Quenta Silmarillion (Silmaril’lerin Tarihi)

Geldik kitabın adını aldığı yere. Kitabın en uzun bölümü olmakla beraber Arda’nın Birinci Çağının öncesini, kendisini ve biraz da sonrasını kapsar. En çok bilinen Luthien ve Beren’in hikayesiyle, Hurin’in Çocukları aynı zamanda Quenta Silmarillion’un içinde yer alır. Elflerin uyanışına kadar Melkor’un yaptığı kötülükler

Silmaril nedir? Elflerin en yetenekli zanaatkarı Feanor, Arda’ya güneş olan İki Ağacın ışığını bu mücevherlerde yakalar. Varda tarafından kutsanan bu mücevherlere dokunan kötü varlıklar yanacaklardır. Melkor, Silmaril’leri kıskandığından dolayı Feanor’un evi olan Noldor’un arasına nifak tohumları eker. Zamanla Silmarilleri ele geçirip, Feanor’un babasını öldüren Melkor, o günden sonra Morgoth olarak tanınmaya başlar ve Melkor adı bir daha kullanılmaz.

Quenta Silmarillion’da Noldor Evinin, Feanor ve oğullarının, diğer Elf kabilelerinin, kadim zamanlardaki kahramanların öyküleri var. Güç Yüzüğü gibi, ele geçiren dünyayı yönetmiyor fakat akla hayale sığmayan bu mücevherler için yapılmış savaşlara okurken inanamayacaksınız. Elflerin bile kendi aralarında savaşmasına neden olan Silmariller, Arda’nın eski günlerde kalan eşşiz güzelliğini temsil ettiğinden aslında bir sembol. Çok üstünkörü geçtim konuyu çünkü söylediğim gibi kitabın çoğunluğu burası oluşturuyor ve o kadar çok isim, hikaye geçiyor ki bazen okuyucu bile “N’oluyor? Neredeyim ben?” deyip bir soluklanıyor. Çok fazla Elfçe isim göreceksiniz, çünkü Yüzüklerin Efendisi nasıl Hobbit ve İnsanlara ait bir maceraysa, Silmarillion da Elflere ait efsaneler bütünü. Silmarillion’un bir “Elf kitabı” olduğunu unutmamak gerek.

Akallabeth (Numenor’un Düşüşü)

Quenta Silmarillion’da Arda’nın İlk Çağı kapanıyor. Yavaş yavaş artık Elflerin vakti geçiyor ve İnsanların zamanı geliyor. Yüzüklerin Efendisi’ni okurken Aragorn’un soyundan geldiği Elendil ve oğlu Isildur’un vatanı olan Numenor’un ne olduğunu merak ediyorsanız, sorularınızı yanıtlayacak bölüm de burası.

Numenor aslında bir “Atlantis” hikayesi. Bilinen Orta-Dünya coğrafyasına, Valar’ın öfkesi sonucu bu bölümün ortalarında ulaşıyoruz. Morgoth’un yokluğunda kötülük rolünü üstlenen Sauron’un ilk icraatı Numenor’u Eru Iluvatar’ın yolundan çıkarmak olduğunu görüyoruz. Morgoth’a tapılan kültler zamanla tüm Numenor adasını ele geçirince, Elendil ve onu takip edenler Valar’a bağlı kalıp Orta-Dünya’ya gidiyor.

Türkiye’de de yayınlanan Bitmemiş Öyküler (Unfinished Tales) kitabını okumadan önce Akallabeth’i okumanızı tavsiye ediyorum. Orada Numenor’da olan olayları anlamanıza yardımcı olur.

Güç Yüzüklerine ve Üçüncü Çağ’a Dair

Altıkırkbeş’in ayrı bir kitap olarak da yayınladığı bu bölüm, Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi’nin odak noktası Tek Yüzüğün ve onun kontrol ettiği 19 diğer güç yüzüğünün nasıl yaratıldığını, nasıl yozlaştığını anlatan bölüm burası. 2014 yılında çıkan Shadows of Mordor oyununda görmüş olacağınız Celebrimbor, yüzüklerin yapımında kandırılmıştı. Kendisi Feanor’un torunu olmakla beraber, ondan sonraki en yetenekli zanaatkar olarak da biliniyordu.

Sauron’un düşüşü ardından Angmar’ın Cadı Kralı’nın Arnor’u yıkışından, Gondor nasıl kralsız kaldığına dair bilgileri veren bölüm de bu. Hobbit filmine eklenen Dol Guldur hakkındaki bilgileri de öğreniyoruz. Silmarillion’un belki de Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi’ni okuduktan/izledikten sonra sorularınıza en çok cevap veren kısmındasınız. Ne kadar aydınlatılmamış nokta varsa, hepsinden burada bahsediyor. Yüzüklerin Efendisi bir roman olduğu için, her şeyi tarihsel bir nicelikle vermiyor, Silmarillion’un güzel kısımlarından biri size her şeyi doğrudan anlatması. Silmarillion’u okuduktan sonra Ayrıkvadi’deki toplantıda bir Hobbit gibi değil, Elf beyi gibi katılıyorsunuz çünkü yakın geçmişin, uzak geçmişin, hepsinin bilincinde oluyorsunuz.

Bence hiç vakit kaybetmeyin, Tolkien’in en büyük eseri olan Silmarillion’u edinin, okuyun. Kitabı detaylıca konuşmaya başladığım zaman saatlerce susmadığım oluyor. İçinde herkes için bir bölüm var dediğim gibi, tarih okumayı seven de, roman okumayı seven de istediği tadı Silmarillion’da bulabilir. Şimdiden size iyi okumalar diyorum, okurken Blind Guardian’ın Nightfall in The Middle-Earth albümünü dinlemeyi de ihmal etmeyin.