Geek Terminoloji – Mecha Nedir?
Japon mecha geleneğinde ise bunun en başından bir bilimkurgu alt türü olarak kabul görmesi gibi bir durum vardır. Bu yüzden hemen hemen her mecha konseptinden düzinelerce örnek saymanız olasıdır. Bunların çoğunda birimlerin aslında insan fizyolojisinin bir taklidi oldukları yönünde bir konsept yaygındır. Hantal, köşeli, estetikten uzak tasarımlar yerine ayrıntılı, çok seri hareket edebilen, kimi örneklerde en uzak özelliği hakkında sayfalarca döküman bulabileceğiniz tasarımlar kendilerini gösterir. Dahası, konsept ne olursa olsun bunun her zaman savaş anlatısının bir parçası olması ve birçok savaş anlatısında olduğu gibi sonuçta bunun insan hayatına etkilerinin yansıtılması söz konusudur. Mobile Suit Gundam F91 filminde şehir içerisinde savunma hattı kurmaya çalışan birliklerin silahlarından çıkan boş kovanların aşağıda kaçışmaya çalışan insanların birisinin kafasına çarpıp onu oracıkta öldürmesi, Japon ve Amerikan mecha yorumlarında odaklanılan şeyin ne olduğu konusunda fikir vermektedir.
Bilimkurgunun Üvey Evladı Olmak
Mecha türüyle çocukluklarında değil, ileri dönemlerinde karşılaşmış okuyucu ve izleyiciler bu türü genel olarak kabullenmezler. Zira mecha türünün gerçekçilikle sorunları olduğunu, insan odaklı olmadıkları yada “birbirlerine ateş eden hurdalardan” medet umdukları iddia edilir. Bunun tümünü çürütebilir ya da kanıtlayabilirsiniz, zira yüzlerce mecha eserinden işinize geleni seçip bunu yermek yada övmek o kişinin kendi insiyatifindedir. Ama kişisel bir yorum olarak; mecha türünün çoğu bilimkurgu türünden daha yüzeysel ya da fantezi içerikli olmadığını, sayıca azınlıkta kalan eserlerde bile ismi kanıksanmış birçok bilimkurgudan daha esaslı gelecek tasvirleri ve insan odaklı işlenişleri olduğunu söyleyebilirim. Armored Trooper Votoms yada Mobile Suit Gundam, bu türü gerçek anlamda tanımak için bu bağlamda bir çıkış noktası kabul edilirse mecha türünün aslında ne olup ne olmadığını daha iyi anlayabilir ve anlatabiliriz.
Olaya mühendislik açısından bakıldığında, mecha türünün tamamı kullanım alanı olmayan ve mevcut teknolojiyle üretildiklerinde güdük kalacak dizaynlar olarak görülseler de şahsen bunun acımasız bir bakış açısı olduğunu düşünürüm. Zira topu topu 70’lerde mainstream olmuş bir türü, daha 20. yüzyılın başlarında uçakların, denizaltıların, televizyon yayınlarının ya da kişisel bilgisayarların teorik olarak bir kullanışlılığı olmadığını iddia edenlerle aynı platformdakilerin argümanlarıyla eleştirmeyi yanlış bulurum.
Mecha serileri, genel olarak neredeyse daima çeşitli tarihsel değişiklikler sebebiyle insanlığın teknolojiyi farklı yönde geliştirmek zorunda kalması (Full Metal Panic yada yakın zamanda vizyona gitmiş Muv Luv Alternative : Schwarzesmarken serisi izlenilirse bu durum daha iyi kavranacaktır) ve bir ölçüde de bunları gerçeğe dönüştürebilecek teknoloji ve materyallere sahip olduğumuz hipotezinden yola çıkar. İnsanlı denizaltı keşif araçları ve yörünge istasyonlarındaki çalışma aparatları incelenirse aslında şu ya da bu şekilde uzun süredir zaten bu teknolojisinin temellerini kullandığımız görülebilecekken purist şekilde bu türün aşağılanması kanımca yersiz bir çabadan ibarettir. Robotların gelecekte insanlarla beraber çalışıp aynı yaşamı paylaşmaları üzerine birçok bilimkurgu yazarı kafa patlatmış olmasına karşın, robotların iki ayak üzerinde yürümesiyle ilgili araştırmaların çok uzun bir geçmişe sahip olmaması bu duruma örneklenebilir. Bir diğer örnek de zaten İnsansız Hava Aracı teknolojisinin 80’lerde bile gelişmesi gerekenden çok daha fazla geliştirilmesi sebebiyle mecha’ların savaş alanında kullanılmasının belki olası bile olabilecekken bu ihtimalin ortadan kaldırılmış olması gibi bir durumun söz konusu olmasıdır.
Şu iyi kavranmalıdır ki, mecha eserleri zaten o evren kurgusunda bunları gerçeğe dönüştürecek koşulları betimlemekte, hikayeyi öyle anlatmaya girişmektedir. Dolayısıyla “Neden halen iki ayak üstünde yürüyen humanoid makinalar yok?” diyerek mecha serilerini eleştirmek de kanımca “Neden Işın Kılıcı diye birşey yok?” diyerek Star Wars’ı eleştirmek yada “Neden ağ atarak gökdelenler arasında dolaşan bir kahraman görmüyoruz?” diyerek Marvel çizgi romanlarını eleştirmekle aynı şeydir. Hakeza Flag, Gasaraki, Metal Skin Madox, Dougram, Armored Trooper Votoms, Mobile Police Patlabor gibi seriler şu anki sahip olduğumuz teknolojiyle neredeyse gerçeğe dönüştürülebilir yada en azından bu noktaya çok yakın serilerdir.
Mobile Police Patlabor demişken uçmayan, uzun süre koşamayan, operasyonel süresi kısa olan, şehir içinde kamyonlarla olay yerine taşınan, şehirde sivil zaiyat yaratmamak için hasar gücü belli bir miktarı geçmeyen silahlarla donatılan, kaçırılan hafriyat birimleri gibi suçlara müdahele eden bu güzide seriyi bir başka yazıda ayrıntılı şekilde anacağımı belirtmek isterim. Yukarıdaki klibin en azından Patlabor üzerinden, bir izleyicinin neden mecha izlemeyi sevdiğini anlatmaya destek olacağını düşünüyorum.
Benzer Yazılar
