Bir kitap düşünün, yazıldığı yıl Nebula Ödülü, diğer yıl içinde ise Hugo ve Locus ödülleri alıyor olsun. Bu ödülleri aynı anda alan kitaplar, bilimkurgu tarihine ciddi bir etki yaratmışlardır. Bitmeyen Savaş’ın yaptığı da tam olarak bu…

Joe Haldeman Kimdir?

Yazar Joe Haldeman, Türkiye’de fazla tanınan bir yazar değil. Her ne kadar Dünya literatüründe önemli bir yere sahip olsa da, fazla kitabı Türkçe’ye çevrilmediği için pek tanınmıyor. Bir kaç Star Trek romanına da imza atmış olan yazarın beş Hugo, beş de Nebula ödülü olduğunu söylersek yeterli olur sanırım.

Joe Haldeman

Haldeman, kendisi de Vietnam’da mühendis olarak çalışmış biri olarak bizi Bitmeyen Savaş’ta insan ırkı ile tauran adı verilen yabancı bir ırk arasındaki savaşa götürüyor. Bitmeyen Savaş, bir yandan William Mandella isimli karakterle beraber bizi yüzyıllara yayılan bir savaşa taşırken, diğer yandan da yazarın Vietnam savaşı ve insanlığın savaş tarihine göndermede bulunarak “savaş bitmez” mesajı veriyor. Bunu yaparken de savaşın insanoğluna verdiği zararları (ekonomik, kültürel ve bireyler üzerinden) okuyucuya tarafsız bir şekilde sunuyor.

Hikaye

William Mandella, IQ’su 150 üzerinde olan bir fizik öğrencisiyken insanlık uzayda sonradan Tauran adı verdikleri bir ırkla karşılaşıyor ve sebebi bile anlaşılamadan iki ırk arasında savaş başlıyor. Bu sırada insanlığın hem zeki hem de fiziksel olarak en iyi bireyleri Tauran tehlikesi ile savaşmak için eğitilmeye başlanıyor. Mandella’da bu özel seçilen askerlerden biri olarak mecburi şekilde UNEF (United Nations Exploratoy Force) tarafından orduya yani özel kuvvetlere katılıyor.

Hikayenin başlangıcı, Haldeman’ın kendi anılarından bir kesit gibi ilerliyor. Askerler mutlak bir disiplin içinde, öldürmek için eğitiliyorlar. Henüz insanoğlu bir tane bile Tauran’ı fiziksel olarak görmemesine rağmen kürekle böbreklerine vurarak öldürme gibi seçenekler bile askerlere öğretiliyor.

Fakat hikaye boyunca, insanlar fiziksel olarak Tauranlarla karşılaştıkları gibi uzayın akıl almaz büyüklüğü yüzünden görellik kuralına takılmaya başlıyorlar. Uzayda o kadar büyük mesafeler gidiliyor ki, geri döndüklerinde Dünya’da onyıllar (bazen de yüzyıllar) geçmiş oluyor. Her döndüklerinde Dünya’da bir şeylerin değiştiğine şahit oluyorlar. Bazen yemek karneye bağlanmış oluyor, bazen doğum kontrolü gerektiği için devletler insanları eşcinselliğe özendiriyor ve heteroseksüeller “gay” olarak dışlanmaya başlıyorlar. Mandella bir kaç göreve gidip geldikçe hem rütbe alıyor hem de Dünya’daki değişikliklere ayak uydurmaya çalışıyor. Tabi bu sırada uzayda savaş da son hızıyla sürüyor ve düşmanlar da uzak mesafelerden geldikleri için bazen Dünya teknolojisinin çok ilerisine geçmiş olurlarken bazen de çok geride kalıyorlar. Kısacası kitabın bütün kurulumu genel görelilik üzerinden zamanın hızla ileriye sarılması üzerine yapılmış. Bu da okuyucuyu her bölümden sonra ayrı bir şekilde şaşırtıyor. Kısacası hem savaş hem de Dünya değişiyor ve tekrar değişiyor.

Teknolojiler ve Final

Kitapta, oldukça farklı teknolojiler bulunuyor. Işıktan hızlı seyahat bir noktaya kadar mümkün ancak oraya önceden bazı “geçiş kapıları” gönderilmiş olması gerekiyor. Daha sonra birinden diğerine atlayarak ilerliyorlar. İnsanlar için yapay organlar, yapay sinirler, nörotik besleme sistemleri ile fiziksel eğitimler ve klon teknolojileri 1975 yılında yazılan bir kitap için fazla özenli ve zamanının ötesinde fikirler olarak öne çıkıyor.

Karakter Mandella ise çok zeki olmasına rağmen oldukça ortalama bir karakter. Herhangi bir konuda aşırı uçlarda olmayıp, duruma ve hızla değişen savaşa da Dünya’ya da bir şekilde uyum sağlamayı beceriyor.

Hikayenin genelinde savaşın etkisi gösterildiği gibi sonunda ise savaşın sebepleri ve gerekliliği sorgulanıyor. Ayrıca insanoğlunun savaşa düşkünlüğü de Bitmeyen Savaş(lar)ın en temel sebebi olarak okuyucuya sunuluyor.

İthaki Yayınları tarafından ülkemizde yayınlanan eser, hala okumamış olan bilimkurgu meraklılarına şiddetle tavsiye edilir.

Not : Aynı evrende geçmese de yazarın birbirine selam duran diğer kitapları (Bitmeyen Barış gibi) mevcut.