Rol Yapma Oyunu Dosyaları – Shadowrun: 4th Edition

“20 Years of Man – Magic – Machine”

Ana kitabın 20. yıl özel baskısının arka kapağında kırmızı puntoyla vurgulanmış bu slogan, şu ana kadar gördüğüm en başarılı Shadowrun özetidir. Zira 1989’dan beri büyü, teknoloji ve insanlık Shadowrun’da birleşmekte.

Bu fikri ilk pazarlayıp satabilen firma Battletech ve Star Trek RPG sistemleriyle tanınan FASA. 80’lerdeki Cyberpunk furyasına biz de katılalım diyen FASA, “Bir farkımız olsun” diyerek cyberpunk içine fantastik öğeler eklemeye karar verdi. Fikir tutmuş olacak ki; firma 2001’de kepenkleri indirmesine rağmen hala Shadowrun kitapları basılmakta.

Bu 20 yıllık geçmiş, aynı zamanda Shadowrun’ın kötü yanı. Shadowrun kendine özgü sistemi ve hikayesi olan bir rol yapma oyunu. Sistem problem değil, alın size yeni edition deyip birikmiş bilgilerin külfetinden kurtulmak mümkün. Ama genel Shadowrun hikayesi 20 yıldır bir yığın insan tarafından yazıla yazıla birikmiş bir canavar. Bu yüzden hikayesi fazlasıyla geniş, yer yer tutarsız ve kalitesi “Çok iyi!”den “Bunu nasıl yazdınız?” arasında gidip geliyor.

shadowrun-1

4th Edition itibariyle hikayemiz 2072 yılında cereyan etmekte. Öncelikle bizi yozlaşmış bir toplum karşılıyor. İnsanların en büyük dertleri artık kendi içlerinde birer devlete dönüşmüş şirketlerden birine kapağı atmak ve kazandığı 3-5 kuruşla tüketim çılgınlığında yerini almak. Nasıl gözüktüğünüz aslen kim olduğunuzdan bile daha önemli. Gerçek dünyayı tercih etmeyenler için ise sanal dünya istenilen her türlü kaçışı temin etmekte. Sosyal basamakların daha altlarında ise insanlık dışı koşullarda çalışan ve tatlandırılmış soya fasulyesiyle beslenenler yatmakta. Karanlık sokaklarda dönen olaylardan ise müessesemiz mesuliyet kabul etmemektedir!

Peki en önemli kural nedir? Para konuşur! Cyberpunk etkisiyle karşılaştırıldığında fantastik öğelerin etkisi oldukça az. Dünya nüfusunun çoğunluğunu hala insanlar oluşturmakta. Diğer ırklar (elfler, dwarflar, orklar ve koç boynuzlu dev olarak çizilmiş troller) büyü etkisiyle değişmiş insanlardan oluştuğundan sosyal olarak ekstra ön yargıdan başka bir şey katmıyor. Efsanevi yaratıklardan bir tek ejderhalar insanlığın üzerinde gözle görülür bir etkiye sahip. Her ne kadar sayıları iki elin parmak sayısından az olsa da büyük, kurnaz ve delicesine zengin olmak bu dünyada (oyuncularla muhattap olmayacak derecede) istediğiniz türden etkiyi yaratmanızı sağlıyor.

Büyü doğuştan gelen bir yetenek ve oldukça ender. Eğitimi ise kolay değil. Yani her köşe başında bir büyücüyle karşılaşmayacaksınız. Büyü hakkında da hatırı sayılır bilgi birikimi oluşmasına rağmen bilinmeyenler oldukça fazla. Büyünün enderliğinden ve bilgi kirliliğinden dolayı sokaktaki insanın konu hakkında neredeyse hiçbir fikri yok. Bu yüzden bazıları büyüye hayran kalırken büyük çoğunluk büyüden korkmakta ve ona göre tepki göstermekte.

shadowrun-2

Karakterlerin oyundaki rolü ise genelde karanlık sokaklarda olup bitenlerle ilgili. Birilerinin bulaşmak istemedikleri pis işleri oldukları zaman bir aracıyla karakterlere ulaşıyorlar. Karakterler de genelde becerikli ama ağzı kokan insanlar oldukları için verilen işi kabul ediyor. Oyun terminolojisinde bahsi geçen işe “shadowrun”, bu işi yapan adamlara da “shadowrunner” deniyor. Tabii sistem size bunu zorlamıyor. Paralı askerden çok daha farklı karakter konseptleri yaratmak mümkün. Sadece reklamını yapmıyorlar.

Günümüzden 2072’ye nasıl gelindiğini anlatan bir hikaye mevcut. Çok da matah bulmadığımdan burada anlatmaya gerek görmedim. Göz gezdirmek isteyenler Wikipedia’dan “shadowrun timeline” diye aratabilirler.

