Justice Leauge : Adaletin Bu mu Dünya?
Iron Man 2 ile başlayıp Batman v Superman : Dawn of Justice ile son bulan bir geleneğim vardı benim. Bir süper kahraman filmi vizyona girdiğinde, ne olursa olsun o filmi mutlaka ilk gün-ilk seans izliyordum. Bahsi geçen bu süreç boyunca çıkan tüm Marvel ve DC filmlerini bu şekilde izledim, gerçi DC’nin sinematik evreni içerisinde geçen sadece 2 filmi bu gelenekten nasibini aldı ve sonrasında bu gelenek bozuldu. Ama olsun. Büyük bir heyecan ve coşku ile ilk gün, ilk seansını izlemeye gittiğim son film olan BvS’den çıktığımda bu gelenekten haberdar arkadaşlarım arayıp filmin nasıl olduğunu sormuştu. Çünkü hatırladığınız gibi çok yoğun eleştiriler almıştı film her yerden. Oysa fragmanlar aşırı gazdı ve geek kitle ikilemde kalmış, “Marmılboylar eleştirmenlere para yedirdi!” gibisinden söylemlere kadar gitmişti mevzu.
Arkadaşlarım aradığında benim de aklım karışıktı, filmde hoşuma giden bir çok şey vardı ama oturmayan şeylerde vardı. Fakat hem spoiler olmasın diye hem de bir geek daha hevesini kaybetmesin diye onlara bunlardan bahsetmek yerine emin olduğum tek şeyi yorum olarak söylemiştim. Man of Steel ile başlayan ve BvS ile devam eden DCEU, Justice Leauge ile gerçek başlangıcını verecek diye düşünüyordum. MoS ve BvS daha ziyade JL öncesi karakter tanıtımı, karakter gelişimi ve evrenin gidişatını çizme filmleriydi. Marvel’ın “phase” mevzusu DC’de bu üç film için minyatür bir halde geçerliydi bana göre.
Bu üç film bir bütünün üç parçasıydı ve merkezinde Superman vardı. MoS’de ki gereksiz ve aşırı yıkım BvS’nin sebebi ve motivasyonu oldu. BvS’de Batman’in agresif-zalim tutumu ile Superman’in ölümü Justice Leauge’in sebebi oldu. Şimdi böyle anlatınca kulağa mantıklı geliyor. Marvel gibi devamlılığı “after credit” sahneleri ile değil de hikaye bazlı olarak sağlaması, her filmin sonucunun bir sonrakinin sebebi olması aslında hem izleyici için hem evren için güzel bir hamle. Fakat bunu yapan WB olunca işler biraz karıştı. Konu DC filmleri olunca girizgah şimdiden gördüğünüz gibi baya uzamış oldu, fakat siz mevzuyu biliyorsunuz. Çok uzatmadan Justice Leauge filmine geçiyorum. Kemerleri bağlayın, sert bir iniş yapacağız! Yazının bundan sonrasında bolca spoiler var en baştan uyarayım.
Zack Snyder mı Joss Whedon mı?
Film bildiğiniz gibi oldukça sancılı bir süreçten geçti, yönetmeni ayrıldı. Ek sahneler istendi, yeni yönetmen geldi. Ek sahneler ek olmaktan çıktı film oldu filan derken herkes beklentiyi düşürdü. Karşımıza bir tarz olarak birbirinin neredeyse zıttı olan iki yönetmenin tezgahından aceleyle çıkmış, bir çok hatanın üzerine kurulmuş bir evrende geçen bir film bekliyordu herkes. Pek yanıldığımız da söylenemez. Bariz bir şekilde filmde iki yönetmenin tarz uyuşmazlığı gerek senaryosal, gerek karakteristik gerekse görsel olarak göze batıyor.
