Öte yandan Yoshiyuki Tomino’nun 1979’deki Mobile Suit Gundam‘ıyla birlikte mecha türü, dev robotlar ve pilotlarının günü kurtardıkları seyirlikler olmaktan çıkarak insan psikolojisi, insanlık tarihi üzerinden yapılan sembolizmalar, çok katmanlı bakış açıları ve geleceğe yönelik isabetli inovasyonlar işleyerek türün kalıcı bir nitelik kazanmasını sağlamıştır. Aynı zamanda anime’nin bir sektör haline gelmesine giden yolu da açarak bir kırılma noktası yaratmıştır. Üzerinden geçen 36 yıla rağmen onlarca paralel evrene yayılan yüzlerce bölümüyle halen devam etmekte olan Mobile Suit Gundam, aynı zamanda mecha türünün Evangelion, SDF Macross, Armored Trooper Votoms ve Mobile Police Patlabor ile birlikte en önemli örneklerinden birini oluşturmaktadır. Bu seriyle ilgili yazı dizimizi takip ederek konuyla ilgili daha net bilgi sahibi olabilirsiniz:

Mobile Suit Gundam (1979-80)

Türün sadece Japonya’da talep gördüğünü söylemek çok yanlış bir tespit olacaktır zira mecha türü Avrupa’da (bilhassa Fransa, İspanya ve İtalya’da), Güney Amerika’da, Güney Asya ülkelerinde ve hatta Ortadoğu ülkelerinde 1970’ler sonundan başlayarak oldukça popüler olmuştur. İspanya’da metrelerce büyüklükte bir Mazinger Z anıtı olduğunu, mecha’ların açılış ve tema şarkılarını seslendirmiş pek çok sanatçının birçok kez Güney Amerika ülkelerinde turnelere çıktığını, Avrupa ve Güney Asya ülkelerinde bu serilerin orijinal olarak halen alıcı bulduğunu ve TV’lerde tekrar yayınlanırken bile talep görmeye devam ettiğini söylersem ne dediğim daha iyi anlaşılacaktır.

Mecha Türünün Anatomisi

Mecha türünün zaman içerisinde geçirdiği evrim, en azından Japonya’da türün zamanla çeşitli alt dallara ayrılmasına yol açmıştır. Gundam külliyatının 1979’da ortaya çıkmasına kadarki dönem ve sonrasını bu türün farklılaşması adına referans kabul edebiliriz. Şöyle ki “super robot” yapımları dediğimiz bu ilk dönem eserlerde mecha’ların çoğu zaman gerçek anlamda bilimsel bir açıklamaları verilmez. Pilotun öfkesine göre mecha’nın saldırı kapasitesi ve dayanıklılığı artar. Düşmanlar tümüyle insansı uzaylılardan oluşur ve onların gönderdiği dev robot canavarlara karşı çoğu zaman birden çok pilotla idare edilen, parça parça birleşip ortalama 60-75 metre’lik bir bütün oluşturan bir mecha, onlara karşı tek başına savaşır.

SDF Macross (1982)

Gundam sonrası dönemde ortaya çıkan “real robot” yapımlarda ise ortalama 15-23 metre arasında değişen, çoğu zaman tek pilotla idare edilen, mecha’ların silahlarının, cephane ve enerji kaynağının izin verdiği sınıra bağımlı olduğu yapımlardır. Ara sıra bu tür yapımlarda uzaylı düşmanlar görülse de genel konu insanların kendi aralarındaki nefret döngüsü ve güç savaşlarıdır. Yapım, anlatı süresi içerisinde doğrudan bilimsel açıklamalar yapmasa bile, izleyici mantıksal bağıntılar kurarak makinenin özellikleri konusunda fikir sahibi olabilir ve bunları arka plandaki bilimkurgu dünyasının bir doğrulaması olarak algılayabilir. Bu tür makineler türünün tek örneği özel makinelerden ziyade, seri üretim birimlerin desteğine ihtiyaç duyarlar, ne kadar güçlü olurlarsa olsunlar, uygun şekillerde saldırılırsa pek kolayca saf dışı da edilebilirler. Ayrıca olay sadece mecha’nın pilotu ve düşmanlarıyla değil, mecha’yı taşıyan savaş gemisi, pilotun wingman’ları ve üstleri, kaptan ve onun köprü personeli, savaşı idare eden komuta ve politikacı kademesi, hatta mecha’ya donanım üreten şirketlerin kendi aralarındaki entrikalarla da ilgilidir.

Öte yandan super robot tanımlamasına daha sonradan özelliklerine açıklama getirilmeye çalışılan ve canlıymış gibi kanayan fizyolojilere sahip bio-mekanik birimler, büyüyle ya da kanla çalışan dev şövalye zırhları eklenmiştir. Real robot tanımlamasına ise kokpiti olmayan, bir çelik yelek gibi doğrudan kullanıcısının üzerine giydirilen özel zırhlar da dahil olmaya başlamıştır. Örneğin real robot tipolojisinin en önemli örneklerinden olan ve ülkemizde RoboTech adıyla gösterilmiş SDF Macross serisiyle yoğunlaşılan bir diğer mevzu da, form değiştirebilen makinelerdir. Seri, bizlere kadim bir uzaylı uygarlığından arta kalanları kendi teknolojilerine adapte eden insanların, Valkyrie yada Variable Fighter (VF) denen dönüşebilir avcı uçaklarıyla girdiği savaşı anlatmaktadır.