Geek Terminoloji – Star Trek Jargonu
Phaser
Star Trek evreninde özellikle federasyonun kullandığı bir silah teknolojisine verilen isimdir. Tıpkı disruptor gibi küçük bir tabanca ya da koskoca bir yıldız gemisine kadar farklı boyutlarda kullanılabilir. Kişisel silah boyutunda olan versiyonlarının iki seçeneği vardır “sersemletme” ve “öldürme”. İşin öldürme tarafı oldukça agresiftir. Zira phaser’la öldürülen bir canlı, geriye neredeyse hiçbir şey kalmayacak şekilde atomlarına ayrılmaktadır.
Phaser, ilk başlarda “PHoton” ve “mASER” (Foton Mazer) terimlerinin birleştirilmesiyle ortaya çıkarılmış bir terimdir. Maser, o dönemlerde lazerler teriminin çok yaygın olmaması sebebiyle kullanılmıştır. Daha sonra ismin açılımı retcon‘lanarak yazımının PHASed Energy Rectifier (Aşamalı Enerji Doğrultucu) olarak değiştirilmiştir. Farklı serilerde pembe, kırmızı ya da turuncu bir ışın olarak olarak gösterilen phaser’lar “rapid nodions” adı verilen kurgusal bir atomaltı parçacıklardan oluşan ışınların süperiletken kristaller tarafından kırılıma uğratılmasıyla elde edilmektedir.
Photon Torpedo
Yıldız gemileri ve uzay istasyonlarından yaygın olarak kullanılan, warp kapasitesine sahip, madde/antimadde silahıdır. Her biri foton savaş başlığı taşıyan torpedolar, günümüzdeki gemi ve denizaltıların fırlattığı silindirik torpidoları andırmaktadır. Fırlatıldığında parıldayarak hedefe giden photon torpedo’lar, çarpışma anında taşıdığı antimaddeyle reaksiyona girerek ion radyasyonu yüklü bir patlama yaratmaktadır.
Photon Torpedo’lar aynı zamanda defin işlemleri için kullanılmaktadır. Uzayda hayatını kaybeden Federasyon subaylarının naaşları, tıpkı denizde hayatını kaybedenlerin bir zamanlar denize gömülmesi gibi, patlayıcıları sökülmüş bir photon torpedo içine yerleştirilerek uzay boşluğuna bırakılır. Neden DNA’larını uzayın kim bilir hangi köşesine bırakırlar hiç anlamamışımdır…
Picard Manevrası
Federasyon’la Ferengi’nin 2355 yılında gerçekleştirdiği ilk resmi temas, çok talihsiz bir vak’a olarak kayıtlara geçmiştir. O dönemler (The Next Generation’dan 9 yıl önce) Jean-Luc Picard’ın görev yaptığı USS Stargazer, kimliği tespit edilemeyen bir gemi tarafından saldırıya uğrar. Geminin kaptanı dahil olmak üzere büyük kayıplar verilir. Komutayı üzerine alan Picard’ın çağrılarına yanıt vermeyen gemi, yeni bir saldırı daha yapmak üzeredir. Umutsuzca doğaçlama yapan Picard ve 100 kilometre gibi kısa bir mesafede warp sıçraması gerçekleştirir. Bu durum USS Stargazer’ın düşman gemisinin sensörlerinde aynı anda iki farklı noktada görünmesine sebep olur ve hızlı değişen bilgi akışı sebebiyle yanlış noktaya ateş açılır. Bu avantajdan yararlanan Picard, düşman gemisini yok edecek taktik avantajı yakalamıştır.
Söz konusu manevra, Starfleet Akademisi ders kitaplarına “Picard Manevrası” olarak geçer. 2364 yılına kadar da bu manevrayı karşılayacak bir taktik geliştirilememiştir. Daha fazla bilgi için Star Trek: The Next Generation’dan “The Battle” adlı bölümü (s01e09) izleyebilirsiniz.
Picard Manevrası, aynı zamanda Star Trek: The Next Generation oyuncu kadrosu arasında Patrick Stewart’ın her oturup kalktığında üniformasının üst tarafını çekiştirerek düzeltmesine verilmiş isimdir. Patrick Stewart’ın bu hareketi bir süre sonra bir Star Trek geleneği haline gelmiştir.
Pon Farr
Duygu ve dürtüleri üstünde tam kontrol sahibi olmalarıyla övünen Vulcanların, 7 yılda bir girdiği çiftleşme dönemidir. Pon Farr o kadar tehlikeli bir dönemdir ki, kişi ya çiftleşecek ya da çıldırarak hayatını kaybedecektir.
Vulcanlıların duygularını kontrol etmeyi öğrenmeden önceki vahşi zamanlarında çiftleşme hakkı için öldürmek yaygındı. Aydınlanma Çağından sonra bu sorun ritüel haline getirilerek çözülmeye çalışılmıştır. Vulcanlıların çoğu bir tür “beşik kertmesi” sistemiyle, çocuk yaştayken gelecekteki eşleriyle telepatik olarak bağlanırlar. Ancak iş çiftleşmeye gelince eğer Vulcan kadın çiftleşmek istemiyorsa “Kal-if-fee” adı verilen bir ritüel uygulanır. Vulcan kadın kendine bir şampiyon belirler ve rakipler ölümüne düello eder.
Vulcanlılar pon farr hakkındaki detayları kendi ırkları içinde saklı tutar, yabancılarla paylaşmamayı tercih ederler. Pon Farr hakkında detayları izleyebileceğiniz Star Trek bölümleri var elbette. Star Trek: The Original Series: s02e05, Star Trek: Enterprise: s02e25, Star Trek: Voyager: s03e16, ve Star Trek: Voyager: s07e07.
Vulcanlılarla aynı soydan gelen Romulanlar da bir zamanlar Pon Farr etkilerine maruzmuş. Ancak bunu bir genetik kusur olarak görmüş ve teknolojileri yeterince geliştiğinde genetik mühendislik yoluyla pon farr’a sebebiyet veren genomu ırklarından temizlemişlerdir.