Balkan Savaşları’nı Oynamak – Bloody Big Balkan Battles
Minyatür savaş oyunlarıyla ilgilenenler için kendi tarihinden çatışmaları canlandırmanın ayrı bir önemi vardır. Balkan Savaşları da bizim tarihimizin kritik zamanlarından biri; Birinci Dünya Savaşı’nın hemen öncesinde Balkanlar’da büyük toprakların Osmanlı kontrolünden çıktığı bir muharebeler dizisi. Birinci Balkan Savaşı’nda Bulgaristan, Sırbistan, Romanya ve Yunanistan önce müttefik olarak Osmanlı’ya saldırmıştı, İkinci Balkan Savaşı’nda ise gücünü ciddi şekilde artırmış olan Bulgaristan’ı dizginlemek için savaşıldı. Yakın zamanda, İstanbul’da yaşayan bir Yunan akademisyen, Dr. Konstantinos Travlos, Balkan Savaşları’yla alakalı bir savaş oyunu senaryo kitabı hazırladı; Bloody Big Balkan Battles!
Öncelikle şunu söylemem lazım, savaş oyunları merakı olmayıp sadece tarihle ilgilenenler için bile kitap oldukça keyifli bir okuma deneyimi sunuyor. Balkan Savaşları’nın nedenleri, çatışmaların gelişim aşamaları ve sonuçları zaten kitabın önemli bir kısmını oluşturuyor. Ayrıca savaşta önemli bir görev üstlenmiş her komutanın kısa biyografileri de bulunuyor, Çatalca savunmasını yöneten ve sonrasında Jön Türk darbesi sırasında öldürülen Hüseyin Nazım Paşa ve Kurtuluş Savaşı’nda Yunanistan’ın başında olan Kral I. Konstantin bunlardan sadece ikisi. Senaryo bölümlerinde de her senaryo öncesinde anlatılan muharebelerin özetleri mevcut.
Şimdi gelelim savaş oyunlarıyla ilgilenenlere yönelik açıklamalara… Öncelikle bu bir senaryo kitabı, bir kural kitabı değil. Chris Pringle’ın tasarladığı Bloody Big Battles (BBB) kural sistemine göre hazırlanmış bir kitap. Nedir bu kurallar? Bunlar 19. yüzyıl savaşları için hazırlanmış bir kural sistemi, genel olarak ufak minyatürler ile büyük ordu ve kolorduları yönettiğimiz bir oyun. Chris Pringle kendisi 6mm modeller kullanıyor ancak Konstantinos ve daha birçokları bu oyunu 10mm modeller ile oynuyor. Bu oyunda 8-10 asker, senaryolara göre farklar göstermekle birlikte, yaklaşık 3000 kişilik koca bir alayı (regiment) temsil ediyor. Bu durum elbette Warhammer gibi daha ufak birliklerin çatışmasının anlatıldığı oyunlara göre çok daha büyük çaplı savaşlar yapılabileceği anlamına geliyor. Tarihsel oyunlara alışkın oyuncular için bile bu büyüklük taktiksel açıdan ciddi bir alışma süreci gerektiriyor.
