Mutants & Masterminds (kısaca M&M ya da MnM), şimdiye kadar çok defa ENnie ve Pen & Paper ödülü almış bir süper kahraman türü rol yapma oyunudur.

Sistemin yaratıcısı Steve Kenson, daha önceleri Aberrant, Champions, DC Universe, Marvel Super Heroes Adventure Game, Shadowrun ve Silver Age Sentinels gibi dikkate değer rol yapma oyunu sistemleri için eklentiler hazırlayarak ismini duyurmuştu. Kenson, 90’ların sonunda yeni bir süper kahraman sistemi üstünde çalışmak üzere bir takım anlaşmalar yapmış, fakat bazı talihsizlikler yüzünden bu proje taslak aşamasından öteye gidememişti… Ta ki Green Ronin Publishing başkanı Chris Pramas, kendisinden Wizard of the Coast tarafından 2000 yılında sunulan d20 Open Game License (OGL) adlı açık kaynak kodun üstüne kurulu bir süper kahraman sistemi hazırlamasını isteyene kadar.

Popüler çizgi roman kahramanlarının benzerleri hazırlanmış

Yapılan çalışmalar ardından 2002’de, M&M 1st Edition yayına girdi. M&M 1st Edition, yayınlanan yardımcı kitaplarla 3 yıl kadar yayın hayatını sürdürdü. Nihayet çok daha olgunlaşmış bir sistem olan M&M 2nd Edition, o yılın GenCon’unda ilk defa tanıtılarak Ekim 2005’te yayın hayatına geçti.

Dungeons & Dragons Gibi… Ama Çok Daha Esnek!

d20 OGL üstüne kurulu M&M, bazı noktalarda bildik d20 sistemlerinden ayrılıyor. Bunlardan en önemlisi; sistemin Hit Point kullanmaması! Nasıl mı?

Sisteme d20’den alışkın olduğumuz Fortitude, Reflex ve Will save sistemine ek olarak Toughness adlı yeni bir save eklenmiş. Bu save, aldığı hasarlara karşı karakterin direncini belirliyor. Karakterin aldığı zararın basit bir sıyrık mı, yoksa derin bir yara mı olduğu Toughness save sonucunda ortaya çıkıyor. Yani saldırganın bir zar atıp ne kadar hasar verdiğini belirlemesi yerine savunanın darbeyi nasıl karşıladığının simülasyonu yapılmış. Sistem zor da olsa rakibi tek bir darbeyle saf dışı bırakabilmeyi sağladığı gibi, hiç zarar almadan saldırıdan kurtulabilmesine de izin veriyor.

Hangi çizgi roman çağında oynayacağınız size kalmış

Toughness save dışında sistemin klasik d20 System’e getirdiği diğer yenilikler özet olarak şöyle sıralanabilir:

• Karakter yaratmanın sınıf sistemine göre değil, puan bazlı olması. Dolayısıyla karakter yaratımında limitlerin sadece hayal gücüyle sınırlı olması.
• Yine aynı puan sistemiyle insanüstü güç ve yeteneklerin hazırlanabilmesi.
• Strength ve Dexterity gibi yetenek skorlarının saldırı ya da savunma puanlarına eklenmemesi, bu skorların ayrıca puan harcayarak alınmak zorunda olması.
• Sistemin sadece 20’lik zar kullanması. Dolayısıyla savaşlarda saldırganların verdikleri hasarın zarla belirlenmeyip sabit olması.
• Sistem içerisinde XP ve Level gibi kavramların bulunmaması. Power Level adı verilen sınırın sadece karakter yaratımında rehber olarak kullanılması.
• Extra Effort ve Hero Point seçenekleriyle geçici olarak oyunun kurallarının etrafından dolaşmaya izin verilmesi, dolayısıyla en umutsuz durumlarda bile günün kahramanı olabilme şansı tanınması.

Puan bazlı karakter yaratma sisteminin ne kadar esnek olduğunu anlatmak için kelimeler bulabilmek gerçekten çok zor. Klasik sınıf sistemli rol yapma oyunlarından sonra sudan çıkmış balığa dönmemek elde değil. Tam olarak hayalinizde canlanan karakteri hazırlayıp ona istediğiniz yetenek ve güçleri verebiliyorsunuz. Tek limit: Hayal gücünüz!