Herkese merhaba! Bugünkü makalemde size binlerce yıldır var olan, ama çok ön planda olmamış bir oyunu tanıtacağım: Mancala!

Genel Bilgi

Mancala dünya çapında bilinen ve oynanan bir oyundur. Ancak oyunda kullanılan taşların, çukurların sayısı milletlere göre değişmektedir. Dünyada Mancala, Mangala, Mankalah ve benzeri isimlerle bilinmektedir. Avrupa’ya Türkler vasıtasıyla geçmiş bir oyundur ve Mancala belirli bir oyunun adı değil, oyunların genel adıdır. Üzerinde farklı sayılarda çukurlar bulunan, genelde tahta bir tabla üzerinde, sayılı misket veya taşlarla oynanır.

Dokuz taş gibi etrafta ne bulunursa onlarla oynanabildiği için dünyanın en eski oyunlarından biridir. Afrika’da yerde açılan çukurların içinde çakıl taşlarıyla veya tohumlarla oynanmıştır. Birçok çizim ve kazınmış çukurlar da Eski Mısır’da benzer oyunlar oynandığını kanıtlar. Oyunun hesap yapmak ve malları saymak için kullanılan tablalar üzerinden geliştirildiği zannedilmektedir. Türklerdeki geçmişinin 4000 yıl olduğu düşünülmektedir.

Oyun Oynanışı

Bir Türk Zeka ve Strateji oyunu olan Mancala iki kişi ile oynanır. Oyun tablası üzerinde karşılıklı altışar adet olmak üzere 12 küçük kuyu ve her oyuncunun taşlarını toplayabileceği birer büyük hazne bulunmaktadır. Oyun toplam 48 taş ile oynanır. Oyuncular bu 48 taşı her bir kuyuya 4’er adet olmak üzere dağıtırlar. Oyuncular en sonunda kendi haznelerinde en çok taşı biriktirmeye çalışırlar.

Oyunda 4 temel kural vardır:

Mancala, yukarıda da belirttiğim gibi farklı milletlerce farklı kurallar ile oynandığından kesin bir kural kitabı var diyemeyiz. Aşağıda, sizler ile Türkler tarafından oynanmış versiyonunun kurallarını paylaşıyorum:

1. İlk başlayan oyuncu kendi bölgesinde bulunan istediği kuyudan 4 adet taş alır. Bir adet taşı aldığı kuyuya bırakıp saat yönünün tersine doğru her bir kuyuya birer adet taş bırakarak elindeki taşları bitirir. Oyuncunun elindeki son taş taşlarını toplamaya çalıştığı haznesine denk gelirse, bir tur daha oynama hakkı kazanır.
2. Hamle sırası gelen oyuncu kendi kuyusundan aldığı taşları dağıtırken elinde taş kaldıysa, rakibin bölgesindeki kuyulara da taş bırakmaya devam eder. Oyuncunun elindeki son taş, rakibinin bölgesinde denk geldiği kuyudaki taşların sayısını çift sayı yaparsa oyuncu bu kuyuda yer alan tüm taşların sahibi olur ve onları kendi haznesine koyar.
3. Oyuncu taşları dağıtırken elinde kalan son taş, yine kendi bölgesinde yer alan boş bir kuyuya denk gelirse ve eğer boş kuyusunun karşısındaki kuyuda da rakibine ait taş varsa, hem rakibinin kuyusundaki taşları alır, hem kendi boş kuyusuna bıraktığı taşı alıp haznesine koyar.
4. Oyuncuların herhangi bir bölgesinde yer alan taşlar bittiğinde oyun biter. Oyunda kendi bölgesinde taşları ilk biten oyuncu, rakibinin bölgesinde bulunan taşları da kazanır.

Kurallar bu şekilde yazıldığında direkt olarak gözünüzde canlanmayabilir, internet üzerinden kolaylıkla eğitim videoları bulabilir ve onları takip ederek evinizdeki eşyalar ile dahi deneme yapabilirsiniz!

Sonuç

Herhangi bir oyun satın almadan evde ya da dışarıda, ailenizle veya arkadaşlarınızla oynayabileceğiniz bir oyun olması açısından oldukça güzeldir. Oyunda ağır kural blokları olmadığı için de yaş problemi bulunmamaktadır ve zeka gelişimi açısından da güzel bir oyun alternatifidir.

Benim şahsen oyunu beğenmemdeki en büyük sebep; zar ya da benzer bir gelişigüzellik unsuru barındırmıyor olması. Oyun tamamen oyuncuların aksiyonları ile gelişiyor ve yenmeniz ya da yenilmeniz tamamen size bağlı. Daha önce yetenek ve şans üzerine yazdığım makalede dediğim gibi, oyuna zar eklememek, özellikle kazanan için oldukça tatmin edici bir deneyim sunabiliyor. Mancala da kesinlikle onlardan biri.

Ben oyunu alayım göreyim isterseniz de internette satın alma seçenekleri bulunmaktadır. Bu kadar basit ve tarihe sahip oyunumuzun daha çok oynanması dileğiyle! Hoşçakalın!