Shadowrun’ı asıl eğlenceli kılan yönü kural sistemi. Her ne kadar bazen karışık bir hal alsa ve açık noktaları bulunsa da, rol yapmayı destekleyen bir sistem.

Karakter yapımında puanlı sistem kullanılmış. Oyunun başında oyun yöneticisi size bir tutam puan veriyor (genelde bu sayı 400 olur), siz de bu puanlarla karakterinizle ilgili istisnasız her şeyi satın alıyorsunuz. İyi yanı, sizi kısıtlayan meslekler veya klanlar gibi bir şey olmadığı için, istediğiniz kombinasyonda karakter yaratabiliyorsunuz. Kötü yanı ise bu yaratım süreci bazen saatler sürebiliyor. Size tavsiyem karakter yaratım sürecini ilk oyun başlamadan önce oyun yöneticisiyle baş başa halletmeniz. Zira insanları bir araya getirip saatler boyunca muhasebe yapmak hiç eğlenceli değil.

Sistemin uygulama kısmı ise nWod’u andırmakta. 10’luk zar yerine 6’lık zarlar kullanılıyor. Bir işe kalkıştığınız zaman ilgili yetenek (skill) ve ilgili niteliğin (attribute) toplamını kadar zar alıp atıyorsunuz. Amacınız ise oyun yöneticisinin o esnada belirlediği zorluk sayısını geçecek kadar 5 ve 6 atmış olmak. Ortam koşullarının etkisi ise atacağınız zar sayısını etkiliyor. Eğer biriyle (veya bir şeyle) karşılıklı mücadeleye girerseniz, karşılıklı zar atıyorsunuz, kimin daha çok başarısı olduğuna bakılıyor. Gerek karşılıklı olsun, gerek sabit bir sayıya karşı olsun ne kadar başarılı olduğunuzu da aklınızda tutun, zira hem sistem mekaniği hem de tasvir açısından önemi büyük.

shadowrun-3

Shadowrun’da hemen hemen her şey 1 ile 6 arasında bir değer alır. Ortalama değer de 3 olduğundan atılan zarların sayısı genelde 6-8 civarında oluyor. Tabii ki olayın suyunu çıkarıp 15, hatta 20 zar atmak mümkün. Bu tür durumlarda isterseniz atacağınız her 4 zar karşılığında bir kesin başarı alabiliyorsunuz.

Shadowrun’a özgü olan bir kavram ise glitch. Glitch geçiçi olarak aniden ortaya çıkan bir problen anlamına geliyor. Gerçekleşmesi için attığınız zarların yarısının 1 gelmesi lazım. Kalkıştığınız işi başarıp başaramadığınızın önemi yok. Yani Shadowrun’da aynı anda hem başarılı, hem de başarısız olmak mümkün. Eğer attığınız zarların yarısı 1 ise ve ortada ne 5 ne de 6 yoksa o zaman critical glitch oluyor. Bu tür durumlarda özetle oyun yöneticisinin insafına kalıyorsunuz.

Shadowrun hakkında özellikle belirtmem gereken bir şey varsa o da kitapları. Catalyst Game Labs kontrolü aldıktan sonra tasarım kalitesi olarak “yeme de yanında yat” seviyesinde. 2009’da ana kitabı yeniden çıkararak, 8 defa errata çıkmasına rağmen bir türlü adam olamamış eski kitaptan kurtuldular. Destekleyici kitaplar ise ekstra kurallar ve yeni özellikler getirdiği kadar Shadowrun dünyasını genişletmeye devam ediyor. Anlatımda kullanılan yöntem de ilginç. Kitap sanki bir foruma girmişsiniz ve anlatılan konuyu araştırmışsınız gibi yazılmış. Arada insanların kendi yorumlarını kattıklarını hatta asıl yazarla atıştıklarını bile görmek mümkün.

shadowrun-4

Sonuç olarak, Shadowrun hala yeni kitabı çıkmaya devam eden bir sistem. Kurallar gerçekçi, ama ayrıntılı matematiksel hesaplarla sizi yormuyor ve yaratıcılığınızı kısıtlamayan ve de rol yapmanızı teşvik eden bir sistem. Cyberpunk oynamak istiyorsanız ve de büyünün bilinmezliği beni çektiği gibi sizi de etkiliyorsa Shadowrun tam size göre.

Künye
Tasarımcı: R.Boyle, E.Carey, B.ross, D.Grendel, J.Harding, A.Jury, S.Kenson, D.Littell, C.Lonsing, D.Lyons, M.Lyons, A.Pavao, J.Szeto, P.Taylor
Yayıncı Kuruluş: Catalyst Game Labs
Sistem: Kendine Özgü
Çıkış Tarihi: 2005
Tür:  Cyberpunk, Şehir Fantezisi
Bu yazı, "Rol Yapma Oyunu Dosyaları" adlı yazı dizimizin bir parçasıdır.

Yorumlar