Eğer oyunda çeşitli şeylere sinirlenmiş bir oyuncu varsa ve bu yüzden oyunu sabote etmeye başladıysa, iletişime geçmesini söylemelisiniz. “Yok bir şey abi, ben eğleniyorum.” gibi şeyler söylerse de, eğer sorunun bu olduğunu düşünüyorsanız pes etmeden üstüne gitmelisiniz. Bu şekilde yıkıcı tavırlara devam ederse herkes için zararlı olacağını, eğer oyunu bozmaya devam ederse oynamaması gerektiğini söylemelisiniz.

Oyunbozan oyuncular için insanların neredeyse içgüdüsel tavrı, oyunbozanı oyuna almamaktır. Üç yaşındaki çocuklarda bile görülür. Yaşımız ilerledikçe “arkadaşımıza ayıp olur mu” diyerek bu konuda biraz gerileme gösteririz. Ama bu, önemli bir düzeltme mekanizmasıdır. Aynı zamanda sosyal yetenek kazandıran bir yöntemdir. Uyumlu olmak, birlikte oynanan her oyunun önemli bir parçasıdır.

Oyuncunun uyumsuzluğu, partideki kişilerle olabilir. Oyun-dışı arkadaş olabileceğiniz kişilerle oynamak çok önemli. Eğer oyunun dışında iki kelime konuşamayacağınız adamla aynı oyuna girerseniz, neredeyse %100 ihtimalle oyun içi zevkleriniz de çok fark edecektir. Baktınız oyuncular oyun-dışı tartışmalara çok giriyor ya da birbirlerini sevemediler, farklı gruplar kurup ayrı ayrı oyunlar oynatmak daha doğru çözümdür.

Uyumsuz oyuncumuz, eğer alenen şikayet ediyorsa ve şikayetler sizle değil oyunun tarzı/hızı/hikayesi gibi şeylerdense, istediği tarz bir oyun oynatabileceğinizi ama bu grubu “sırf onun için” bozamayacağınızı söyleyin. İsterse birkaç arkadaş bulup gelebilir ve istediği gibi bir oyun oynamaya çalışabilir.

Oyunda gerçekleşen hatalardan dolayı oyundan soğuyan oyuncuya ise yaklaşımımız biraz değişik. Günümüz dünyasında en aptal, en cahil insan bile belki yüz yıl öncesinin bilim adamları kadar sebep-sonuç ilişkisi kuruyor kafasında. Entelektüel bir aktivite olan RPG oyunlarında ise bu ilişkiyi kurmaya daha yatkın kişilerle karşılaşacağız tabii ki. Eğer oyuncu, oyunda karakterinin yaptığı şeylerin sonucu olan bir şeyi beğenmediyse ona bu sebep sonuç ilişkisini kurdurmak lazım. Tabi, hikaye ile ilgili spoiler vermeden. Nasıl olacak bu?

Oyuncuların kafasındaki neden-sonuç ilişkisinin kopması durumunda açıklama yaparken gözeteceğimiz denge şu: yeterince özgüvenli şekilde söylerseniz oyuncu ikna olur. Ne yaptığınızı bildiğiniz fikrini daima vermelisiniz. Eleştiriye açık olmak, oyunu sürekli kötüleme izni vermez. Bu yüzden eğer bilebileceği bir şeyse, açıklarsınız. Eğer bilemeyeceği bir şeyse, oyuna devam edecekse bilmemesi gereken şeyler olduğunu söylersiniz. Örnek vereyim bu konuda.

Şu an aktif olarak oynamakta olan iki oyun grubumdan birinde; doğrudan savaşa girdikleri takdirde hayatta kalması zor bir büyücü ekibi (wizard, warlock, arcane trickster rogue) olan oyuncular, “tapınağın altındaki zindanları temizleyin” görevini kabul etmek zorunda kaldılar. Eğer zorunlu değilse bu çeşit görevleri zaten kabul etmemeliler. İlla edeceklerse de, mutlaka akıllı davranmak zorundalar. Yoksa ölürler. Karşılarına, hikaye gereği orada olması gereken rakipler çıksa da bunlar doğrudan karşılaşacakları cinsten rakipler değildi. Dolayısıyla dayak yediler ve “DM çok zor rakipler koydu abi karşımıza” oldu.