kaplanarak neredeyse yok edilemez hale gelmiştir.

İyileşme Faktörü

Wolverine, ilk dönemlerde aslında bu güce sahip değildi. Evet, kemiklerinin adamantium olması onu oldukça güçlü kılıyordu, ancak 70’lerin X-Men serilerinde“Bu düşüşten Logan bile sağ çıkamaz!” gibi cümleler kurulmaktaydı. Ancak X-Men’in efsanevi yazarı Chris Claremont, 70’lerin sonundan 90’ların başına kadar geçen dönemde adım adım Wolverine’in iyileşme faktörünü geliştirerek deyim yerindeyse “çaktırmadan” günümüzdeki haline retconlamıştır. Hatta ve hatta Civil War sırasında Nitro tarafından sadece kemikleri kalana kadar buharlaştırıldığı halde dakikalar içinde sapasağlam geri dönmüştür (Artık iliklerinden mi çoğaldı, kafatası içinde kalan beyin hücrelerinden mi bilemedim).

Wolverine’in iyileşme yetenekleri, metabolizmasının alkol, zehir ve uyuşturuculara karşı da dirençli olmasını sağlamaktadır. Sıklıkla sarhoş resmedilen Logan’ın o hale gelene kadar ne kadar içtiğini gelin de hesaplayın bakalım! Tüm bunların yanında Çizgi Roman Kahramanları – Gözden Kaçan Özellikleri adlı yazımızda da değindiğimiz gibi; Wolverine her türlü yarayı iyileştirebilmektedir, ancak yaraların verdiği acıya karşı bir bağışıklığı yoktur. Sıklıkla içinde bulunduğu bir durumdan kurtulmak ya da rakiplerine üstünlük sağlamak için kendini yaralamayı göze aldığı düşünülürse Logan’ın nasıl bir psikolojik durumu olduğuyla ilgili bilimsel bir makale yazılsa eminim en az Batman’in Taşıdığı Psikolojik Bozukluklar ile yarışacak seviyede bir rapor ortaya çıkardı.

Nitro, Wolverine’i kemiklerine kadar yok ederken… Wolverine Vol. 3 #048 (2007)

Yükselmiş Duyular

Wolverine’in hayvani tabiatı, başta koku alma olmak üzere tüm duyularını da yükseltmiştir. Bir hayvan gibi binlerce kokuyu birbirinden ayırt edebilmekte ve aldığı kokuyla iz sürebilme, hatta nokta atışı kişileri bulabilme yeteneğine sahiptir. Ayrıca işitme duyuları da bir köpek kadar iyi çalışmaktadır.

Pençeler ve Adamantium İskelet

Wolverine’in pençelerinin, ilk dönemlerde Weapon X programı sırasında takıldığı söyleniyordu. Ancak 2001’de yayınlanan Wolverine: Origin‘de pençelerinin doğuştan gelen mutant yeteneklerine dahil olduğu yönünde retcon yapıldı.

Weapon X programı dahilinde pençeleri de tıpkı iskeleti gibi adamantium kaplanmıştır. Adamantium iskelet formülü, normal insan vücuduna yerleştirildiğinde metal zehirlenmesine yol açmaktadır. Bu yüzden ancak Logan ve Sabretooth gibi iyileşme faktörü olan mutantlara uygulanabilmektedir.

Yetenekleri

Wolverine, uzun yaşamının verdiği avantajla birçok farklı birikime sahiptir. Japonca, Rusça, Çince, İspanyolca ve Arapça gibi dünya üzerinde oldukça geçerliliği olan dilleri akıcı olarak konuşabilmektedir. Bunlar yanında Japonya’a geçirdiği dönemlerde yanında neredeyse her dövüş sanatında ve silahta ustalaşma sansı olmuştur. Ordu ve CIA gibi örgütlerle geçirdiği dönemlerde ise hemen her türlü silah yanında birçok farklı kara ve hava aracını kullanmayı öğrenmiştir.

Hulk vs Wolverine (2009) adlı çizgi filmden bir kare

Wolverine’in Çizgi Roman Tarihindeki Yeri

Wolverine’e tavır, davranış ve hayat görüşü açısından bakıldığında tıpkı Punisher gibi 70’li yılların sonunda ortaya çıkan anti-kahraman akımının tipik bir örneği olduğu görülür. Konunun detayları için uzunca bir yazı yazmam gerekir. Ancak çok kısaca özetleyecek olursam; Vietnam Savaşı ve yine o dönemler patlak veren Watergate Skandalı sonrasında devlet olgusuna olan güvenlerini tümden yitiren jenerasyonun bir dışa vurumudur anti-kahramanlar. Kanunları kafasına göre uygulayan ve yıllarca toplumun gözüne sokulan izci çocuk tiplemesinden uzak olan bu tiplemeler 70’ler sonu, 80’ler başı dönemde sinemada da etkisini göstermiştir. Hatta anti-kahraman konseptinin bir parodisi olan Deadpool, bu ekolün devamıdır.

