Uzumaki: Alışılmışın Dışında Bir Manga Deneyimi

Site içerisinden ondan fazla manga hakkında yazı yazdık. Çeşit çeşit esere yer verdik. Ancak hiçbirisi bu yazıda yer alacak olan yapım gibi değildi. Çoğunca shounen türünde eserlerden bahsettiğimiz düşünülürse psikolojik gerilim türü içerisinde yer alan Uzumaki çok farklı bir okuma deneyimi olacaktır. Şimdiden söyleyelim Uzumaki her şeyiyle tırnak içinde söylüyorum acayip bir seri.

Serinin mangakası Junji İto’nun genelde korku gerilim türünde çalışmalar yapan bir sanatçı. Uzumaki’ye gelmeden önce bir çok seri çizmiş, türe alışkın bir kalem. İlk işlerinden biri olan Tomie, 1999 yılında televizyon serisi olarak boy göstermiş. Özellikle çizimlerinde yarattığı atmosfer ile takdiri hak ediyor.

Bir Acayiplik Var

Kelimenin tam manasıyla hemde. Küçük ve şirin bir yerleşim yeri hissi veren Karouzu adlı kasabada geçiyor hikaye. Kirie Goşima adlı bir lise öğrencisi  kızcağızdan dinliyoruz olan bitenleri. Anlattığı hadiseler yaşadığı kasabada geçen sıra dışı bir fenomen hakkında. Etrafı dağlar ve denizle çevrili bu kasaba bir çeşit lanetin etkisi altındadır. Ancak bu alışılageldik korku hikayelerine benzemeyen bir durum. Ne bir kişi ne bir yaratık ne de tanımlanabilir herhangi bir spiritüel güç. Lanetin sebebi sarmal/spiral şekiller. Kasaba halkının hayatını zindana çeviren bu şeklin sebep oldukları ise kabustan farksız.

İlk olarak Kirie’nin arkadaşı Suiçi Saito adlı çocuğun ailesini etkiler sarmallar. Bay Saito açıklanamaz bir nedenden ötürü kendisini sarmalların etkisinde bulur. Adeta yaşam amacı sarmallar olur. Onların koleksiyonunu yapar, nerede görse saatlerce bakar kalır, yemek yemeyi unutacak hale gelir. Zaman geçtikçe kendisini iyice bu tutkuya kaptıran adamın ölümüde sarmalların elinden olur. Çok geçmeden bir lanet gibi tüm ailenin hayatını alt üst eder. Durum bununla kalsa iyiydi. Gariplikler artarak devam eder. İnsanlar ortadan kaybolur, benzeri görülmemiş “aşk” hikayelerine meze olur bu desenler. Her geçen günle birlikte adeta kara bir bulut gibi kasabanın üstüne çöreklenir. Kasaba halkının hayatı bu lanetin gölgesi altında akıp gitmektedir. Kirie Goşima ise olanı biteni anlatmaya ve bu kabusu her gün yaşamaya devam eder. Tüm bu uğursuzlukların sebebini ise bilen yoktur.

Korkunun en sıradışı ve absürt hali bir çeşit desende hayat buluyor. Optik ilüzyonlara en çok malzeme olan sarmallar bir çeşit kabus olma yolundalar.

Spiral Gerilim

Anlatmaya konusundan başlayalım. Malzeme olarak sarmal desenini kullanmak ya da herhangi bir deseni kullanmak merak uyandırıcı bir sonuç ortaya çıkartmış. Daha önce okuduğum herhangi bir manga serisine benzemediğini rahatlıkla söyleyebilirim. Serinin ilgi çekiciliği konusu kadar işlenişi ile de ilgili. Gerilim seviyesi had safhada olduğunu biliyoruz. Temponun sürekli aynı seviyede olması ve düşmemesi için uğraşıldığı anlaşılıyor. Mangakanın okuyucuyu germek için iyi çaba harcadığı belli. Özellikle diyalogların seyri bunda etken nokta. Genelde birbirinden bağımsız olaylar dizisi şeklinde okuyoruz. Ancak karakterler genel itibariyle aynı. Zaten küçücük bir kasaba, genelde aynı kişilerin başına bela açılıyor. Senaryo itibari ile ilgili hikayeyi okuyucuya aktarma kısmına geçer not.

