Çöle Ulaşma Mücadelesi – Dune Mesihi
-
Zülfikar Yamaç
- Kitap
- 30 Haziran 2016
Bilimkurgu türü içinde en sevdiğim kitap/kitap serisi hangisi diye karar vermek, Dune okuduktan sonra bayağı kolay oldu. Açık ara liderliği ele aldı kendisi. Daha önce eşine rastlamadığım olay örgüsü, karakterleri ve belki de en önemlisi teoloji temelli alt yapısı ile Frank Herbert’in eseri, bilimkurgu külliyatının diğer bütün romanlarının önüne geçiyor benim için.
Dokuz ay kadar önce, İthaki Yayınlarının Bilimkurgu Klasikleri serisinin ilk kitabı olarak piyasaya çıkan Dune (ülkemizdeki üçüncü ve en kaliteli baskı) ile ilgili konuşmuştuk. Başarılı çeviri ve baskı kalitesi ile göz dolduran klasikler serisinin 7. kitabı, Dune efsanesinin de ikinci perdesi. Zira bu sefer sıra Dune Mesihi’nde.
Devam etmeden önce, ilk kitabı okumayanlar için yazının devamı spoiler barındırdığından, uyaralım istedik.
Tanrı
Paul Atreides’in bulunduğu konumu tanımlamak için en doğru tabir sanırım bu olacaktır. Tanrı, hatta tanrı imparator (bir yerden tanıdık geldi). Bene Gesseritler’in dölleme/genetik programlarının bir ürünü olan Atreides hanedanının yeni lideri, can düşmanları Harkonnenler’i Fremenlerin Fedaykin savaşçıları ile bozguna uğrattıktan sonra ilk olarak Dune, akabinde ise bilinen evrenin tamamına hükmedecek güce kavuşur. Yenmediği ordu, işgal etmediği gezegen ve asimile etmediği din kalmaz. Cihadın bayrağı “Muad’Dib!” nidaları ile dalgalanırken milyarlarca insan ya canından ya da kurulu düzeninden olur.
Daha önce hiç bir imparatorun ulaşamadığı güç seviyesine ulaşan Paul, bir yandan bulunduğu konumu sorgulamaya başlar. İstemediği bir savaşın, uğrunda savaşılacak sebebi olur çıkar. Kahinlik özelliği sayesinde gördüğü gelecek ihtimalleri içerisinde daha kansızı olmadığını söylese de içi rahat değildir. Onun adını haykırarak yapılan yıkımlar, katliamlar huzursuzluğunu her geçen gün artırmaktadır. Öte yandan yeni imparatordan hoşnut olmayan, onu devirmek isteyen ve bunu yapmak içinde hileli yollardan başka şansı olmayan birileri, çoktan kusursuz ve yaratıcı bir komplo hazırlamaya girişmiştir.
Geçmişin Hatırası
Yüzyıllardır çaba harcadıkları genetik programları dik başlı bir Atreides kadını yüzünden sekteye uğrayan Bene Gesserit rahibeleri bu durumdan şikayetçi olanların arasında ilk sırayı alıyor. Kendi elleri ile sınava tabi tuttuğu çocuğun gün gelip sözü tanrı kelamı kabul edilen birisi olmasına daha fazla razı gelmek istemeyen Baş Rahibe Gaius Helen Mohaim harekete geçmeye karar verir. İçlerinde yaptıkları planı Paul’den gizleyebilecek bir lonca dümencisi ve bilim ve felsefeye diğer herkesten daha fazla açlık duyan, yeni bir şeyler öğrenmek için gözünü kırpmadan insanları feda edebilecek Bene Tleilax’lı bir yüz dansçısı olan bu absürd grup vakit kaybetmeden işe koyulur. Kaba kuvvet ile yıkılması, devrilmesi imkansız olan Atreides hükümdarlığını amiyane tabirle kalleşçe yok etmeyi kafaya koyarlar. Bunun için de anahtar geçmişte saklıdır. Kan ve gözyaşı ile çevrili hatıralar en büyük kozları olur.
Başta melanj (ki melanj demek her şey demek Dune evreninde) olmak üzere her şeyin hamisi olan bir imparatoru, bir tanrıyı yenilgiye uğratmak için kuşkusuz ki geçmiş, gelecekten daha çok işe yarar…