Bunun yanında, Wolverine, satışları düştüğü için tekrar yayınlanmaya başlayan X-Men serisini topyekün iptal edilmekten kurtaran Cyclops, Storm, Nightcrawler ve Colossus ile birlikte 70’lerin efsane kadrosuna dahildir. Bugün hayatımızda bir X-Men varsa bunda diğer tüm üyeler (hatta şahsi favorim olan Cyclops bile) bir yana, Wolverine’in katkısı belki de en büyüğüdür.

Giant Size X-Men kadrosu (1975). Storm, Colossus, Wolverine, Cyclops, Banshee, Thunderbird, Sunfire ve Nightcrawler

Hafıza Sorunsalı

Wolverine, 2005 yılında yayınlanan ünlü House of M adlı crossover event‘ine kadar Alpha Flight tarafından vahşi doğada bulunduğu dönemden öncesini hatırlamıyordu. Hatta Wolverine’in geçmişindeki karanlıklar, sık sık X-Men serilerinin ana konusu olarak karşımıza çıkıyordu. Hatta 2000 yılında gösterime giren X-Men filmi de yine benzer şekilde Logan’ın geçmişi hakkında hiçbir şey bilinmemesi üzerine kuruluydu.

Elbette 90’lı yılların sonundan itibaren yıllardan itibaren mini seri formatında Logan’ın geçmişiyle ilgili birçok hikaye yayınlanmıştı, ancak tam olarak tüm hayatının açığa çıkması Origin (2001), Origins (2006) ve Origin II (2014) adlı serilerle mümkün olmuştur. Malumunuz, Logan uzun bir hayat yaşadı, gelecekte neler öğreniriz kim bilir?

Kıllı ve Öfkeli

Wolverine, hiç şüphesiz iyi adamların yanında olduğu için çok şanslı oldukları türden bir karakterdir. Enemy of the State (2004) ve Old Man Logan (2008) adlı hikayelerde de açıkça belirtildiği gibi saf değiştirmesi ya da hedef şaşırması gibi senaryolarda en tehlikeli süper suçlulara parmak ısırtabilecek kadar ciddi zararlar verebilmektedir.

Çizgi romanlarda uzun yıllar boyunca kısa boylu, kıllı ve öfke kontrol sorunlu bir karakter olarak yansıtılan Logan, özellikle 70’li yıllardaki serilerde “BAĞA MI DİDİN?” seviyesinde bir üsluba sahipti. Hatta en geç üç sayıda bir ekip arkadaşlarına pençe çıkartan bir karakter olarak resmediliyordu. Ancak Logan, 2000 yılında yayınlanan Bryan Singer’ın yönettiği X-Men adlı film sonrasında dramatik değişikliklere uğratılmıştır. Hugh Jackman’ın başarıyla canlandırdığı karakter, çizgi romandaki halinin de geliştirilmesine öncülük etmiştir. Hatta son on yıl içinde Wolverine birçok kez farklı X-Men takımlarına liderlik etmiştir. Dahası, artık eskisine nazaran daha az kıllı çizilmektedir.

Hugh Jackman ve 17 yıla yayılan Wolverine karakteri

Hugh Jackman, Wolverine’i beyaz perdeye taşıyan yegane aktördür. X-Men (2000), X2 (2003), X-Men: The Last Stand (2006), X-Men Origins: Wolverine (2009), X-Men: First Class (2011), The Wolverine (2013), X-Men: Days of Future Past (2014) ve X-Men: Apocalypse (2016) filmlerinden oluşan 8 filme ek olarak 2017 yılında gösterime giren (hatta bu yazının yazılma sebebi olan) Logan adlı filmde de yer aldı. Gerçek hayatta da defalarca kanseri yenerek Wolverine rolünü ne kadar hakkıyla taşıdığını kanıtlayan Jackman, bir söylentiye göre son olarak yeni Deadpool filminde Cable karakteriyle birlikte görünecektir.

