Çocukça Fantastik: Odd ve Ayaz Devleri
-
Zülfikar Yamaç
- Kitap
- 1 Haziran 2016
iFantastik edebiyat söz konusu olduğu zaman çocukça heyecanlarla örülü hayalgücü kendisine işin içinde yer bulmayı bir şekilde başarıyor. Hayal dünyasına hayran kalınası bir çocukluk yaşamış, fantastik edebiyat ve bilimkurgunun yaşını başını almış, en eğlenceli isimlerinden birinin çocuklara armağanı Odd ve Ayaz Devleri.
Bu isim de Neil Gaiman’dan başkası değil. Fantazya ve bilimkurgu edebiyatının rock yıldızı, ağarmaya başlamış saçı sakalı ve siyah giysileri ile bol ödüllü yazardan (Hugo, Nebula ve Locus dahil) Nors—bugünkü İskandinavya—topraklarının mitolojisiyle örülmüş bir çocuk kitabı Odd ve Ayaz Devleri.
Şanssızlık İşte
Hikayenin ana karakteri Odd, şanssızlığı ile köyün diğer çocuklarından farklı olduğunu hemen hissettiriyor. Babası yaşadıkları köydeki diğer erkekler gibi hazine ve diğer şeyler için denize açılmış, ancak geri dönmemiştir. Esasen geri döner, ancak canlı olarak değil. Büyük bir şanssızlık sonunda -trajikomik bir durum- canlı olarak bindiği tekneyle ancak ölüsü gelir. Odd’un başına gelenler bununla da kalmaz. Bir gün ormanda odun keseyim derken bacağını sakatlar. Tek başına eve dönmeyi başarır, ancak hayatının geri kalanını değneksiz geçiremeyecek hale gelir. Uzun lafın kısası Odd hep bu denli aksiliklerle uğraşır. Ancak bitmek bilmeyen kış mevsiminin yanında diğerlerinin lafı bile olmaz…
Her zamanki gibi kış gelmiştir, insanlar karların erimesini beklerken hep beraber yer içer eğlenir. Ancak kış gereğinden uzun sürer. Günler günleri kovalar, fakat bahar mevsimi yüzünü göstermez. Ne dışarıda düşen karların sesi duyulur, ne de insanı ısıtan bir güneş görülür gökte. Herkes gibi bu garipliğin farkına varan Odd, kafa dinlemek için ormana gittiği bir gün bir tilki ile karşılaşır. Sıradan bir tilki deyip geçeceği sırada hayvan kendisini takip etmesini ima eden hareketler yapar. Merakına yenik düşen Odd, ağır aksak düşer tilkinin peşine. Giderler giderler ve karşılarında bir pençesi ağaç kovuğuna sıkışmış bir ayı görünce dururlar. Bir kartal da—tek gözlü—ağacın dalında tünemiş vaziyette gözünü Odd’dan ayırmamaktadır. Tek hareketle canını alabilecek bu hayvana yardım etmeye karar veren Odd çok geçmeden ne gibi bir garipliğe ortak olduğunu anlayacaktır.
Tilki, ayı, kartal ve bir çocuk. Tüm dünyanın soğuktan kırılıp, yaşanmaz bir yer haline gelmesini sadece onlar engelleyebilir.
Hayal Gücü…
…sen nelere kadirsin. Neil Gaiman en az yetişkinlere anlattıkları kadar başarıyla kaleme almış kitabı. Evvela Odd tam da kafamdaki, okumayı istediğim, kahraman çocuk tanımına uyan tipte birisi. Babasını kaybetmiş, annesi ile zor bir hayat yaşıyor. Yaşadığı yerde dışlanıyor ama eline geçen ilk fırsatta da orayı kurtarmak için gözünü karartmayı da biliyor. Hayatın tokadını yemiş ama yılmamış, mahallenin delikanlı çocuğu olmayı bilmiş. On yaşında bir çocuğun çorak Nors topraklarındaki yolculuğu, hem de birbirinden garip üç hayvanla birlikte…
Hayvanların ne oldukları ile ilgili tek kelime etmeyi düşünmüyorum. Zira en eğlendiğim yer bunu öğrendiğimiz yer oldu. Yazarın mitolojik bir hikaye kaleme aldığını söylemiştik. Hem de diğer mitolojilere göre daha bir sevdiğim İskandinav mitolojisi ile ilgili. Adı geçen hayvanların da bahsettiğimiz mitten türediklerini okuyoruz. Şapkadan tavşan yerine bütün bir kümesi çıkartabilen Neil Gaiman tilkiden kim bilir neler çıkarır. Bununla birlikte, kitap ilerledikçe gerek ayı kardeşten, gerekse -pek kurnaz olmayan- tilkiden bu mitolojilere dair ufak tefek bilgiler de edinebiliyoruz. Anlayacağınız hem eğlenip hem öğreniyoruz.
Hayal gücü denen okyanustaki en tecrübeli kaptanlardan birisi çocuk kitabı yazarsa ben de alır okurum. Anlattığı hikayelerle okuyucuyu her daim etkilemeyi başaran Neil Gaiman’dan çocuklara ve çocukluğumuza hitaben eğlenceli bir fantastik kurgu. İllüstrasyonlarını Brett Helquist yapmış kitabın ve en beğendiğim çizimler ayınınkiler oldu. Sempatik hayvan. İthaki Yayınları’nın okuyucuya sunduğu Odd ve Ayaz Devleri’nin umarım devamı gelir. Odd’un başına gelenler bunlarla sınırlı değildir bence…