Hepimizin kabul edeceği üzere söz konusu desende bir çeşit hipnoz etkisi var. Optik illüzyon dediğimiz olayda da bolca spiral desen ile kullanıldığını biliyoruz. Bakan kişide kısa bir süreliğine gözde yorulma, yanılma ve beyin uyuşukluğu gibi sonuçlar doğurduğu aşikar. Mangakanın eseri için seçtiği desenin spiral olması bu anlamda kulağa pek de mantıksız gelmiyor. Sonsuza dek gidecekmiş izlenimi veren bir desen. Junji İto ise bunu daha da tekinsiz bir hale getirerek ortaya Uzumaki’yi çıkartmış.

Neden?

Benim asıl ilgimi çeken ve neden diye sorduğum nokta bir desenin kullanılmış olması. Kullanılabilecek bin bir çeşit mitolojik karakter, canavar ya da hayal gücü ile şekil verilecek envai çeşit alternatif varken bir desen seçilmiş. Sebebi hazırlıksız yakalamak sanırım. Atıyorum malzeme olarak “Geceleri yatmadan önce tuvaletini yapmayan çocukların yatağının altına işeyen bir oda cini” hakkında olsaydı hikayenin gelişimi bir şekilde tahmin edilebilir olacaktı. En nihayetinde elimizde açıklanabilir, öngörülebilir bir varlık olacaktı. Ama burada tam tersine kelimenin tam anlamıyla bir muamma söz konusu.

Seride başarıyla yapılan bir diğer seçim ise mekan. Karouzu küçük, kendi halinde geçinip giden bir kasaba. Ancak hiç de öyle şirin bir yer değil. Bir tarafı dağlarla diğer tarafı ise denizle çevrili. İçinde sarmal desenleri ile lanetlenmiş bir gölü bulunan orta ve düşük gelir seviyesine sahip insanların yaşadığı bir yer. Kapana kısılmışlık hissi vermek için birer bir. Lovecraftvari bir kafaya sahip olaylar için gayet uygun bir ortam.

Değinmeden geçmek istemediğim bir şey daha var. Okuduğunuz zaman karşılaşacağınız üzere, sarmalların lanetinin bulaştığı bireyler dikkat çekici. Özellikle hırslı ve istediğini elde etmek isteyen, kibirli bireylerin karşı kaldığı lanet bir çeşit gönderme gibi. Spiral desenlerin sonsuza uzanan döngüsü içinde kaybolma tehdidi sürekli bu kişilerin karşılaştığı bir tehdit. Adeta kötülük yapanın kötülük bulması durumu. Eden bulur deyimindeki gibi. Ancak zamanla iş daha da büyüyor benden söylemesi.

Sözün Özü

Teknik detaylara baktığımız zaman Uzumaki, korku gerilim mangalarında görmeye alıştığımız çizimleriyle geliyor. Daha önce incelediğimiz serilerin aksine aksiyonun yer almadığı bir yapım. Psikolojik bir savaşa dönüşen seride daha sade çizimler tercih edilmiş. Hayatın içinden anlatımı ve olay akışı ile başka türlü bir seçim mantıklı durmuyor zaten. Bununla birlikte zaten gergin olmaya hazır ortam bazı anlardaki çizimler ile iyice tavan yapıyor. Özellikle saykodelik çizimler yapma konusunda mangaka gayet başarılı. Bazı çizimler cidden rahatsız edici seviyede olmuş. Bundan sebep çocuk yaştaki okular için pek hoş bir seri olmayacaktır. Aynı uyarıyı yaptığımız Berserk’ten daha deli işi çizimler var, uyarmadı demeyin.

Uzumaki, sıradışı anlatımı, esrarengiz bir fenomen yaratıp başarıyla işleyen olay örgüsü, psikolojik gerilimin yerinden hiç ayrılmadığı bir seri. Türkiye manga piyasası için çok farklı bir iş olduğu ortada. Özellikle genç okurların hegemonyasında olan türe yetişkin bir yaklaşım. Kaliteli ve özenli baskısı için Gerekli Şeyler takdiri hak ediyor. Siyah renk ve mum kapak baskı beni benden aldı. En kısa zamanda devamını bekliyoruz. Tekinsiz bir desenin sonsuzluğuna doğru…

Bu yazı, "Gerekli Şeyler Manga Koleksiyonu" adlı yazı dizimizin bir parçasıdır.

Yorumlar