Marvel’in Üvey Evlatları Ne Durumda?

Listelere neden eski Spider-Man ya da X-Men serilerini katmadığımı merak ediyorsanız, sebebi bunların gelirlerinden Marvel’in çok cüzzi rakamlar kazanabiliyor olmasıdır. Ancak meraklıları için not düşeyim: 2000-2016 yıllar arasında yayınlanan içinde Deadpool’un da bulunduğu 9 X-Men filmi, toplamda 1 milyar 271 milyon $ maliyetlerine karşın 4 milyar 379 $ hasılat yaparak dağıtım masrafları düştükten sonra Fox’un 1 milyar 709 milyon $ kâra geçmesini sağlamıştır.

Üvey evlatlar

Bir de yayın hakları yakın zaman kadar Sony’de olan Spider-Man’e bakalım: 2002-2014 yılları arasında yayınlanan 5 film, 1 milyar 17 milyon $ maliyetlerine karşın toplamda 3 milyar 959 milyon $ hasılat yaparak dağıtımcı payını düştükten sonra Sony’ye 1 milyar 618 milyon $ kâr sağlamıştır.

Sadece 2005 sonrasındaki filmleri bile yukarıdaki denkleme dahil etsek süper kahraman filmlerinin çizgi romanlara nasıl bir üstünlük kurduğunu daha iyi anlarız.

Çizgi Roman Satış Rekorları

Az önce vardığımız sonuçlara bakacak olursak, boynuzun kulağı geçmiş olduğunu görüyoruz. Sadece Marvel’in verilerine bakarak sinema sektörünün iki kat daha kârlı olduğunu sonucuna vardık ki, verilerde Fox’un çektiği Marvel karakterlerini konu alan Spider-Man ve X-Men filmleri yoktu bile! Yazının başlığında sorduğumuz soru hakkında kabaca bir fikrimiz oluştu gibi.

Sektör bazında kâroranlarına bakmak elbette belli bir fikir verecektir, ancak çizgi roman takipçilerinin tek bir fasikülle yetinmeyip birçok sayıyı birden satın almaları sebebiyle tam sayılarını kestirmek biraz güç. Ancak çeşitli argümanlarla gerçekçi tahminler yapabiliriz. Öncelikle bir çizgi romanın en fazla kaç satabileceğine bakalım:

Muhtemelen etrafta pokemon gibi “betmen, betmen, betmen” diye gezinen bu kadar kişi varken ilk 10’da bir tane bile Batman sayısı olmaması, hatta sadece bir tane DC Comics etiketli ürün olması sizi şaşırtmıştır. Çok şaşırmayın, günümüzde siyasi partilerin bile sosyal medyayı nasıl kullandığı ayyuka çıkmışken film şirketlerinin para için neler yapabileceğini sizin hayal gücünüze bırakıyor ve tablo hakkında şu çıkarımı ve açıklamaları yapıyorum:

• Genelde ilk sayılar çok satar, ki bu kesinlikle çok üstünde durmamız gereken bir veri.
• Rekorların hem en büyükleri, hem de önemli bölümü 90’lı yıllarda, yani çizgi romanların Karanlık Çağ’ında kırılmış.
• 3. sıradaki, Superman’in ünlü ölüm sayısı.
• 4. ve 5. sıradakiler Todd McFarlane’in hem yazdığı hem de çizdiği serilerin ilk sayıları.
• 6. sıradaki Star Wars, başarısını gösterime giren yeni film kadar söz konusu sayının “Loot Crate”e dahil edilmesine de borçlu.
• 7. sıradaki Fantastic Four, normal fiyatı 2.25$ olması gerekirken tanıtım amaçlı olarak 9¢ gibi çılgın bir fiyata satılması sonucunda bu listeye girmiş.
• Image Comics ve Valiant Comics’in ortak olarak çıkardığı serinin Valiant Comics ayağında bir arada yayınlanan “Prologue”, “Blue” ve “Yellow” adlı bölümlerin her biri 700’er bin satmıştır. Ancak Image Comics ayağı olan “Black”, “Red” ve “Epilogue” çok geciktiği için ilgiyi kaçırmış ve açılıştaki başarının yanına bile yaklaşamamıştır.

