Japon Hikayeciliği’nde Yaratıklar

1. 妖怪　(ようかい) Youkai:  Etkileyici, büyüleyici / garip, gizemli varlık anlamına gelen kanjiler kullanılıyor. Youkai’ların garip ve rahatsız edici görünümleri vardır. Batıdaki canavarlara benzerler, genelde hayvansal özellikleri bulunur ve pek de akıllı değillerdir, daha çok şeytanidirler ve uzun dönem planları yoktur. Bunun yanında çeşitli Youkai’lar mevcuttur, mesela Godzilla da bunlardan biridir ve Olağanüstü Yaratık olarak sınıflandırılır. Bunun yanında kappa, tanuki, tikiler ve yaşlı kediler de Youkai sınıfına sokulabilir.

2. 幽霊　(ゆうれい) Yuurei: Karanlık / ruh kanjileri kullanılıyor. Japon korkusunun başlıca unsuru Yuurei’dir. Bunlar yarım kalan bir işleri olduğu için veya bir duyguyu öldüğü sırada aşırı derecede hissetmekte olduğu için fani dünyaya bağlanmış olan ruhlardır. Youkai’in aksine Yuurei’in bir amacı veya görevi vardır ve çoğunlukla kötücüldürler. Denilene göre hayalete dönüşen bir insan bütün hayatını unutup sadece onu huzura ermekten alıkoyan o tek amaca odaklarını, mesela bu söz konusu hayalet kendi katillerini öldürmek için huzura erememiş olabilir veya kendisini intihara sürüklemiş olan kişilere musallat olmak için kalmış olabilir.

Atom Bombası?

Tabii ki de modern Japon kültürünün ürünlerini etkileyen en önemli faktörlerden biri de atom bombalarının Japon akıl sağlığına ve dünya görüşüne olan etkisidir. Bir dünya tamamen yok olsa bile her daim insan yaşamını korumaya eğilimli olma konsepti Japon sinema, manga, anime alanlarında oldukça yoğun bir şekilde işlenmektedir. Örneğin Godzilla ve Akira’da olduğu gibi.

Okuduğum mangalar ve izlediğim filmler sonrasında bir çıkarım daha yapmak istiyorum. Genel olarak Batılı korku hikaye anlatımlarında, karakterler bilinmeyen yerlere giderken Japon korku hikayesi anlatımlarında genel itibari ile bilinmeyen şey bilinen yeri ele geçiriyor.

Ring’de bu Sadako (bilinmeyen şey) bir video kaset aracılığı ile bizim dünyamıza geliyor insanları öldürüyor, bir korku türü manga yazarı Hideshi Hino’nun Hell Baby adlı mangasında neden ve nasıl olduğu bilinmeyen anomali bir bebek dünyamızda yer edinmeye çalışıyor. Junji Ito’nun Uzumaki adlı eserinde ise nereden geldiği belli olmayan bir girdabın lanetinden muzdarip bir kasaba halkı var.

Ayrıca yazılı hikaye anlatımın yanında mangalarda korku unsurunu sağlamak için kullanılabilecek bir şey daha var; çizim tarzı. Genelde grotesk, mide bulandırıcı, aşırı olan bu çizimler okuyucuda bir tiksinti yaratmakla birlikte detayları ve çarpıklığı sayesinde yine bir ilgi uyandırıyor.

Fun fact: Japon televizyonlarında genelde yaz aylarında korku filmleri diğer mevsimlere nazaran daha sık verilir. Bunun da sebebi Türkçe’de “tüylerim diken diken oldu” ifadesini すずしい(suzushii/serin) diye ifade etmelerinden kaynaklı. Aynı zamanda üşüyünce de insana bir ürperme gelir. Korku filmlerini yazları sıcak ve nemli bir iklime sahip olan Japonya’da yayınlanmasının sebebi insanların bu üşüme hissine gark olmalarından ileri geliyor.