Model boyutları, 6mm, 10mm gibi şeylerle ne demek istediğimi merak edenler daha önceleri hazırladığım şu yazıya göz atabilir:
Boy Boy Dövüşün - Tarihi Minyatür Savaş Oyunlarında Ölçekler
Konstantinos’un yaptığı, genel olarak BBB kurallarıyla oynanabilen senaryolar üretmek olmuş. Elbette bu senaryolar için çok detaylı çalışmalar yapılmış, her bir muharebenin savaş alanlarının haritası çıkarılmış ve ordu listeleri hazırlanmış. Toplamda 14 muharebe için senaryo bulunmakta. Bunların çoğunluğu Birinci Balkan Savaşı’nda Osmanlı’nın çatışmalarını anlatıyor, Bulgar ordusunun Çatalca hattında durdurulduğu savunma dâhil tüm önemli muharebeler kitapta mevcut. (Konstantinos’un evinde play-test’lerden birine katıldığımda bu çatışmayı oynamıştık, ben Osmanlı savunmasını yönetmiştim ve tarihe gayet paralel şekilde Bulgarları zor da olsa durdurmuştuk…)
Bloody Big Battles kuralları ilginç bir mekaniğe sahip. Diğer birçok minyatür oyununda görülen “move – shoot – assault” mekaniği burada da mevcut. Tarihsel oyunların çoğunda görülen, birimleri yürütürken emirleri ne kadar iyi anladıklarını ölçen “command” zarı yine atılıyor. Asıl ilginç kısım ateş ederken ortaya çıkıyor. BBB’de yapılan her atış, ister tek bir taburun tüfek atışı isterse birkaç tabur ve bir top bataryasının ortak atışı olsun, hepsi için 2d6 atılıyor. Atışı ne kadar çok ünite birlikte yapıyorsa ve ne kadar şiddetli bir atış geliyorsa, gelen sonuca göre düşmana o kadar yüksek bir hasar veriyoruz. Kısaca, ufak bir tabur tek başına düşmana ateş edince en kötü ihtimalle hiçbir hasar veremezken en iyi ihtimalle düşmanın ilerleyişini yavaşlatıyor. Ancak birkaç tabur, topçu ve makinalı tüfek desteğiyle birlikte ateş ederse en kötü ihtimalle düşmanı geri püskürtürken iyi ihtimalle bir ünitenin önemli kısmını, belki de tamamını yok edebiliyor.
Gelelim senaryoların ne kadar “user-friendly” olduğuna… Açıkçası, zaten bunu Konstantinos da kitabın başında belirtmiş, senaryo haritalarının yoğunluğu, yer şekilleri, tepe, orman ve nehirlerin bolluğu oyuncular için bir problem. Oyun masanızda veya gittiğiniz yerel kulübün masalarında birkaç tepe, biraz ağaçlık vs varsa bu senaryoları oynamak bir hayli zor. Bol bol tepeye ve yer şekline ihtiyacınız var. Ancak burada gerçekçi olmak adına ödün verilmemiş, Balkan toprakları Avrupa’nın düz ovaları gibi savaş alanlarına sahip değiller, bol bol ormanlık alan, irili ufaklı tepeler ve aralarından akan nehirler mevcut. Balkan Savaşları’nı gerçekten deneyimlemek için bu yoğun haritaları bir şekilde masada göstermeniz gerekiyor, demiş yazar ve bunu da modüler yer şekilleri kullanarak yapabilirsiniz diye eklemiş.
İstanbul’da oturanlar, bu kitaba ve oyuna merak duyanlar, oynamak isteyenler Konstantinos’a doğrudan da ulaşabilirler. Kendisi evinde de yeni oyunculara kapı açmaktan ve iki zar sallayıp tarih geyiği yapmaktan zaten çok keyif alıyor. Genel olarak savaş oyunları ile alakalı tuttuğu blogunu ziyaret edip onunla iletişime geçebilirsiniz. Ayrıca burada kitabı satın almak isteyenler için de seçenekler ve linkler mevcut…
Leadhead, Ph.D Blog
Birçoğumuz için Balkan Savaşları hep bir şekilde duyduğumuz, diğer devletlerin Osmanlı’nın zayıflığından faydalanarak topraklarının önemli bir kısmını ele geçirdiği muharebeler olarak aklımızda kalmış durumda. Bu dönemi anlatan dramatik romanlarımız ve hatta dizilerimiz bile bolca mevcut. Bu yönüyle Balkan Savaşları hep bir köşede keşfedilmeyi bekleyen bir hikâye olarak bekliyor. Bu hikâyeyi bir de Konstantinos’tan dinlemek, üstüne muharebelerin senaryolarını inceleyip belki de bazılarını oynamak, bir savaş oyunu meraklısı olarak zaten beni baştan cezbeden bir olay. Siz de bir şekilde Balkanlar’ın kaderinin çizildiği o yıllara dönüp büyük ordulara komuta etmek isterseniz, Bloody Big Balkan Battles sizi bekliyor…
Benzer Yazılar
