2002 çıkışlı Puerto Rico, Power Grid ve Agricola gibi klasiklerle birlikte, modern Euro oyunculuğunun kapısını açmış oyunlardan biridir. Benim de en sevdiğim oyunlardan olan Andreas Seyfarth imzalı oyun, ortalama karmaşıklıktaki kuralları ile birlikte çok sağlam bir stratejik derinlik ve çeşitlilik sunar. Çıktığı yıllarda başarılı satış rakamları yakalayan Puerto Rico, devamında benzer mekanikli bir kart oyunu olan San Juan, daha sonra ise uzay temalı bir kart oyunu olan Race for the Galaxy’yi getirmişti. Aradan geçen uzun yıllara rağmen, tüm bu oyunların yayıncısı Rio Grande, hala Race for the Galaxy’ye eklenti paketi yapıp satmayı başarıyor. Sonunda da bu oyunun, New Frontiers adında kutu oyunu versiyonunu yapmaya karar verdiler. Tahmin edebileceğiniz gibi, Race’in kart mekanikleri sökülünce ortaya çıkan ürün, teması haricinde Puerto Rico’ya oldukça benziyor.

Puerto Rico’nun evrimi

Ancak böyle diyip geçmemek lazım, zira iki oyun arasındaki ufak tefek farklar New Frontiers’ı taze kılmaya yetmiş. Gerek Puerto Rico’yu bilmeyenler, gerekse iki oyun arasındaki büyük benzerliği merak edenler için New Frontiers’ın tema ve kurallarından biraz bahsetmek isterim.

To Boldly Go…

New Frontiers’ın teması, Race ile birebir aynı. Her bir oyuncu, uzayda kolonileşen birer şirketi temsil ediyor. Bir yandan farklı geliştirmelerle, bir engine building ayarında şirketimizin kapasitesini artırıyoruz, diğer yandan da yeni sistemler keşfedip kolonileşiyoruz. Bu sistemler de farklı üretimler yapıp, bize hem para, hem de zafer puanı kazandırıyor. Oyun sonunda gerek ticaretten, gerekse yapılan geliştirmelerden ve yerleşilen gezegenlerden toplamda en çok zafer puanı kazanan oyuncu, oyunu kazanıyor.

Oyunun mekaniğine de değinmek gerekirse; her tur oyuncular sırayla 7 farklı rolden birini seçiyor. Yalnız, rolleri sadece seçen oyuncu değil, tüm oyuncular gerçekleştiriyor ama seçen kişi ufak bir bonus da alıyor.

Roller

Explore: Bu aksiyon ile yeni gezegenleri topluyoruz.

Settle: Bununla ya kolonist topluyor ya da kolonistlerimizi keşfettiğimiz gezegenlere yerleştirip o gezegeni aktive ediyoruz. Bu yerleşim işlemi, sivil gezegenlerde para ile, askeri gezegenlerde ise bedava ama yeterli askeri güç ile oluyor. Askeri gücü ise size kazandıran şey yine gezegenler ve gelişim binaları.

Produce: Üretim yapabilen gezegenlerimizde birer ticari eşya üretiyoruz. Gezegenler farklı satış değerleri olan dört farklı ticari üründen birini üretebiliyorlar.

Trade / Consume: Bu aksiyon ile hem kasaya 1 ticari eşya satabiliyor, hem de gezegen ya da gelişim binalarımızda consume aksiyonu varsa onları kullanıp para ya da zafer puanı kazanıyoruz.

Develop: Kazandığımız paraları harcayarak şirketimizin çeşitli özelliklerini geliştiriyoruz. Ayrıca oyun boyunca güttüğünüz stratejiye göre bolca puan veren bazı büyük binaları da bu aksiyonla yapabiliyorsunuz.

Send Diplomatic Envoys: Başlangıç oyuncusu markerını alıp, 1 de zafer puanı kazanıyoruz.