Whedon yeni bir Avengers yapmak istemiş, Marvel’ın gereksiz ve cıvık mizahını bu filme entegre etmeye çalışmış. Bu da yer yer anlamsız ve zoraki espriler ile karşı karşıya bıraktı bizi. Flash’ın Wonder Woman’ın üstüne düştüğü sahne, Batman’in “Bir yerlerimin kanadığı kesin.” dediği sahneler komik veya karakterlerle uyuşan sahneler değildi. Yanlış anlaşılmasın mizah karşıtı, ciddi film fetişi olan birisi değilim. Fark ettiyseniz spesifik sahne veriyorum uyumsuzlukla ilgili, yoksa Barry Allen’ın neredeyse kalan tüm mizah sahneleri çok güzeldi.
Bunun haricinde Whedon’ın 50 dakikaya yakın sahneyi kestiği ve yerine yeniden çekimler ekleyerek senaryonun büyük bir çoğunluğunu değiştirdiğini sürekli duyduk, okuduk ve bu filmde net bir şekilde görülüyor. Yani sahne ekleyip kesmeyi geçtim adam sekansların ortasına ekleme çıkarma yapmış (bkz: Aquaman ile Bruce’un ilk tanıştığı köy sahnesinin sonu). Son dakikada yapılan bu ekleme-çıkarmalar filmin tonuna hem uymuyor hem de CGI açısından sorunlara sebep oluyor (bkz: Superman’in bıyığı ve Steppenwolf ).
Üstelik zamanında fazla cinsiyetçi olduğu için yazdığı Wonder Woman senaryosu kabul edilmeyen Whedon bu film ile karakter üzerinden aklındaki pekte hoş olmayan sahneleri çekmiş anlaşılan. Solo filmindeki feminist duruşunun ardından karakterin ve genel olarak Amazonların burada gerek kostüm tasarımı olarak gerekse çekim teknikleri ile sürekli bir cinsel obje olarak kullanıldığını sezdim. Zack nasıl bir film çekti, sorunları hataları nelerdi bilmiyorum ama Whedon’un hataları bariz gözüküyor. Eğer bir uzatılmış versiyon çıkacaksa umarım Zack’in çektiği kısımları da içerir ve böylece onun aklındaki versiyonu da görmüş oluruz. Çünkü BvS’de yaptığı tüm hatalara rağmen ben tamamen Zack’in tezgahından çıkmış bir Justice Leauge izlemeyi tercih ederdim doğrusu.
Filmin Olumlu Yönleri
- Öncelikle Superman’in karakterizasyonu çok güzeldi. Man of Steel’da kendine bir amaç ve yer arayan Superman fikri güzeldi fakat sonrasında Batman v Superman ile beklenen “umudun simgesi” Superman karakterini izleyiciye gösteremediler bana kalırsa. Evet BvS’de de politik bir sorun olan Superman portresi vardı ve DC’nin karakter ve olaylara bu tarz realist bir şekilde bakmasını seviyorum fakat biraz fazla abartıldığını düşünüyorum. Superman’i insanları kurtarırken, onlara ilham olurken göremedik bir türlü. Fakat Justice Leage’de bunu gayet güzel bir şekilde yapmışlardı. Hem diyalog olarak, hem eylem olarak hem de duygu olarak Superman gerçekten umudu simgeledi filmde. Bir Superman fanı olarak ihya oldum açıkçası.
- Flash karakterine getirilen yeni yorumlama da gayet güzel olmuştu. Amatör süper kahraman teması Spiderman : Homecoming’de de işlendi fakat burada Flash amatör falan değil, gerçekten hiçbir şey bilmeyen, heyecanlı birisi. Filmin mizah yönünü üstlenen Flash aslında espri yapmak için çabalamıyordu. İzleyiciye komik gelen onun olaylara verdiği doğal tepkilerdi. Çünkü direkt normal bir insanın o tür bir durumda vereceği olağan tepkileri veriyordu.
- İki filmdir göremediğimiz kahraman ruhunu bu filmde görüyoruz. Karakterler sivilleri korumaya öncelik veriyor ve bunu pratiğe döküp izleyiciye gösteriyor. Man of Steel’de Superman’in Metropolis sokaklarında Zod ile kavga edip sivilleri düşünmeyip, kurtarmaması bir çok eleştiriye sebep olmuştu. Bu filmde tüm karakterler kahraman olmanın gerektirdiği bu görevi yeterince yapıyorlardı ve ortada bir takım ruhu vardı bu sayede.
