Alt Kültürde Savaş Sanatı – 300 Spartalı

Birinci Gün

Serhas, her şeye rağmen saldırmadan beş gün kadar Yunanların fikirlerini değiştirmesini ve durumun kan dökülmeden çözülmesini bekler. Ancak beşinci gün sabırlar tükenir.

Savaşın ilk günü, şafakla birlikte yaklaşık yüz metreden yoğun ok atışı ile başlar. Bir süre devam eden bu ok yağışı, ağır zırhlı ve kalkanlı Yunan ordusunda kayda değer bir kayba sebebiyet vermez. Ok atışından vazgeçen Persler daha sonra ağırlıklı olarak Medlerden oluşan 10.000 kişilik bir kuvvetle taarruza geçer. Hafif zırhlı, kısa ve hafif silahlı Medler, zaten büyük bir dezavantajdayken Serhas’ın Yunanların esir alınması emri, muharebeyi daha da güçleştirir. Bu taarruz, büyük bir felaketle sonuçlanır. Fokidalıların başarıyla ördüğü defansif duvarlardan da faydalanan ve çoğunluğu Fokidalılardan oluşan Yunan ordusu falanks formasyonunda disiplini asla kaybetmeden savaşıp, yorulan birliklerini sürekli sirkülasyonda tutarak Persleri geri püskürtür.

battle-of-thermopylae-3

Sonucu gören Serhas, Yunanlıları canlı ele geçirme planından vazgeçerek en iyi askerleri olan ölümsüzleri ileriye sürer. Yunan mevzilerine saldıran 10.000 ölümsüz ilk başta başarılı olur. Falanks kırılır ve geçidin içine doğru çekilmeye başlar. Yunan birliklerini yok etme amacı ile takibe geçen ölümsüzler Leonidas ve adamlarını geçidin içine kadar takip eder. Ne var ki tüm bu olay aslında Leonidas tarafından uygulanan bir taktiktir. Ölümsüzler gibi elit bir birlikle doğrudan savaşmak istemeyen Leonidas, yeniliyor gibi yaparak geri çekilmiş ve Perslerin muharebe disiplininden kopmasını sağlamıştır. Geçidin içinde etrafı çevrilen ölümsüzler ağır kayıplar alarak geri çekilirler. Normalde hoplitlerle bu tarz bir manevra yapılması oldukça zordur. Leonidas’ın burada dar muharebe alanını büyük bir başarı ile kullandığını görüyoruz.

İkinci Gün

İlk gün elde edilen yenilgilere rağmen sayıca az olan düşmanının uzun süre direnemeyeceğini düşünen Serhas, güne 10.000 kişilik bir başka taarruz ile başlar. Ancak bu taarruz adeta ilk günkü ilk taarruzun bir kopyası olur. Leonidas, bir adım kımıldamaz. Serhas, rakibini küçümsemenin bedelini zaman ve asker gücü ile ödemektedir. Nihayet kurmaylarını bir araya toplayıp alternatif bir plan arayışına girer. İşte bu anda Efialtes isminde bir Yunan, Serhas’ın kampına gelerek geçidin içine akan patikanın yerini söyler. Efialtes’in bunu niye yaptığını tam olarak bilemiyoruz. Herodot’a göre bu hainin amacı sadece para kazanmaktır. Efialtes’in çirkin, kambur ve sakat olduğu ise tamamen Frank Miller’in uydurmasıdır. Gerçekte Spartalı da değildir. Sparta’da asker olamadığı için kıskançlığından ihanet ettiği çizgi romandaki bir dramatizasyondan ibarettir. Gerçekte Efialtes’in ihanetinin tam sebebini bilmemekteyiz. Günümüzde Efialtes ismi Yunan kültüründe hainlik kavramıyla eş anlamlı kullanılır.

300-7

Serhas, gün boyunca başka taarruz yapmaz, ancak komutanlarından Hidarnes’in emrine verdiği 20.000 kişilik bir kuvveti geçidin arkasına çıkan patikaya gönderir. Bu kuvvet, bir önceki günden sağ kalan ölümsüzler ve sair askerlerden oluşmaktadır.

Üçüncü Gün

Üçüncü gün, Hidarnes’in Yunan ordusuna yaklaşması ile başlar. Herodot’a göre patikayı korumakla görevli Fokidalılar Hidarnes ve adamlarını görünce tepelere çıkarak defansif bir pozisyon almışlardır. Hidarnes ise son derece başarılı bir taktik uygulayarak Fokidalılarla savaşmamış, mobilite avantajından faydalanarak doğrudan geçidin arkasına sızmıştır. Taktik bir hatadan dolayı geçidi kaybeden Fokidalılar, Leonidas’a haber gönderince konfederasyon komutanları durumun vahametini anlar. Savaş neredeyse bitmiştir. Zira Leonidas’ın bütün taktiği Persleri geçidin önünde tutmak üzerine kuruludur. Etrafı çevrilen Yunan ordusu tüm avantajını kaybeder.

"Tonight we dine in hell!"

“Tonight we dine in hell!”

Bundan sonra olanlar gerçekten büyük tartışma konusudur. Milliyetçi Yunan kaynaklarına göre Leonidas geri çekilmeyi reddetmiş ama diğer askerlere de kaçmalarını söylemiştir. Leonidas’ın geri çekilmeyi reddetmesinin sebebi Sparta adetlerinde teslim olmak veya kaçmak kavramanın olmamasına bağlanır. Herodot’a göre Herakles’in (Herkül) soyundan gelen Leonidas’a kahramanca öleceği zaten bir sene önce bir kehanetle bildirilmiştir. Böylece Leonidas’ın yanındaki 300 adamı ile sonuna kadar savaştığı ve kalan diğer askerlerin güvenle kaçabilmesi için kendini feda ettiği söylenir. Şimdi diyeceksiniz ki “İşte!!! 300 efsanesi de buradan geliyor!!”

Bu yazı, "Alt Kültürde Savaş Sanatı" adlı yazı dizimizin bir parçasıdır.

Yorumlar