Retreat into Isolation: Bir nevi turu pas geçip 2 kredi para alıyoruz.

Kısaca New Frontiers…

İşte bu aksiyonlar sayesinde oyun basitçe şu şekilde cereyan ediyor: Para ile gelişim binaları yapıp, ticaret, keşif, bina yapma vb. aksiyonlardaki kapasitemizi artırıyoruz. Örneğin bir gelişim askeri gücümüzü artırırken, başka biri her ticarette kazandığımız parayı artırıyor. Daha sonra kolonist topluyoruz, yeni gezegenler keşfediyoruz, bunlara yerleşip üretim yapıyoruz ve bu üretimle hem daha çok para kazanıyoruz, hem de consume aksiyonları açıp puan almaya çalışıyoruz.

Sonuç olarak amacımız, kendimize bir strateji seçip, ona uygun gelişimleri ve gezegenleri edinmek (gezegenlerin bazıları da tıpkı gelişimler gibi çeşitli özellikler veriyor), doğru motoru kurduktan sonra bir an önce puan toplamaya başlamak. Oyunda yürünebilecek bazı stratejilere örnek vermek gerekirse; bol bol keşif ve yerleşim yapıp üretim ve ticaretle ön plana çıkmak, bol gelişim binası ile puan toplamak, askeri gelişime ağırlık verip gezegen puanlarını maksimize etmek, vb. Oyunda stratejik derinliği daha da artıran bir unsur da bazı gezegenlerin (ve bazı gelişim binalarının) isyancılar, imparatorluk, uzaylılar gibi bir ırkı olması. Oyundaki bazı unsurlar da bunlara daha çok puan veriyor.

Stratejik Değişkenler

Oyun boyunca güdeceğiniz stratejiyi belirlemek için ise iki önemli değişken var. Biri rastgele seçtiğiniz başlangıç gezegeninin size verdiği özellik (ki oyuna asimetri de getirmiş oluyor), diğeri de her oyun değişebilen ve bol puan kazandıran büyük gelişim binaları. Bunlar sayesinde oyunun yeniden oynanabilirliği büyük ölçüde artıyor. Hatta bir de üzerine bir nevi eklenti paketi gibi oyune eklenebilen hedef kartları var ki, onlar da büyük gelişimler gibi ekstra puan sağlıyor.

New Frontiers’ın ilginç bir yönü ise oyunun sonunu tetikleyen bir dört ayrı etmenin olması. Bir oyuncunun yeterli gezegene yerleşmesi ya da yeterli gelişim binası kurması oyunun sonunu getirebiliyor. Bunlardan biri olmaz ise, kolonist ya da zafer puanı pullarının tükenmesi oyunun sonunu getiriyor. Anlayacağınız New Frontiers oldukça kısa bir oyun, oyunu bilen bir grupla 1 saatte bitiyor. Bu yüzden de kazanmanın yolu en nefis işleyen motoru kurmak değil, kurduğunuz motoru en önce işler hale getirmek.

Karar

New Frontiers orta karmaşıklıkta bir oyun, kimseye anlatırken zorluk yaşamazsınız. Hele ki Puertro Rico bilenler, oyunun kurulumu esnasında oyunu anlayacaklardır. Ancak oyunda güdeceğiniz stratejiyi anlamak, açılan gelişim binalarının ve çekilen gezegenlerin özelliklerini okumaktan geçiyor.

Bina ve gezegenlerden bahsetmişken, oyunun komponent kalitesi çok iyi ama bir yandan da her şey gereksiz derecede büyük. Total de kutusu da büyük ve ağır, fiyatı da azıcık şişkin. Biraz gereksiz bir durum olmakla birlikte, oyunun oldukça dayanıklı olduğunu söyleyebilirim. Sonuç olarak New Frontiers’ı ticari stratejileri seven her gruba, daha önce Puerto Rico oynamış olsun ya da olmasın tavsiye ediyorum. Sevgiler!