Filmin Olumsuz Yönleri
- CGI! CGI! CGI! Gerçekten bir çok sahnede kötüydü efektler. Yani yıl olmuş 2017. Tabi bunda filmin yapım sürecindeki sorunlar direkt pay sahibi. Filmin ana kötüsü neden sadece CGI olarak tasarlandı ve Hulk gibi bir örnek varken neden bu kadar kötü gözüküyordu Steppenwolf gerçekten merak konusu.
- Batman v Superman’de olan alt metin, metaforik yapı bu filmde yoktu. Bildiğiniz düz süper kahraman filmiydi yani. Sıradan senaryo, ortalama aksiyon ve karakter gelişimi olan sıradan bir film. Bu şahsen üzdü beni. Marvel filmlerinin şablonlaştığı bir dönemde DC’nin sırf eleştirilerde ve gişede istediğini alabilmek için sıradan filmler yapması birçok DC fanını üzer. Çünkü DC çizgi romanları sağlam kumaş diyebileceğimiz derinlikli birçok hikayeye sahip.
- Önceki filmlerde Zack Snyder sayesinde gördüğümüz tarzda çizgi roman panellerinin direkt ekrana aktarılmış halleri yoktu ne yazık ki. Bu bir negatiflik değil tam olarak aslında bir çok DC fanının yüzünü güldürebilen, onları mutlu eden bu tarz detaylardan mahrum olması filmi sıradanlaştıran etmenlerden birisi olarak çıkıyor karşımıza.
- Superman’in diriltilmesi kısmı bence film evrenine zarar verecek tarzdaydı. Artık sabah akşam birini diriltirler Motherbox ile. Keşke Steppenwolf diriltseydi bizimkiler yine Lois’i getirip onu eski haline getirseydi. Daha mantıklı olurdu en azından hikaye içerisinde.
- Batman. Batman Batman değil, önceki filmle ile zaten alakası yok karakterin. BvS’de oluşturulan (karakterin kökenine ihanet olarak görebileceğimiz hataları görmezsek) karizmatik ve güçlü Batman figürü burada yoktu. Tamamen duygusal ve psikolojik olarak pasifize edilmiş bir Batman vardı. Zaten aksiyon sahneleri içerisinde pek göremedik kendisini, hep yetersiz kaldı. Sürekli bir iç huzuru bulmuş, takımı toplayıp köşeme çekilirim havasında bir Batman görmek gerçekten can sıkıcıydı. Batman’i özel yapan şeylerden birisi onun travmaları, sürekli alternatif planlarının olması, hazırlıklı olması, grup çalışmalarına mecburiyetten dahil oluyor olmasıdır. Fakat bunların hiç biri filmde yoktu. Batman sürekli komiklikler yapmaya çalışan, Wonder Woman’ı ekibin lideri konumuna getirmeye çalışan tontiş amca gibi davranıyordu.
Sonuç
Her filmde olduğu gibi bu film için de sonuç kısmı kişiden kişiye değişir fakat benim sonucum “Adaletin bu mu dünya?” oldu. Çocukluğumdan beri Superman karakterinin bir hayranı, DC ürünlerinin mutlu bir tüketicisi olarak, onca yıldan sonra sinemada Justice Leauge izliyorum ve o film bu film mi? Üstelik ortada efsane bir oyuncu kadrosu varken… Bir DC hayranının izlediği ilk Justice Leauge filmi böyle olmamalıydı. Akılda kalıcı doğru düzgün ne bir sahnesi ne bir repliği vardı filmin. WB’un filmden 50-100 milyon dolar olası zarar yapmasının konuşulduğu şu günlerde DCEU sanırım asla MCU gibi bir bütünlüğe ve stabiliteye sahip olmayacak.