X-Men’in Guinness Rekorlar Kitabı’na geçen sayısının 4 varyant kapağının birleşimi.

Şimdi, ilk 5’te yer alan rekorların muhtemelen hiçbir zaman aşılamayacağını söyleyebiliriz. Zira günümüzde artık dijital seçenekler yanında korsancılık da revaçta. Ancak 6 – 10 arasındaki rekorlar yakın zamanda geçilemeyecek türden değil. Zira ben bu yazıyı kaleme aldığımda Comichron’da 2016 Ağustos ayının satış rakamları açıklanmıştı. Son birkaç aylık veriye bakarsanız özellikle son dönemlerde gösterime giren filmlere endeksli yayınlarda 300 bin – 400 bin arası rakamlar görebilirsiniz.

İlk Sayı Kerameti

İlk sayılar her zaman ilgi çeker, özellikle yeni okuyucular temiz bir başlangıç yapmak için üç haneli sayılara girişmek yerine ilk sayıları tercih eder. Peki tablodaki asıl tuhaflık dikkatinizi çekti mi? Evet, muhtemelen sizin de aklınıza hemen şu soru geliyor: “Madem X-Men, X-Force ve diğerleri milyonlarca sattı, o zaman neden bir sonraki sayıları listede yok?” Öyle ya, mesela X-Men #1’i alanların 10’da biri bile ikinci sayıyı almış olsa listenin 7. sırasında 810 bin adet satışla o sayı olmalıydı, ama yok. Demek ki söz X-Men #2 ilk 10’a bile giremeyecek bir rakamda sattı. Aynı şeyi X-Force için de söyleyebiliriz. Maalesef bu durum çizgi roman sektörünün en çirkin yüzlerinden biridir; ilk sayılar ileride değerlenecekleri düşünülerek fırsatçılar tarafından onlarca adet satın alınır ve naylonlarından bile çıkarılmadan depolara kaldırılır. Bu durum özellikle 90’lı yıllarda çok fazla yapılıyordu. Dolayısıyla satış rekorları kıran 90’lı yılların çizgi romanları dopingli başarılar elde etmiştir.

Cedaylar da süper kahraman sayılır… Sayılmaz mı yoksa? :/

İşin kötüsü, günümüzde yükselmiş gibi görünen satış rakamları da aynı şekilde aldatıcı. Zira sinema filmleri sayesinde süper kahramanlarla tanışan okuyuculara ulaşmak için sürekli sıfırlanan seriler, 90’lı yıllardaki kadar olmasa da fırsatçıların satışları yükseltmesine sebep oluyor. O halde bu konuyu irdelemek için 90’lı yılların dopingli rekorlarından sıyrılarak yukarıdaki örneklerde kullandığımız zaman dilimine dönelim ve 2005-2015 arasında yıllık bazda en çok satan çizgi romanları listeleyelim:

Bu tablodan da şu sonuçlar çıkıyor:

• Yine ilk sayılar çoğunlukta.
• Yukarıdaki tablolarda tüm çizgi roman sektörünün hacmini ölçerken önemli bir bilgiyi kasıtlı olarak vermemiştim: Her ay 1000 ila 3000 arası yeni çizgi roman sayısı yayınlanıyor. Çizgi roman okuma alışkanlığı olanların da 20 sayfalık fasiküllerden birçoğunu satın alma eğilimi var. Bu durum da endüstrinin rakamlarının ve satılan çizgi roman sayılarının yüksek görünmesini sağlıyor.
• 2009 yılındaki abartı Spider-Man #583 satışı, kapağında Barack Obama olduğu içindi.
• 2008-2012 döneminde Marvel’in Phase 1 filmlerinin satışlara neredeyse hiçbir etkisi yok diyebiliriz.
• 2012-2013’te Image Comics’in The Walking Dead’i, dizinin yayında olmasından bir hayli nemalanmış görünüyor.
• 2015’teki Star Wars’ın milyonu bulan rakamına aldanmayın. Sektör o hacimde büyümedi, hemen ikinci sırada 550 bin 467 kopya ile Secret Wars #1 var.

O halde yeni hesaplar yapma vaktimiz geldi: