Sistem, kurguyeri kusursuz destekliyor. Karakter yaratırken sosyal sınıf, meslek ve karakterin dini/politik görüşünü belirleyen bir hizip seçerek başlıyorsunuz. Hizipler oyundaki politik atmosferi mekanik olarak çok güzel yansıtıyor. Karakterlerin hiziplerine olan tutkusunu da gösteren Haklılık (Righteousness) puanının azalıp artmasıyla; din değiştirme, dünya görüşüne olan bağlılığın azalıp artması, politik tartışma ile karşındakinin inancını sarsma gibi durumlar kurala bağlanmış. Bu da fikirlerin çatışması temelinde bir oynanışı ve oyuncuların karakterine uygun rol yapmasını teşvik ediyor.

Kurguyer ilginizi çekmediyse bile, Renaissance RYO tarihi oyunlar için güzel bir kural seti. Hem de OGL lisansına sahip.

Dövüş sistemi ölümcül. Yaralanmak sadece can puanının azaldığı sıradan bir durum değil. Ciddi ya da ölümcül yaralar sonucu kolunuz kırılabilir, kör olabilirsiniz ya da sakat kalabilirsiniz. Ölmek de öldürmek de çok kolay. Ateşli silahlar, olması gerektiği gibi güvenilmez ve çok tehlikeli. Tek mermiyle ölmek ya da ciddi bir yara almak nadir olan bir şey değil. Yakın dövüş bile korkutucu, çünkü kılıcınızla arasına daldığınız düşmanların hepsine karşı aynı anda kendinizi savunamıyorsunuz. Sistemin, oyuncuları dövüşlerini seçmeye zorlaması çok güzel. Mesela hayatımda ilk defa bu oyunu oynatırken, rasgele haydutlarla yol kesip, oyunculardan yüklü bir miktar haraç almayı başardım. O misket tüfekleri ateş etmesin diye, parası neyse verip geçmeye razı oldular. Yaralanma sistemi ve ateşli silahlar nedeniyle, oyuncular kaçınamadıkları dövüşlerde de plan yapmak ve taktiksel oynamak zorunda kalıyor.

Sistemin ara sıra çok ham olduğunu hissettiğimiz durumlar oldu. Örneğin bazı eylemlerin hangi yetenek kapsamına girdiği net değil ya da yoruma çok açık. Büyü sistemi de daha çeşitlendirilebilirmiş; cadılık ile simyanın birbirine bu kadar yakın olması hoşuma gitmedi. Ama oyun aşırı simülasyonist ya da denge takıntısı olan bir oyun olmadığı için bunlar küçük problemler. Her oyun yöneticisi sistemi ihtiyaçlarına göre kullanabilir. Ayrıca kurallar çok modüler, herhangi bir kısmı çıkarıp eklemek oyunu bozmuyor. Hatta isterseniz sıfırdan yeni büyü sistemi eklemek ya da clockwork makine kurallarını değiştirmek bile çok zor değil.

Oyunun bence çok büyük bir problemi var ki, paylaştığımda oyuncularım da buna katıldılar: fazla tablo kullanılması… Bazı sonuçları yorumlamak için sık sık tablolara bakmak gerekiyor, bu da aslında çok akıcı ilerleyebilecek olan oyunu biraz yavaşlatıyor. 8-10 oturum oynadığımızda bile bu tabloları, özellikle az kullanılanları ezberleyememiştik. O yüzden bir süre sonra bazı tabloları hiç kullanmamayı tercih ettim. Eh, OY’liğinize güveniyorsanız ve oyuncularınızın umrunda değilse tablolara çok da ihtiyaç duyduğunuzu söyleyemem. Sonuçta başka oyunlarda bu tablolar yok. Bunun dışında oyuncularımın en beğenmediği şey oyunun çizimleriydi. Genel olarak katılsam da düşük bütçeli küçük bir yayınevi için en azından iş gördüğünü söyleyebilirim.

Kingdom & Commonwealth adlı hazır maceranın çıkmış olan bölümleri

Oyun genel olarak çok taze bir tecrübe sunuyor. Uzun zamandır aynı tür oyunları oynuyorsanız oyun grubunuz için heyecan tazeleyici bir yenilik olabilir. Eğer İngiltere kurguyeri ilginizi çekmiyorsa bile ücretsiz SRD‘yi kullanarak ya da Renaissance Deluxe kitabını 5$ gibi ucuz bir fiyata satın alarak tarihi, yarı-tarihi, fantastik ya da clockpunk oyunlarınızda kullanabileceğiniz muhteşem bir sistemi kütüphanenize ekleyebilirsiniz. Bunun dışında Cakebread & Walton’ın bu oyunu başarılı ürünlerle desteklediğini söyleyebilirim. Aynı kurguyerde geçen “Kingdom & Commonwealth” adlı hazır campaign ve Clockwork & Cthulhu, Renaissance için yazılmış tek oturumluk maceralardan oluşan Flintlock & Steel serisi ve 18 yy. Londra’sında Cthulhu mitosuyla karşı karşıya geldiğiniz Dark Streets ilk aklıma gelenler. Belki ileride bunlar için de incelemeler yazarım.

Sonuç olarak hak ettiği ilgiyi görmemiş, kesinlikle şans verilmesi gereken bir oyun. Eğer alır da oynarsanız fikirlerinizi yorumlarda okumayı bekliyorum. İyi oyunlar!