Geek Terminoloji – B-Movie Nedir?

“B-Movie”nin (B Filmi)  ne olduğuna dair bugüne kadar pek çok farklı açıklama yapılsa da aslında teknik anlamda bu kavramın tek bir tanımı var. Bu tanıma göre B filmi çift gösterimde yer alan ikinci filmdir. Esas filmden önce gösterilen düşük bütçeli, reklamı yapılmamış, korku, bilimkurgu, western, gangster gibi çeşitli türlerde çekilmiş filmleri anlatmak için kullanılmaktadır. 1920’lerin sonunda ticari bir terim olarak ortaya çıksa da, yıllar geçtikçe tür olarak bir statü kazanmış ve sinema literatüründe yerini almıştır.

“İki film birden” deyimini hepiniz bilirsiniz. Eskiden sinemalarda (evet normal sinemalarda) asıl tanıtımı yapılan filmden önce şimdiki reklam ve fragmanlarla aynı işlevi gören kısa süreli filmler gösterilmekteydi. İzleyiciyi asıl filmden önce ısıtan, hatta belki asıl filmin daha çok beğenilmesi için kontrast yaratan bu filmler, eleştirmenler tarafından da çoğunlukla es geçilirdi. Dolayısıyla başta yapım şirketleri olmak üzere kimsenin herhangi bir beklenti içinde olmadığı bu filmler zamanla acemi yönetmenlerin, keşfedilmemiş oyuncuların, kendilerini geliştirdiği, deyim yerindeyse staj yaptığı bir basamak haline geldi. Arnold Schwarzenneger, Tom Hanks, Christopher Lee’nin de dahil olduğu bu güruhun aksine Vincent Price ve Karen Black gibi eski A sınıfı oyuncuları da kariyerlerine B filmleriyle devam etmiştir. B filmine ömrünü adamış isimlerden bahsedeceğim ancak, öncelikle B filminin tarihine bir göz atalım.

B-Movie

Eski bir çifte gösterim afişi

B Filminin Tarihi

1929 yılında patlak veren Büyük Buhran, sinema endüstrisini de etkilemişti. Amerika’da bulunan 23.000 sinema salonunun üçte biri kapılarını kapatmak zorunda kalmıştı. Bu ekenomik krizden sağ kurtulmayı başaran salonlar ise izleyicileri sinema salonlarına çekebilmek için tabak takımı, jambon hatta otomobil gibi ödüllerden sahne şovu gibi akşam eğlencelerine kadar pek çok yöntem denemişti. Bu yöntemler zamanla etkisini kaybedince salonlar bu kez tek bilet fiyatına iki film, ücretsiz kadınlar matinesi gibi promosyonlar önerdiler. Hatta durum öyle bir noktaya geldi ki, tipik bir bilet, iki film, çizgi film, haber filmi ve gelecek filmlerin fragmanlarının izlendiği en az 3 saatlik bir gösterimi karşılamaya başlamıştı. Promosyonlar başarılı oldu olmasına ancak bu durum da yapım şirketleri için çok masraflı olmaya başladı. Düşük bütçeli filmler bu noktada devreye girerek sinema endüstrisini darboğazdan çıkardı. Ekstradan yapım masrafları ödemek yerine yapım şirketleri, prestijli filmler için kiralanan stüdyolar ve işe alınan film ekibini maksimum kapasitede kullanarak tek maliyetle iki film çekmeye başladılar. İzleyiciler büyük yıldızların ve kaliteli senaryoların yer aldığı, yüksek bütçeli A filmleri için sinemaya gelip aynı zamanda eğlendirici ancak kısa sürede çekilmiş, yapımı kolay düşük bütçeli B filmlerini de izlemeye başlamıştı. “İki film birden” akımı 1940’lı yılların sonuna kadar etti.

1948 yılında, Birleşik Devletler Yüksek Mahkemesi, Hollywood’ı baştan aşağı değiştirecek olan bir karar aldı. Sonucunda büyük yapım şirketlerinin gösterim ağından çekilmek zorunda kaldıkları Paramount Davası, aynı zamanda geleneksel anlamda B filmlerinin de sonunu getirmiş oldu. Tabi burada bahsedilen yalnızca “iki film birden” uygulamasıdır. 1950’lere gelindiğinde büyük stüdyolar B filmleri çekmeyi bıraktı ve bu tarihten itibaren B filmi terimi yalnızca düşük bütçeli, düşük kaliteli filmler için kullanılmaya başlandı.

Bu yazı, "Geek Terminoloji" adlı yazı dizimizin bir parçasıdır.

Yorumlar