Bu arada yakın zamanda gösterime giren Logan adlı film hakkındaki detaylı inceleme yazımız için:

Ölümü ve Mirası

Wolverine, 2014 yılında yayınlanan Death of Wolverine adlı mini seri sonunda hayatını kaybetmiştir. Kaptığı bir virüs yüzünden iyileşme yeteneğini kaybeden Logan, Mister Fantastic tarafından iyileştirilmeye fırsat bulamadan başına konan ödülü araştırmaya gider. İşin ucunda Weapon X projesinin mimarı zalim Doktor Cornelius çıkar. Hikayenin sonunda Logan’ın üstüne sıvı adamantium dökülür ve hızla sertleşen madde içinde boğularak ölür.

Wolverine’in ölümü ardından Logan’ın dişi klonu X-23, yani Laura Kinney benzer bir kostümle Wolverine ismini devralır. Ayrıca Extraordinary X-Men adlı seride Old Man Logan adlı hikayenin geçtiği evrendeki Logan (Earth-807128) ekibe davet edilir. Bu yaşlı Logan versiyonunun Logan’ın Earth-616’daki, yani ana evrendeki geleceği değil, bambaşka bir evrenden geldiğini unutmamak gerekir. Logan çizgi roman evreninde ben bu yazıyı kaleme alırken henüz hayata döndürülmemiştir.

All-New Wolverine #9 (2015)

Çizgi Filmler ve Bilgisayar Oyunları

Wolverine’in göründüğü çizgi filmlerle ilgili daha geçen hafta oldukça detaylı bir yazı yazdığım için buraya sadece o yazının linkini bırakmakla yetineceğim:

Bilgisayar oyunlarına gelince, 90’lı yıllarda Capcom’un piyasaya sürdüğü karşılıklı dövüş oyunlarından tutun da, her filmden sonra yayınlanan konsol oyunlarına kadar Wolverine içeren birçok bilgisayar oyunu bulabilirsiniz. Kişisel ilk 3’ünü paylaşmam gerekirse:

1. X-Men Legends 2: Rise of Apocalypse (Konsol ve PC – 2005)
2. Marvel Ultimate Alliance (Konsol ve PC – 2006)
3. X-Men: Children of the Atom (Arcade – 1994)

Wolverine Hakkında Birkaç Anekdot

• Giant Size X-Men’in kapak çizeri Gil Kane, Wolverine’in maskesinin çıkıntılarını yanlışlıkla olması gerekenden uzun çizmiştir. Serinin asli çizeri Dave Cockrum, bu değişikliği Batman maskesini andırdığı için beğenmiş ve kendi de kullanmıştır.
• Hazır kostümden konu açılmışken şunu da araya sıkıştırayım: Dave Cockrum, Giant Size X-Men’den sonra normal X-Men serisi olan Uncanny X-Men’e #95’e kadar devam etmiştir. Bir süre sonra serinin çizerliğini devreden Cockrum, giderayak bir sonraki çizere gıcıklık olsun diye aşırı detaylı bir kostüm tasarlar. Görevi #108 itibariyle devralan John Byrne ise bu tuzağa düşmez ve hemen #109’da kostümü eski haline döndürür. Ancak bu kostümün kahverengi ve sarı renkleri gelecekte Wolverine’in ikinci ikonik kostümü için ilham olacaktır. Ayrıca kostümün bir benzerini Sabretooth, neredeyse bire bir aynısını ise ilk dönemlerinde X-23 giyecektir.

Zaman içinde değişen Wolverine kostümlerinden bir kısmı.

• Logan, her bulduğu fırsatta özellikle küçük yaştaki karşı cinsten kahramanlara akıl hocalığı rolünü üstlenir. Sakın yanlış anlamayın, hiçbirine karşı cinsel bir eğilimi olmamıştır, ama genç kızlara karşı bir yumuşak karnı olduğu da bir gerçektir. Sırasıyla Kitty Pride, Jubilee ve Armor, Logan’ın himayesine girmiştir.
• X-Men Hakkında İlginç Bilgiler adlı yazımda da belirttiğim gibi; daha büyük ve güçlü birinin daha küçük bir takım arkadaşını aradaki mesafeyi hızlıca kapatmak amacıyla rakibine doğru fırlatma manevrasına “Fastball Special” denmektedir. X-Men’den Colossus ve Wolverine, bu manevrayı ilk uygulayan kahramanlar olmasa da ünlü olmasını sağlamışlardır.
• Jean Grey, Wolverine ve Cyclops arasında uzun süreye yayılan bir aşk üçgeni yaşanmıştır. Jean Grey ve Wolverine birkaç kez öpüşmüş olsa da Jean Grey, Cyclops’u tercih etmiştir.