Kapak resminde solda Kyle Katarn’ı görüyoruz. Kyle Katarn, yetişkin hayatına stormtrooper olarak başladı ve İmparatorluğun gerçek yüzünü görünce tiksinerek askerden kaçtı. İsyana katılıp Skywalker’la tanışarak Jedi eğitimi aldı. Tanıdık geliyor mu?

Expanded Universe (EU), Star Wars’ın can damarıdır. Öyle ki, J.J. Abrams bile yeni filmde bol bol EU’dan çıkma fikir kullandı (ve büyük ihtimalle kullanmaya devam edecek). Sorun şu ki; Abrams, EU içindeki pek çok güzel fikri kullanamayacak. Malum Amerikalıların sinemada düşünsel olarak zorlanmak istemediği bir dönemde yaşıyoruz. Filmlere alan açmak için EU’ya ait  pek çok güzel fikir çöpe gitti ve filmlere konu edilmeyecekleri için çoğunluğu  bir daha geri gelmeyecek. Buradaki en büyük kayıp; Güç felsefesi hakkında yazılıp çizilmiş romanlar dolusu bilgi ve birikim.

Eğri oturup doğru konuşalım; George Lucas için Star Wars bir çocuk filmidir, ve filmin içerdiği ahlak çocukların kolayca takip edeceği şekilde sadeleştirilmiştir. İyilik ve kötülük evrensel değerler olarak sunulur. İnsanlar neyin iyi neyin kötü olduğunu sorgulamazlar. Ha! Olayın çocuğun anlayacağı basitlikte olması, gerçek dünyada milyarlarca insanın bu şekilde yaşadığı gerçeğini de değiştirmiyor, bu konuda gerçekçiliğe lafım yok. Ama mesele gerçekçilikten açılacaksa gerçek dünyada insanlar sırf pilav yemek için bile on türlü farklı alet kullanmış. Bütün bir galakside istisnasız her toplumun gücü aynı şekilde yorumlaması gerçekçi değil. Nasıl ki gerçek dünyanın en eski medeniyetlerinden biri pilav yemek için en uygun aletin iki tahta çubuk olduğuna kanaat getirdiyse, galaksi tarihi boyunca birileri Güç hakkında farklı fikirler üretmiş olmalı.

EU içinde farklı Güç felsefeleri hakkında çok güzel örnekler ve hikayeler vardı. Bu vesileyle galaksinin etik ve ahlaki yapısı çok derinleşti. Jedi’lar bazılarından feyz alıp kendini yeniden düzenledi, diğerleri yeni ve bazen ilginç düşmanlar oldular. Doğal olarak Jedi’lar öğrendikçe okuyucu da öğrendi.

Bu edebi zenginliğin en azından düşündüren kısımlarını aktarmak istiyorum.

Dünyaya her daim ergen gibi bakmak sakıncalı.

Güç mezheplerini önce itikadi anlayışlarına göre gruplandırıp sonra siyasi özelliklerini açıklamayı uygun gördüm.

1 – Aydınlık / Karanlık İkilemi

Mevzuya daha iyi bilinen kısımla başlıyorum ki, diğerlerini karşılaştırmak kolay olsun.

Kısaca “ikilem” dediğim bu mezhep orta doğu dinlerine benzer. Evrenin doğasında nesnel iyilik ve nesnel kötülüğün gizli olduğuna inanırlar. Bu inanışın temelinde bazı Güç emarelerinin belirli duygularla beslenip daha Güçlenmesi yatar. Toplumsal hayata uygun, sosyal duygularla çalışan emarelere aydınlık taraf denilir. Hırs, nefret ve korku gibi bencil duygularla çalışan emareler karanlık taraftır. Duygulardan çok net etkilenmeyen emareler tarafsızdır.

1.1 – Jedi

Jedi tarikatı, hakkaniyetli bir toplum yaşamı için Güç kullanıcılarının kendine hakim olmasını ve ölçülü davranmasını öngörür. Jediism, toplumun, hayatın ve evrenin düzenini bozulmaması için Gücün olabildiğince az ve öz kullanılmasını salık eder. Bu yönde Jedi hayatını belirleyen yasaklar ve kısıtlar, mutabakat ile belirlenir ve herkes için geçerlidir.

“MEVZU MU VARDI?”

Jedi tarikatı, Güç ile dünyaya etki edebilen herkesi bünyesine kabul eder ve hepsine eşit davranır. Tarikat bünyesinde her Jedi’ın kendi özelliği neyse ona uygun görevler verilir. Jedi toplumun efendisi değil hizmetkarıdır, buna rağmen toplumun iyiliği için bireylerin  karanlık tarafa meyletmesine engel olduklarından “foşik” olurlar.

1.2 – Sith

Sith mezhebi, Güç kullanıcılarının doğal olarak üstün olduğunu ve toplumun idaresinde söz sahibi olmalarını öngörür. Sith felsefesinde, aktif Güç kullanımıyla toplum bir arada ve işler tutulur. Sith düzeninde yasak ve kısıtlar daha güçlü olandan daha zayıf olana tebliğ edilir, en güçlü olan usta Sith Lordu da otokrattır. Usta Sith lordun denetimi de, çırak Sith lordun eninde sonunda yeteri kadar güçlenip ustasını öldürmesiyle sağlanır.

“VARSA NE OLACAK?”

Sith tarikatında bir usta ve bir çırak olmak üzere sadece iki sith lorda yer vardır. Eğer kendine sith lord diyen ikiden fazla insan yan yana gelirse, sayının  tekrar ikiye inmesine öncelik verilir. Bütün çıraklar ve hizmetkarlar usta  sith kıstaslarına göre elitist bir süreçle seçilir.

1.3 – Witches of Dathomir

Dathomir gezegenini toplumu anaerkil ve kabilecidir. Dathomir cadıları kabile savaşçısı ve avcıdır. Gücü kabilelerin doğa ile savaşında kullanılacak bir silah gibi görürler. Dathomir tehlikeli bir gezegen olduğu için Gücü bol keseden kullanmaya alışıklardır. Öğretilerinin bir kısmı Jedi kökenli olduğundan iyi yerleşmiş bir sorumluluk bilincine ve gücün aydınlık tarafında kalmaya önem verirler.

Güçlü toplum için güçlü kadın şart

Anaerkilik gereği tarikatın tamamı kadındır. Cadılar kabilelerin lideri konumundadır, ama toplumsal yapılanma gereği despotça değil, örfe adete göre yönetirler. Hatta şımarıklıktan çok zorunluluktan yönetirler. Kazayla ananelerden sapma olmasın diye Güç kullanan herkes eğitimden geçirilir. Duygusal Güç kullanımından genel olarak kaçınırlar.  Karanlık tarafı tamamen reddederler.