Tarihsel Minyatür Oyunlarında Birimler – Hail Caesar
Az çok tarihi film izlemiş herkes, ortaçağ ve öncesi dönem ordularındaki piyade ve süvari gibi birim çeşitlerine aşinadır. Bu yazıda, Hail Caesar minyatür oyunundan yola çıkarak bu dönem ordularındaki birimleri inceleyeceğiz. Umarım sadece savaş oyunu severlerin değil, tüm tarih meraklılarının ilgisini çekebiliriz.
Serinin ilk yazısında Napolyon dönemi ordularının birimlerini, Black Powder oyununu ele alarak incelemiştik. Şimdi tarihte biraz daha geri gidiyoruz ve barutun icat olup mertliğin henüz bozulmadığı kılıç çağlarına dönüyoruz; Hail Caesar oyunundaki birimlere göz atacağız. Hail Ceasar, antik çağlardan orta çağa kadar geniş bir tarihi dönemi kapsayan bir minyatür oyunu kural seti. Son zamanlarda özellikle İzmir’de 1/72 minyatürler ile Roma-Antik Yunan dönemi orduları toplayan arkadaşların çoğalmasıyla ben de uzun süren yazı sessizliğime bir son vereyim dedim. Hail Ceasar hakkındaki tanıtım yazımızı görmek için ise şöyle buyurun
Tahmin edebileceğiniz gibi birimler temelde piyade ve süvari olmak üzere ikiye ayrılıyor. Her birinin de “Light – Medium – Heavy” olarak üç ana kategorisi var. Elbette bunlardan başka da birimler var ve şimdi bunları sırayla inceleyeceğiz.
Hail Caesar’da Heavy Infantry (Ağır Piyade)
En iyi ekipmanlarla savaşan ağır zırhlı piyadeler bu gruba giriyor. Aklınıza hemen baştan aşağı levha zırhla kaplı şövalyeler gelmesin, zira o tarz zırhlar genelde sadece soylu savaşçılarda bulunuyor. İşi gerçekten savaş meydanında dövüşmek olan ağır piyade çoğu zaman, hem onu koruyacak, hem esneklik sağlayacak, hem de daha ucuz olan zincir zırh ve kalkan ile savaşır. Aynı zamanda, bir birimin ağır piyade sınıfına girmesi için tek ölçek zırh değil. Bunlar, iyi eğitimli ve güvenilir askerler. Heavy Infantry grubuna örnek olarak; Roma lejyonerleri, Yunan phalanx piyadesi, Viking huskarl birimleri verilebilir.
Medium Infantry (Piyade)
Çoğu ordunun bel kemiği olan gruptur. Bunlar ortalama düzeyde eğitimli askerlerdir ve hepsi zırhlı olmasa da içlerinde zincir zırhlar giyenler çoğunluktadır. Çoğunun kalkanları da bulunur. Standard bir ordunun en temel birimleridir. Medium Infantry grubuna, Sümer döneminden Orta çağ sonuna kadar neredeyse tüm ordularda en yoğun olarak rastlanan piyadeler örnek verilebilir; Hitit mızraklı piyadeleri, Roma dönemi barbar savaşçıları, Haçlı veya Müslüman ordularındaki piyadelerin çoğu hep bu gruba girer.
Light Infantry (Hafif Piyade)
Bu birimlere hafif piyade denmesinin nedeni ekipmanlarının ağır-hafif olmasından çok taktiksel anlamda esnek olmaları. Bu arkadaşlar istediklerinde hat düzeninde savaşırken istedikleri zaman “Open Order” formasyonu alıp araziye yayılabilirler. Böylece çoğu zaman savaş hattının ana unsuru değil, kanatları koruyan veya ordunun ilerleyişini perdeleyen birimler olurlar. Savaşlarda çoğu zaman, iki ordu tüm hatlarıyla kavgaya tutuşmadan önce bu hafif birimler birbirlerinin gücünü test eder ve savaşın açılış kapışmalarını gerçekleştirir. Yunanların Peltast, Romalıların Velites birimleri bu tip askerlere en iyi örneklerdir. Çoğu “okçu” birimi de bu sınıfa girer.
Skirmishers (Avcılar)
“Skirmisher” olarak tabir edilen gruplar, göğüs göğüse çarpışmada neredeyse yararsız, ancak düşmanı taciz ederek düzenini bozmaya yönelik çatışan birimlerdir. Bunlar genelde kısa mızraklar, ok-yay ve sapan kullanırlar, üstlerinde küçük kalkanlardan başka pek bir zırha rastlanmaz. Zayıf göründüklerine aldanmamak gerekir, güçlü bir düşman birimini uzun süre meşgul edip diğer kanatları rahatlatabilir veya iyice yıpranmış güçlü bir düşmanı son atışlar ile tamamen dağıtabilirler. Bu arkadaşlar yakın dövüşe girmek zorunda kalmadıkları müddetçe hat halinde savaşmazlar ve hep “Open Order” gezerler. Günümüzde tatil cenneti olan İbiza ve Mayorka adalarının da aralarında bulunduğu Balear Adaları’ndan gelen sapan fırlatıcıları, ortaçağ dönemi Orta Doğu ordularında görülen Nafta fırlatıcıları bu gruba iyi örneklerdir.
Piyade Birimlerinin Özel Kuralları
Buraya kadar olan bölümü okuyanlar, “Eee, piyadeler bu kadar mı? Uzun mızraklı piyade, çift elli silah kullananlar nerede?” diye sorabilir. Hail Ceasar, birimleri Heavy-Medium-Light-Skirmisher şeklinde ana gruplara ayırdıktan sonra, bazılarına özel kurallar veriyor ve daha detaylandırıyor. Bu kısımda, piyade birimlerine verilen özel kuralların bazılarını ve etkilerini kısaca göreceğiz.
Long Spear: Bu kurala sahip birimler diğer piyadelerden çok daha uzun mızraklara sahipler ve bu mızraklar sayesinde düşman birimlerinin onlara hızla saldırmasının avantajını kesebiliyorlar. Bu nedenle süvari birimlerine karşı da ciddi oranda etkililer.
Phalanx: Yunan ve makedon piyadeleri bu özel formasyonda savaştıklarında ciddi bir moral avantajı elde ediyorlar. Bir dövüşü kaybettiklerinde, eğer çok ciddi biçimde kaybetmedilerse bunu berabere olarak sayıyorlar ve diğer birimlerin belki de dönüp kaçacağı durumlarda dövüşe devam ediyorlar.
Warband: Barbar kabilelerin savaşçıları genelde bu formasyonda dövüşüyor. Bu kurala sahip birimler sadece bu formasyonda kalabiliyor, diğer birimlerin geçebildiği “march, battle line, open order” gibi formasyonlara geçiş yapamıyor.
Double-Handed Infantry Arms: Büyük kılıç, balta gibi çift elli silahlar kullanan piyade birimlerinin içinde ok-mızrak kullanan pek kimse olmadığından bu grupların menzilli silahlar ile atış değerleri düşüyor, buna karşılık yakın dövüş değerleri yükseliyor.
Piyadeleri kısaca gördüğümüze göre, süvari birimlerine geçebiliriz.